حسین آقا نگذاشت غزل منزوی شود

به گزارش ایلنا، نشست هم اندیشی برگزاری جایزه دوسالانه ملی غزل «حسین منزوی» با حضور اسماعیل امینی (شاعر و دبیر علمی نخستین دوره جایزه غزل منزوی)، مصطفی راضی جلالی (مدیر دفتر گسترش شعر و ادبیات داستانی خانه کتاب و ادبیات ایران)، احمدخانی (مدیرکل اداره فرهنگ و ارشاد اسلامی زنجان)، مدیران این اداره کل و نیز جمعی از اهالی ادبیات و فرهنگ استان زنجان، پنجشنبه ۳۰ اردیبهشت ۱۴۰۰ برگزار شد. 

منزوی از چهره‌های مهم و تأثیرگذار غزل امروز است

مصطفی راضی جلالی در این آیین اظهار کرد: می‌توانیم بگوییم منزوی یکی از دو یا سه چهره مهم و تأثیرگذار غزل امروز است که در اقبال دوباره نسل جوان به غزل به ویژه از دهه هفتاد و همزمان با دور دوم انتشار آثارش نقش بسیار مهمی داشت. 

راضی جلالی با اشاره به اینکه حسین منزوی در ابتدای دهه هفتاد مسئولیت صفحه ادبی یک هفته‌نامه محلی را به عهده گرفت و علاوه بر ارائه شعرهای شاعران آن روزهای زنجان، جلسات هفتگی‌ای برگزار کرد که منجر به بروز، پرورش و شناخته‌شدن نسلی از شاعران زنجانی شد، گفت: در این نشست‌ها از افراد مسن که بودند و نیاز به معرفی داشتند تا شاعرانی که در آن زمان نوجوان بودند، در این جلسه‌ها پا گرفتند و به جامعه ادبی شهر و برخی از آن‌ها بعدها به کشور معرفی شدند. 

وی اضافه کرد: استاد منزوی معتقد نبود که هرکس فقط باید بنشیند و شعرش را بگوید، او هر وقت مجالی پیدا کرد کوشید که حلقه‌ای برای دورهمی ادبی ایجاد کند اگر چه متاسفانه کم بود. 

مدیر دفتر گسترش شعر و ادبیات داستانی ضمن ابراز امیدواری در زمینه تأثیرگذاری شایسته این رویداد ادبی گفت: این جایزه می‌تواند به نوعی به جریان ادبی که منزوی دوست داشت در زنجان شکل بگیرد تبدیل شود. 

وی افزود: به طور طبیعی توقع این بود که از سال‌ها پیش جایزه و برنامه ملی به نام منزوی برگزار شود که به هر دلیل تا امروز محقق نشده است. 

جلالی با اشاره به پیشینه فعالیت‌ها در راه‌اندازی این جایزه عنوان کرد: دو سال پیش با زحمت دوستان پیش‌برنامه برگزار شد که به نوعی مقدمات همین جایزه بود و امسال انتظارها به پایان رسید تا بالاخره جایزه غزل که به نام منزوی آراسته شده در سال ۱۴۰۰ و در هفدهمین سال درگذشت این شاعر دوست داشتنی کلید خورد. 

وی افزود: امیدواریم حالا که با عزم جدی دوستان اداره کل فرهنگ و ارشاد اسلامی زنجان و شاعران استان این اتفاق البته با تاخیر رقم خورد از نظر کیفیت هم جایزه در سطح قابل قبول ملی باشد و از این به بعد به یکی از مهم‌ترین جوایز ادبی کشور تبدیل شود. 

شاعر مجموعه «به جای گالیله می‌نویسم» با اشاره به سطح تأثیرگذاری حسین منزوی بر غزل امروز گفت: اگر نخواهیم با قاطعیت بگوییم تاثیرگذارترین که رعایت دوستانی با سلایق دیگر را هم کرده باشیم، می‌توانیم بگوییم منزوی یکی از برترین چهره‌های مهم و تأثیرگذار غزل امروز است که در اقبال دوباره نسل جوان به غزل به ویژه از دهه هفتاد و همزمان با دور دوم انتشار آثارش نقش بسیار مهمی داشت. 

برگ برنده منزوی در غزل، نوآوری همراه با اصالت است

وی یادآور شد: الان چه به لحاظ کیفی و چه به لحاظ کمی، غزل شکل فراگیری در شعر روزگار پیدا کرده است، از سوی دیگر منزوی هم نام فراگیری در غزل معاصر و چه بسا غزل فارسی است، پس چقدر خوب که جایزه غزل به نام وی باشد؛ پیش‌بینی من این است که زنجان به واسطه برگزاری این جایزه، خاستگاه یکی از پر اتفاق‌ترین جوایز این شعری کشور شود. 

دبیر اجرایی پانزدهمین جشنواره بین‌المللی شعر فجر، برگ برنده منزوی در غزل را نوآوری همراه با اصالت خواند و افزود: او با شناخت دقیق از شعر کهن فارسی، بنیان‌های شعرش را از نظر طراوت زبانی، تغزل و عاطفه غنی کرد. 

جلالی این جایزه را دارای قابلیت‌های گسترده در بین نحله‌های شعری معرفی کرد و گفت: این رویداد ادبی می‌تواند جایی باشد برای همه نحله‌های غزل امروز بدون هیچ محدودیتی، در عین حال می‌تواند پایگاه مهمی باشد برای تبادل نظر بین شاعران با تجربه و جوان تا ماحصل این تلاش‌ها را به طرف اصالت همراه با نوگرایی ببرند. 

وی با اشاره به اینکه جایزه غزل منزوی می‌تواند منشأ گردهمایی افراد جدی غزل و بحث‌های تئوریک پیرامون غزل امروز باشد، مطرح کرد: این در حالی است که سال‌هاست، پایان‌نامه‌های قابل توجهی درباره غزل حسین منزوی نوشته می‌شود اما سامان و تشکل درستی ندارد. 

مدیر دفتر گسترش شعر و ادبیات داستانی گفت: امیدواریم این جایزه بتواند در بخش پژوهش، مرجعی برای سامان دادن به آن چه درباره غزل منزوی و غزل امروز مطرح می‌شود، تبدیل شود. 

جلالی بیان کرد: بدون تردید بخش پژوهش «جایزه غزل منزوی» می‌تواند گام مهمی در ساماندهی نقدها و در نتیجه تولید و انتشار آثار با کیفیت مخاطبان علاقه‌مند به غزل امروز بردارد. 

مدیر دفتر گسترش شعر و ادبیات داستانی خانه کتاب و ادبیات ایران ضمن ارائه توضیحاتی درباره برگزاری جشنواره اظهار کرد: با توجه به درخواست علاقه‌مندان مهلت ارسال آثار تمدید شده است. 

مصطفی جلالی با اشاره به اینکه جایزه غزل حسین منزوی آنقدر معتبر است که نیاز به معرفی داور از ابتدا ندارد، گفت: اعلام نکردن داوران برای آن است که آن‌ها با فراغ بال کار انجام دهند و سوگیری وجود نداشته باشد. 

وی با بیان اینکه مثل هر جایزه معتبر دیگر در این جشنواره از ظرفیت‌های استانی و کشوری استفاده خواهد شد، اضافه کرد: قطعا کسانی که در این جشنواره شرکت کنند، نمی‌توانند به عنوان داور فعالیت کنند. 

آمادگی خانه کتاب و ادبیات ایران برای همکاری در «جایزه غزل منزوی» 

جلالی در ادامه ضمن اعلام آمادگی خانه کتاب و ادبیات ایران برای همکاری بیشتر در این جشنواره گفت: خانه کتاب و ادبیات ایران نخستین مجموعه‌ای است که در برگزاری جشنواره‌ها و رویدادهای ادبیات مشارکت می‌کند. 

وی با اشاره به برگزاری دوره‌های «کلک خیال» و «جلال» از سوی خانه کتاب و ادبیات ایران گفت: این دوره‌ها در حال حاضر به صورت مجازی برگزار می‌شود که پیش از کرونا یعنی در حالت حضوری تعداد شرکت‌کنندگان ۳۰۰ نفر بود اما با مجازی شدن موضوع تعداد شرکت‌کنندگان به ۴ هزار نفر هم رسیده و این یعنی از ظرفیت فضای مجازی استفاده خوبی شده است. 

تمرکز بر غزل در «جایزه غزل منزوی» 

اسماعیل امینی در این جلسه ضمن ارائه توضیحاتی درباره فرآیند برگزاری این برنامه ادبی گفت: جایزه ادبی غزل منزوی در سه بخش «کتاب مجموعه غزل» چاپ شده از ابتدای سال ۱۳۹۶ تا ۱۳۹۸، بخش دوم مربوط به تک‌اثر (ارسال پنج اثر از سوی هر شرکت‌کننده) و بخش سوم در قالب پژوهش شامل پایان‌نامه و کتاب در حوزه نقد و بررسی غزل حسین منزوی برگزار می‌شود. 

دبیرعلمی نخستین دوسالانه جایزه ملی غزل با تشریح جزئیات برگزاری این جشنواره ادبی بیان کرد: در این جشنواره تمرکز بر روی غزل خواهد بود، حتی در بخش پژوهشی نیز به این نکته توجه ویژه شده است. 

این شاعر گفت: برای هر سه حوزه همکاری؛ سه داور کافی است و در نهایت ۹ داور را برای جشنواره در نظر خواهیم گرفت، اما اسامی داوران تا زمان اعلام نامزدها مشخص نخواهد شد، قطعا از ظرفیت‌های استانی در این باره استفاده خواهد شد. 

وی با اشاره به متفاوت بودن جوایز جشنواره‌های ادبی با سایر جشنواره‌ها اظهار کرد: شاید مبالغ این جشنواره‌ها کمتر از سایرین باشد اما اگر جشنواره اعتبار داشته باشد قطعا افراد مشتاق به حضور خواهند بود و به میزان جایزه توجه نخواهند کرد. 

مدیرکل فرهنگ و ارشاد اسلامی استان زنجان هم در این نشست ضمن ارائه توضیحاتی درباره روند برگزاری جشنواره بیان کرد: امیدواریم این برنامه در خورشان منزوی که جایگاه والایی در غزل داشت برگزار شود. 

محمدربیع احمدخانی ضمن اشاره به قرارگیری برگزاری جشنواره در شرایط کرونایی و مشکلاتی که شرکت‌کنندگان در ارسال آثار خود داشتند، گفت: به همین دلیل بنای تمدید زمان ارسال آثار را داریم تا علاقه‌مندان با فراغ بال در این برنامه ادبی شرکت کنند. 

تلاش برای ایجاد دبیرخانه دائمی جایزه ملی غزل در زنجان

وی در ارتباط با استمرار برگزاری این جشنواره نیز عنوان کرد: تلاش دست‌اندکاران برگزاری این جشنواره استمرار آن و ایجاد دبیرخانه دائمی جایزه ملی غزل در زنجان است. 

مدیرکل فرهنگ و ارشاد اسلامی استان زنجان به سایر برنامه‌های اداره کل فرهنگ و ارشاد اسلامی استان اشاره کرد و گفت: برگزاری کنگره شهدا و جشنواره فرهنگی و هنری پژوهشی نماز، ششمین جشنواره فرهنگی و قرآنی رمضان و جشنواره بهار قرآن از دیگر برنامه‌های این اداره کل است که امیدواریم با همکاری اصحاب رسانه شاهد هرچه بهتر برگزار شدن آن باشیم. 

این مسئول با بیان اینکه جوایز ادبی معمولا با دو هدف جلب توجه جامعه به رشته ادبی مورد نظر و ایجاد انگیزه برای شرکت‌کنندگان برگزار می‌شود، افزود: کارنامه شعری حسین منزوی در این جایزه مورد توجه بوده و توجه بیشتر به غزل است. رسانه‌های استان یار و یاور اداره کل فرهنگ و ارشاد اسلامی هستند و در برگزاری جشنواره‌ها کمک این اداره کل بوده‌اند. 

جایزه غزل منزوی هر دو سال یکبار برگزار شود

احمدخانی با اشاره به برگزاری کنگره ملی ۳۵۳۵ شهید استان زنجان افزود: ۷۲ برنامه ملی، منطقه‌ای، استانی و شهرستانی در استان به همین مناسبت برگزار می‌شود. 

وی با اشاره به اینکه تاکید خانه کتاب و ادبیات ایران برگزاری جایزه غزل حسین منزوی به صورت منظم است، یادآورشد: تلاش می‌شود بتوانیم هر دو سال یکبار این جشنواره را برگزار و دبیرخانه آن دائمی شود. همچنین پیگیری‌های لازم برای احداث یادبود حسین منزوی شاعر، هنرمند و مهندس انجام شده است که امیدواریم به زودی محقق شود. 

مهلت ارسال آثار تا ۱۵ خردادماه

رئیس گروه فرهنگی اداره کل فرهنگ و ارشاد اسلامی استان زنجان هم آخرین آمار شرکت کنندگان در جشنواره دوسالانه حسین منزوی را ارائه کرد و گفت: آثاری از ۲۸ استان کشور و چند کشور خارجی به این جشنواره ارسال شده است. 

محمدی با اشاره به اینکه بیشترین اثر از استان تهران به دبیرخانه رسیده است، گفت: در بحث کتاب ترکی یک اثر، کتاب فارسی ۳۱ اثر، شعر ترکی هفت اثر، شعر فارسی ۱۳۲ اثر و در بخش پژوهشی نیز ۱۲ اثر به جشنواره رسیده است. 

او در پایان گفت: با درخواست علاقه‌مندان برای تمدید مهلت شرکت در جشنواره و طبق آنچه در شورای سیاست‌گذاری تصمیم‌گیری شد، مهلت ارسال آثار تا ۱۵ خردادماه تمدید شد.