در گفتوگو با ایلنا مطرح شد:
بازدید از موزهها همچنان امکانپذیر نیست/ استرداد اشیای تاریخی ایران ادامه داد
مدیرکل موزهها و اموال منقول تاریخی وزارت میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی با اشاره به عدم امکان بازدید عمومی از موزهها، گفت: بازگشت الواح هخامنشی از آمریکا یکی از موضوعاتی است که باید پیگیری شود و باید دید دولت بایدن در این خصوص چه میکند. چند پرونده دیگر نیز در سایر کشورها درجریان است که تا به نتیجه نرسند نمیتوان درخصوص آنها صحبت کرد.
به گزارش خبرنگار ایلنا، محمدرضا کارگر (مدیر کل موزهها و اموال منقول تاریخی وزارت میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی) درخصوص آخرین وضعیت بازگشایی موزهها بعد از گذشت حدود ۵ ماه تعطیلی گفت: تا زمانی که وضعیت شیوع ویروس کرونا قرمز باشد امکان بازگشایی موزهها به روی بازدیدکنندگان وجود ندارد. شاید اگر شرایط نارنجی شود بتوانیم بازدید را برای عموم با رعایت پروتکلهای بهداشتی امکانپذیر کنیم.
او ادامه داد: درحال حاضر نمیتوان گفت موزهها به طور کامل تعطیل هستند چراکه علاوه بر بخش اداری، کارشناسان و موزهداران نیز حضور دارند. در مخازن شناسنامهها را کامل میکنند و اگر پژوهشگر یا محققی برای انجام تحقیقات خود به شیء نیاز داشته باشد در اختیار او قرار داده میشود. فقط در شرایط کنونی بازدید عمومی نداریم و این امر تقریبا در تمام دنیا رعایت میشود.
هرچند کارگر از ادامه تعطیلی موزهها و عدم امکان بازدید از آثار خبر داد اما مؤسسه فرهنگی بنیاد مستضعفان از بازگشایی مجموعه فرهنگی و موزهای سردار آسمانی (ساختمان دفینه)، موزه هنر ایران (کاخ مرمر)، موزه زمان، مجتمع فرهنگی موزهای شهدای رامسر (موزه عمارت مرمر، موزه تخصصی عاج ایران، موزه حمام قدیم، موزه مردمشناسی شمال ایران، موزه آوندهای تاریخی، نمایشگاه موزهای و باغ موزه گیاهشناسی در شهر رامسر) خبر داده است که برای بازدید از موزه هنر ایران (کاخ مرمر) و مجتمع فرهنگی موزهای سردار آسمانی (دفینه) همچون گذشته به ثبتنام قبلی در سایت مؤسسه به نشانی https://cio-museums.org/ و گرفتن نوبت بازدید نیاز است.
با این وجود مدیرکل موزهها و اموال منقول تاریخی وزارت میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی تاکید دارد: این موزهها نیز فعالیت چندانی نخواهند داشت.
او در پاسخ به این سوال که آیا قرار است بعد از دوران پساکرونا شاهد خوانش جدیدی از موزهها و آثار آنها باشیم یا خیر، گفت: خوانشهایی که مطرح است همیشه میتواند در کنار بازدید عملی از موزه نیز باشد. البته برخی از خوانشها از آن افرادی است که یا خارج از ایران هستند یا به هر دلیل امکان بازدید آثار را از نزدیک ندارند. اما هیچگاه نمیتوانیم تاثیری که بازدید مستقیم از آثار بر روی انسان میگذارد را با سایر مسائل همه آن فایدهها را به مخاطب برسانیم. این امر امکانپذیر نیست.
کارگر با اشاره به دوره دوسالهای که به عنوان مدیر تالار وحدت فعالیت داشت، درخصوص تجربهای که کسب کرده است، گفت: قبل از آن استنباطم آن بود که افراد میتوانند در خانه یا ماشین خود بنشینند و به موسیقی با کیفیت گوش دهند و این موسیقی همان تاثیری را بر آنها داشته باشد که در تالار وحدت مینشینند و به موسیقی که نواخته میشود گوش میسپارند. پس چرا باید مردم به خود زحمت بدهند و برای گوش دادن و دیدن موسیقی به تالار وحدت بیایند؟ بعد از آنکه بر سر تمرینها حاضر شدم و یک ساعت مینشستم و گوش میدادم متوجه شدم که حتا وقتی در ردیف نخست مینشینیم و دست نوازنده را هنگام نواختن میبینیم تاثیرش با نشستن در ردیف دهم و چندم متفاوت است. هنگامی که در سالن مینشینی و موسیقی گوش میدهی و حرکات دست نوازنده را میبینی گویی صدا را میبینید و شاهد موسیقی هستید. این تاثیرگذاری از دیدن نواختن با شنیدن صرف تفاوت دارد. این قضیه درخصوص آثار هنری هم صادق است. وقتی در روبه روی یک اثر قرار میگیریم تاثیری که از آن دریافت میکنیم متفاوت است. بنابراین نمیتوانیم بگوییم که میتوانیم بازدید عمومی را از موزهها حذف و بازدید در فضای مجازی را تبدیل به عادت کنیم.
استرداد آثار تاریخی ایران
چندی پیش شاهد انتشار خبرهایی درخصوص استرداد مجموعهای از آجرهای تزئینی ایرانی که قدمت آنها به حدود ۷۰۰ سال پیش از میلاد مسیح بازمیگردد، بودیم. این اموال که به یغما رفته بودند، در یک انبار در کشور سوئیس کشف شدند. آجارهای منقوش لعابدار باستانی به ایران بازگردانده شدهاند و پس از کاهش موج کرونا برای علاقمندان به نمایش گذاشته خواهند شد.
هرچند این خبر به نقل از منابع خارجی منتشر شد و به نوعی استرداد این آجرها در سکوت خبری صورت گرفته بود اما کارگر از ادامه استرداد اشیای باستانی به ایران خبر داد و گفت: درحال حاضر چندین پرونده در جریان است و البته ممکن است در طول سال شاهد وقوع اتفاقاتی باشیم که از قبل نمیدانیم و ناگهان پلیس یک کشور اشیائی را کشف کند و اطلاع دهد. با این وجود بازگشت الواح هخامنشی از آمریکا یکی از موضوعاتی است که باید مجدد پیگیری شود و باید دید دولت بایدن دراین خصوص چه میکند. چند پرونده دیگر نیز در سایر کشورها درجریان است که تا به نتیجه نرسند نمیتوان درخصوص آنها صحبت کرد و بستگی به رای دادگاه دارد.