عیاری: دنبال قضاوت نبودم

فیلم سینمایی «خانه پدری» به نویسندگی و کارگردانی «کیانوش عیاری» در خانه هنرمندان ایران به نمایش درآمد.

به گزارش خبرنگار ایلنا فیلم سینمایی «خانه پدری» به نویسندگی و کارگردانی «کیانوش عیاری» عصر روز دوشنبه ۶ اسفند در سینماتک خانه هنرمندان ایران به نمایش درآمد و پس از آن نشست نقد و بررسی آن با حضور «کیانوش عیاری» و «سعید عقیقی» برگزار شد.

«سعید عقیقی» در ابتدای این نشست با اشاره به برخورد متفاوت این فیلم با سنت گفت: «در این فیلم آدم‌ها سعی می‌کنند اشتباه خود را پنهان کنند، به دلیل آنکه دانایی در فرهنگ سنتی به معنای «شر» است ولی تا زمانی که این اشتباه‌ها به تصویر کشیده نشوند و بیان نشوند نمی‌توانیم درباره آن‌ها داوری و قضاوت کنیم، این فیلم نیز در ‌‌نهایت به این نتیجه می‌رسد که تا این جنازه و استخوان‌ها از خاک بیرون نیاید، این امکان وجود ندارد که درباره آن صحبت و داوری صورت بگیرد، به همین دلیل تا موضوع مشخص نشود، ابهام باقی می‌ماند و این ابهام دائم در دوره‌های مختلف تکرار می‌شود، درست همچون نسل‌های مختلفی که در این فیلم بر روی تاب می‌نشینند و جای خود را به نسل‌های بعد می‌دهند. در واقع در این فیلم دو مولفه ریتم دوری و سنت حضور دارند که برخورد مولف با این دو، کاملاً جدید و از زاویه متفاوتی صورت گرفته است. در این فیلم رخدادی شکل گرفته است که سایر مسائل و رویداد‌ها خود را با آن تعریف می‌کنند، درباره سنت نیز، برخورد این فیلم با سنت صرفاً از نوع برخورد نوستالژیک با سنت نبوده است، بلکه نگاهی متفاوت در این فیلم به تصویر کشیده شده است که امکان شناخت مولفه‌های موجود در گذشته را برای ما فراهم می‌سازد نه فقط تمجید و ستایش آن‌ها».

«کیانوش عیاری» نیز درباره این موضوع گفت: «من هرگز در این فیلم اجازه ندادم نوستالژی نفوذ و رشد کند، یعنی خود را به صورت گسترده به تصویر بکشد. اگر گذشته در این فیلم به تصویر کشیده شده است به معنای تمجید از گذشته و آنچه که در آن روی داده است نیست بلکه این گذشته تنها بخشی از یک روایت کلی است که لزوم به تصویر کشیدن آن وجود دارد، در واقع برای بیان این روایت، آنچه که به گذشته نیز مربوط است باید به منظور حفظ انسجام این روایت برای مخاطب بیان شود. شکل گذشته در این فیلم تنها موضوعی کاربردی برای بیان این روایت بوده است، هم چون سریال «روزگار غریب». اگر در فیلم ابزاری از گذشته وجود دارد و مورد استفاده قرار گرفته است، به معنای سیر و گذر در تاریخ است نه به معنای تاکید و تائید آن و متوقف شدن در گذشته».

«سعید عقیقی» در بخش دیگری از صحبت‌های خود به موضوع خشونت پرداخت و گفت: «وقتی ما با یک فیلم واقع گرا مواجه هستیم، بروز خشونت و به تصویر کشیدن آن طبیعی است، در واقع آنچه در این فیلم در برخورد با خشونت اهمیت دارد، تنها بیان خشونت و جنایت و تمرکز بر روی آن‌ها نیست بلکه گذر از جنایت و به نحوی پرداختن به آن پس از خشونت است، جنایت در این فیلم نقطه و البته دروازه ما برای ورود به روایت و داستان فیلم است، مخاطب قرار نیست در خشونت باقی بماند بلکه قرار است کلیدی برای باز شدن روایت باشد».

«کایانوش عیاری» نیز با اشاره به خشونت در فیلم «خانه پدری» گفت: «من در این فیلم به مسئله قتل نپرداختم، در واقع فیلم با عدم طرح این موضوع که دختر چه کاری انجام داده است؟ شروع می‌شود من سعی کردم که به موضوع قتل نپردازم تا قضاوتی صورت نگیرد، مهم‌ترین بخش این فیلم، هنگامی است که سنگ‌ها به سر دختر برخورد می‌کنند، بزنگاه اصلی فیلم همین نقطه است، همین ضربه‌ای که به سر دختر برخورد می‌کند، این نقطه به اندازه‌ای مهم است که من تصمیم گرفتم آن را برای مخاطب به تصویر بکشم و خشونت آن را به شکل حقیقی بیان کنم، این خشونت مخاطب را تا پایان فیلم حفظ می‌کند، به همین دلیل به تصویر کشیدن آن برای حفظ روایت اهمیت داشته است».

فیلم «خانه پدری» که قصه اتفاق‌های یک خانه قدیمی را از سال ۱۳۰۸(اواخر دوره قاجار) تا ۱۳۷۹ روایت می‌کند، با بازیگرانی همچون مهدی هاشمی، شهاب حسینی و مهران رجبی، ناصر هاشمی، مینا ساداتی، نازنین فراهانی و… در چند اپیزود ساخته شده و مسائل و مشکلات زنان ایران را در هفتاد سال اخیر به تصویر کشیده است. در این فیلم ناصر هاشمی(نقش کودکی) و مهدی هاشمی(نقش بزرگسالی) ‌کاراک‌تر اصلی این فیلم را، که روایت زندگی‌اش از پانزده تا هشتاد سالگی به تصویر کشیده شده، بازی می‌‌کنند.