در فضای مجازی مخاطب فعال هستید یا منفعل؟

اگر خبری را درباره آتش‌سوزی جنگل‌های ایران در شبکه‌های اجتماعی بخوانید و تصاویری در این خصوص مشاهده کنید چقدر این خبر را باور می‌کنید؟ آیا تحت تأثیر این پیام قرار می‌گیرید یا درباره صحت آن تحقیق می‌کنید؟

بهتر است بدانید مخاطبان پیام‌ها در شبکه‌های اجتماعی به دو دسته فعال و منفعل تقسیم می‌شوند. مخاطبان فعال مواجهه هوشمندانه و نقادانه‌ای با پیام‌های فضای مجازی دارند اما مخاطبان منفعل هر خبری را به‌راحتی می‌پذیرند و تحت تأثیر آن قرار می‌گیرند. از این رو بعضی خبرها فقط برای تأثیرگذاری بر روی مخاطبان منفعل در فضای مجازی تولید می‌شوند.

اکثر پیام‌های بدون منبع در فضای مجازی دارای اطلاعاتی کاملاً غلط است که جعلی بودن آن‌ها با یک بررسی ساده و جست‌وجو در اینترنت مشخص می‌شود اما بسیاری از مخاطبان بدون ذره‌ای تردید آن‌ها را می‌پذیرند. استفاده از تصاویر حوادث قدیمی در اخبار جدید یکی از شیوه‌هایی است که در این خبرها دیده می‌شود. به‌عنوان مثال خبر آتش‌سوزی در جنگل‌های ایران با فیلم و تصاویری مربوط به آتش‌سوزی جنگل‌های آمریکا در شبکه‌های اجتماعی پخش می‌شود و موجی از نگرانی را در مخاطبان ایجاد می‌کند درحالی‌که ممکن است حجم و نوع حادثه کاملاً متفاوت باشد. از این شیوه در حوادث تروریستی، اعتراضات سیاسی و حوادث طبیعی بسیار استفاده می‌شود درحالی‌که جعلی بودن تصاویر و اخبار با یک جست‌وجوی ساده اینترنتی مشخص می‌شود، این نوع پیام‌ها روی مخاطبان منفعل و هیجان‌زده تأثیر می‌گذارد.

بهتر است در مواجهه با هر پیامی، هیجان‌زده نشوید، منتقدانه برخورد کنید و به دنبال اطلاعات تکمیلی باشید.

#فضای_مجازی

#سواد رسانه ای

#شبکه های اجتماعی

#رسانه