نظامالدین کیایی:
در بسیاری از جشنوارهها؛ جوایز تخصصی درست داده نمیشود
اینکه فیلمی به دلیل داشتن یک صدای خوب جایزه میگیرد درست نیست زیرا در ایران ما صدابرداری نداریم که بخواهد صدابرداری یا صداگذاری بد و خرابی انجام دهد.
نشست بررسی وضعیت صدا در سینمای ایران؛ شب گذشته(۲۰ آبان) درحالی در خانه سینما برگزار شد که نظامالدین کیایی از عدم شناخت کارگردانان سینمای ایران از صدا سخن گفت.
به گزارش خبرنگار ایلنا؛ این صدابردار با اشاره به وضعیت اهداء جایزه در جشنوارهها گفت: در بسیاری از جشنوارهها جوایز تخصصی به درستی داده نمیشود و بعضا قضاوتهایی که درباره برترینهای بخشهایی همچون صدا انجام میشود؛ درست نیست.
کیایی گفت: اینکه فیلمی به دلیل داشتن یک صدای خوب جایزه میگیرد درست نیست زیرا در ایران ما صدابرداری نداریم که بخواهد صدابرداری و یا صداگذاری بد و خرابی انجام دهد.
وی با اشاره به اهمیت صدا گفت: در سینما و زندگی صدا اصل است و حتی پزشکان معتقدند که نوزاد به صدا واکنش نشان میدهد اما به تصویر واکنش نشان نمیدهد. در زندگی معمولی نیز بسیاری از برنامهها را اگر صدایشان را حذف کنیم؛ هیچ محتوایی ندارد.
صدابردار فیلم «آفساید» با اشاره به اینکه صدای فیلم باید بهگونهای باشد که هماهنگ با تصویر باشد، گفت: باید در هنگام قضاوت درباره یک فیلم داوران دقت کنند که یک صدابردار چقدر هنر داشته تا بتواند در شرایط مختلف صدایی را بگیرد که هم دیالوگها به خوبی منتقل شده باشد و هم فضای صحنه به بیننده به خوبی منتقل و ارائه شود.
وی ادامه داد: شرایط لوکیشن و صداهای که در آن لوکیشن میتواند وجود داشته باشد اولین اصلی است که یک داور باید مدنظر قرار دهد.
وی همچنین گفت: داوران و منتقدان سینمایی که یک فیلم را قضاوت میکنند نباید صدا را فقط با گوش بشنوند و قضاوت کنند بلکه باید با چشم بشنوند زیرا در هنگام دیدن یک فیلم سینمایی این چشم است که به ما میگوید صدای فلیم را چگونه باید بشنویم.
کیایی با اشاره به اینکه صدابرداری در فیلم کمدی با فیلمهایی همچون پلیسی و یا اجتماعی تفاوت دارد؛ گفت: تا به امروز در جشنوارهها درباره معرفی بهترین صدا کوتاهی شده است. وظایف داوران قضاوت درست درباره صداست و قضاوت درست از صدا با شناخت کامل از صدا و تصویر بوجود میآید و صدای یک فیلم زمانی به خوبی شنیده میشود که سکوت شکسته شود.
صدابردار «عصبانی نیستم» با اشاره به تفاوت صداگذار و صدابردار گفت: وظیفه صداگذار این است که بهترین صدا را در سر جای خود قرار دهد اما متاسفانه برخی از صداگذارها صداهای نامناسب و اضافه در فیلمها میگذارند. مهمترین وظیفه صداگذار در فیلم گذاشتن صدا نیست بلکه تعیین لحظات سکوت فیلم است زیرا زیباترین صدا سکوت است.
کیایی با اشاره به اینکه متاسفانه بسیاری از کارگردانها با صدا به اندازه عناصر دیگر سینما آشنایی ندارند؛ گفت: در ایران مبحثی به عنوان طراحی صدا جدی گرفته نمیشود درحالیکه در سینمای دنیا صداگذاری و طراحی صدا یک هنر است اما در ایران حتی بعضی کارگردانها به توصیههای صدابرداران و صداگذاران خود توجه نمیکنند.
وی با اشاره به تفاوت فیلم مستند با داستانی گفت: فیلم مستند یک فیلم حقیقی و واقعی است به همین دلیل صدای آن نیز باید حقیقی و واقعی باشد اما متاسفانه بسیاری از مستندسازان به این امر توجه نمیکنند و مثلا فقط فیلم شش قرن و شش سال را دیدم که به صدا بسیار توجه کرده بود.
صدابردار فیلم «چه خوبه برگشتی» با اشاره به اینکه نقش منتقدان سینمایی در توجه به عناصر سینما بسیار مهم است؛ گفت: منتقدان سینمایی به بخشهایی همچون بازیگری یا کارگردانی یا حتی فیلمبرداری و تدوین توجه و دقت خوبی دارند اما به صدا توجه زیادی ندارند.
وی در ادامه افزود: بسیاری از کارگردانها توسط منتقدان به مقام کارگردانی رسیدند یا جلسات بسیاری برای نقد و بررسی بازیگری برگزار میشود اما تاکنون جلسهای برای بررسی صدای یک فیلم برگزار نشده است.
کیایی با تاکید بر اینکه هر صدابرداری برای خود ویژگی و خلاقیت خاصی دارد؛ گفت: صدابردار میتواند با یک انتخاب درست بیش از ۷۰ درصد آلودگی صدای یک فیلم را بدون آنکه تغییری در حس فیلم و بازیگر فیلم بوجود آید؛ حل کند اما باید بداند که همه صداها نباید زیبا باشد صداها باید در جای خود قرار گیرد.
صدابردار فیلم اشباح ادامه داد: در یک فیلم سینمایی صدابردار به هیچ عنوان حق کات دادن ندارد مگر اینکه اشکال فنی پیش آید.
کیایی در ادامه گفت: علاوه بر مشکلات صدای یک فیلم در هنگام صدابرداری یا صداگذاری در هنگام پخش نیز بسیاری از فیلمها به خوبی پخش نمیشوند و صدای آن شنیده نمیشود و حتی ما در جشنواره فیلم فجر نیز در برج میلاد دیددیم که صدای فیلمها به خوبی پخش نمیشد.
وی با اشاره به مشکلات معیشتی صدابرداران و تیمهای صدابرداری در ایران گفت: بطور مثال، امروز حال اصغر شاهوردی یکی از صدابرداران قدیمی سینمای ایران خوب نیست و با وجود آنکه خانه سینما و انجمن صدای ایران کمکهایی به وی کردهاند اما هنوز در خانه است و بهبودی حاصل نکرده و درآمدی ندارد.