حوادث اخیر نشان داد راه درست برای اصلاح امور کنش‌های مدنی است

به گزارش خبرنگار سیاسی ایلنا، به‌دعوت انجمن اسلامی دانشجویان پیشروی دانشگاه تربیت مدرس محمود صادقی حقوقدان و نماینده مجلس دهم و مقصود فراستخواه، جامعه شناس با حضور در سالن جابر بن حیان دانشگاه تربیت مدرس به سخنرانی پرداختند.

در این مراسم پس از سخنان فراستخواه، محمود صادقی با اشاره به ۱۶ آذر گفت: این روز یادآور کنشگری دانشجویان است. همگان شنیده‌ایم که در قانون اساسی به موجب اصل ۲۷ حق برگزاری اجتماع و گردهمایی برای احزاب با دو قید بدون حمل سلاح و مخل مبانی اسلام نباشد قانونی است.

وی افزود: در اوایل دهه ۶۰ که لایحه اجتماعات را تصویب کرد اجتماعات منوط به کسب اجازه از وزارت کشور شد. شورای نگهبان در آن زمان این مصوبه را خلاف قانون اساسی شناخت و معتقد بود که اصل ۲۷ قانون اساسی به طور مطلق اشاره دارد و قانون جدید با قانون اساسی مغایرت دارد.

وی افزود: شورای نگهبان صحه‌ای بر این قانون نگذاشته است بلکه بر اساس قانون که می‌گوید اگر شورای نگهبان پس از ۱۰ روز به مصوبه پاسخ ندهد قانون تصویب می‌شود، قانون شده است. این اصل در قانون اساسی پیش‌بینی شده است اما ما گزارشی درباره اینکه نیروی انتظامی چه کاری کرده نداریم.

صادقی با بیان اینکه بعضی از اجتماعات به صورت گرامی‌داشت است، گفت: بعضی از اجتماع‌کنندگان به دلیل موقعیت ویژه‌ای که دارند اساساً نیازی به اخذ مجوز نمی‌بینند و بعضی از اجتماع کنندگان هم با اینکه بارها درخواست مجوز کرده‌اند اما به آنها مجوز داده نشده است و فقط به خانه کارگر در روز کارگر مجوز دادند اما به گفته آقای محجوب مجوز به آنها هم نمی‌دهند اما آنها راهپیمایی برگزار می‌کنند.

وی با بیان اینکه همه روزه در مقابل مجلس تجمعاتی برگزار می‌شود، گفت:  گردهمایی و اجتماع در شرایط عادی هم می‌تواند اتفاق بیفتد یعنی یک گروه اجتماعی و سیاسی بدون به وجود آمدن تشنج اجتماعی داشته باشد که این می‌تواند خیلی در نشان دادن و انعکاس خواسته‌های مردم موثر باشد.

نماینده تهران با بیان اینکه من به علت اینکه تعداد زیادی تجمع جلوی مجلس انجام می‌شود پیشنهاد دادم که جلوی مجلس محلی تعیین شود برای اینکه مردم آنجا جمع شوند و بعد هیئت رئیسه برود و با تجمع کنندگان گفت‌وگو کنند، با اشاره به ابطال تصویب‌نامه دولت درباره تعیین محل‌های تجمع توسط دیوان عدالت، گفت: در ظاهر این کار قانونی و موجه است اما اینکه نیت‌ پشت آن چه هست را باید تحقیق کرد اما بیشتر به نظر می‌رسد که مانع‌تراشی برای اجرای این اصل از قانون اساسی است.

وی با بیان اینکه ما همیشه به رئیس مجلس می‌گوییم شما اسپیکر هستید یا رئیس، گفت: تصمیم‌گیری اخیر درباره اصلاح قیمت حامل‌های انرژی و عناصری که در این تصمیم‌گیری دخالت داشتند به چند حوزه از جمله حوزه سیاست خارجی باز می‌گردد و یک ضلع آن به مدیریت مصرف سوخت بازمی‌گردد.  ما در سال ۹۹ منابع بودجه نفتی را در حدود ۴۰ تا ۵۰ هزار میلیارد تومان خواهیم داشت و با یک کسری بودجه ۱۳۰ تا ۱۵۰ هزار میلیارد تومانی روبرو خواهیم بود و این مساله باعث شد که اصلاح قیمت حامل‌ها گریز ناپذیر باشد.

صادقی با بیان اینکه موضوع قطع وابستگی به نفت مطرح می‌شود، گفت: یکی از طرح‌ها در اصلاح ساختار بودجه سال ۹۹ همین یارانه‌ها بوده و موارد دیگر آن صرفه‌جویی در مصرف انرژی و فرار مالیاتی است.

وی با بیان اینکه در این دوره از تحریم تفاوتی که وجود دارد این است که در تولید بنزین به خودکفایی رسیده‌ایم، گفت: این وضعیت باعث شده است که چون محدودیت تولید نداریم با افزایش مصرف سوخت روبرو شویم و بعد از ایجاد شوک ارزی و تفاوت ایجادشده قیمت بنزین با کشورهای همسایه، قاچاق سوخت به این کشورها را داشته باشیم.

این نماینده مجلس عامل دیگر اجرای افزایش قیمت سوخت را معادلات منطقه‌ای دانست و گفت: اتفاق‌های جدیدی در منطقه رخ داده و فشارهای زیادی کشورهای منطقه‌ای بر ایران وارد می‌کنند که البته تابعی از عامل فشارهای تحریم‌ها و آمریکا است که ما را وادار به اقدام به اصلاح قیمت مل‌های سوخت کرد.

وی با اشاره به مانعی که مجلس هفتم برای افزایش قیمت‌های پلکانی ایجاد کرد، گفت: هدفمندی یارانه‌ها تصویب شد و در این قانون مصوب شد که قیمت‌ها را به مرور به فوب خلیج‌فارس برساند، اما از آن جلوگیری شد.

صادقی با بیان اینکه دولت پیش به یکباره قیمت‌ها را افزایش داد و بعد به مردم پولی پرداخت کرد، با اشاره به قانون یارانه‌ها گفت: این قانون در عمل ناموفق بوده و نتوانسته به اهدافش دست پیدا کند و همچنین به سایر قوانین مکمل از جمله قانون توسعه حمل و نقل عمومی و مصرف سوخت و اصلاح الگوی مصرف انرژی و رفع موانع تولید بی‌توجهی شده است.

وی با اشاره به مرکز پژوهش‌ها گفت: مجلس در کنار مخالفت‌هایی که با طرح دولت انجام داده است طرح یارانه‌ها را مطالعه کرده و بر اساس گزارش‌های پژوهشی بحث مصرف انرژی در ایران را با دیگر کشورها مقایسه کرده است که اساسا قابل مقایسه هم نیست. مطابق این گزارش هزار و ۳۵۰ هزار تومان یارانه پنهان انرژی داریم که سه برابر بودجه عمومی کشور و هشت برابر مالیاتی است که گرفته می‌شود که به صورت ناعادلانه توزیع می‌شود و باعث ایجاد شکاف طبقاتی شده است، البته دولت به سمت حذف این یارانه‌ها می‌رود.

نماینده تهران با بیان اینکه وقتی ما می‌گوییم که مجلس خبر نداشت به این معنی نیست که هیچ خبری نداشته باشد، بیان کرد: مجلس که در جریان پیشنهاد بود اما با آن موافقت نکرد؛ اپیشنهاد مطرح شده دولت به این ترتیب بود که سهمیه بنزین معمولی هزار تومان و مابقی آن ۳ هزار تومان شود، دومین پیشنهاد سهمیه بنزین معمولی ۱۵۰۰ تومان و مابقی آن سه هزار تومان و سومین پیشنهاد دو هزار تومان بنزین معمولی مابقی ۳ هزار تومان بود.

وی با بیان اینکه یکی از رؤسای کمیسیون‌ها به نقل از آقای روحانی گفت که رهبری سه بار از رئیس‌جمهور موضوع اصلاح قیمت را خواسته‌اند، گفت: سه‌شنبه قبل از افزایش قیمت آقای لاریجانی سعی کرد با طرح مسئله موصوع را مطرح کند اما نمایندگان اصلا اجازه طرح آن را ندادند اما به طور کلی مجلس اطلاعی از این موضوع نداشت و سعی کرد که این قانون را لغو کند که موفقیتی حاصل نشد؛ البته نمایندگان باز هم طرح دارند.

صادقی تصریح کرد: مساله بنزین از نگاه اقتصادی نگاه امنیتی پیدا کرده است و به سایر حامل های انرژی دیگر برید.

وی با بیان اینکه چرا نظام مدیریتی ما اینگونه تصمیم می‌گیرد، گفت: در دیگر کشورها از جمله فرانسه این اتفاق می‌افتد اما من سراغ ندارم که به یکباره این افزایش اتفاق بیفتند و خواسته نهادهای قانونی در نظر گرفته نشود و نهادهای بالادستی اعمال نظر کنند. نقش شورای هماهنگی سه قوه در دوره تحریم‌ها خیلی خوب است اما اگر این نقش بخواهد باعث تداخل در نقشه‌ها و تصمیم گیری‌ها شود به شدت به نظام تصمیم‌گیری آسیب می‌زند و همین موضوع بنزین یک نمونه از تصمیم‌گیری در مدیریت سران کشور است.

صادقی یادآور شد: یکی از چالش‌های ما چالش در نظام تصمیم‌گیری است که نقش‌ها و اصل تفکیک قوا نادیده گرفته می‌شود به خصوص تحت‌الشعاع قرار گرفتن نهادهای انتخابی ذیل نهادهای انتصابی که باعث ضعیف شدن نهادهای انتخابی می‌شود. بعد از خروج آمریکا از برجام من از آقای ظریف سوال کردم که چرا ایران اقدام متقابل نمی‌کند و آقای ظریف گفت شما دیگر چرا این سوال را می‌پرسید که در پاسخ گفتم؛ مجلس نه تنها در رأس امور نیست بلکه در جریان امور هم نیست؛ در شورایعالی امنیت ملی تصمیم‌ها گرفته می‌شود.

نماینده تهران گفت: شورای هماهنگی اقتصادی سران قوا مورد انتقاد همه جریان‌های سیاسی حتی اصولگرایان است که البته انتقاد آنها بیشتر به آقای لاریجانی است که آقای لاریجانی هم گفته است که این دستور رهبر انقلاب است. یکی از تصمیمات شورای هماهنگی سران قوا این است که واحدهای دولتی که می‌خواهد واگذار شود را بدون مناقصه واگذار می‌کنند؛ این واگذاری‌ها خارج از دیده دستگاه‌های نظارتی و امنیتی برگزار می‌شود که حتی دیوان محاسبات هم حق دخالت در آن ندارد و ممکن است چند سال آینده فسادهایی از آن بیرون بزند.

این نماینده اصلاح‌طلب با بیان اینکه دلسردی و ناامیدی در جامعه وجود دارد،  اما حوادث اخیر نشان داد که راه درست برای اصلاح امور کنش‌های مدنی است، گفت: برخی یک نهاد را انقدر ضعیف و ضعیف می‌کند و بعد می‌گویند این نهاد دیگر به درد نمی‌خورد؛ اصلاح‌طلبان را بر سرشان زدند و آنها مجبور شدند نیروهای دست چندم را انتخاب کنند، نتوانستیم به این طیف فرصت بدهیم.

وی در پاسخ به سوال یک دانشجو مبنی بر اینکه اگر فکر می‌کنید در جریان امور قرار نمی‌گیرد چرا دوباره می‌خواهید به مجلس بروید، گفت: ما می‌توانیم درباره اینکه چرا تلاش می‌کنیم به مجلس برویم بحث کنیم اما آیا راه حل پیشنهادی دیگری هم وجود دارد یا نه؟ برخی نظرشان تحریم انتخابات و برخی شرکت در آن بود اما تصمیم بر این شد که از فرصت حداقلی برای نقش آفرینی مردم استفاده کنیم و در جهت ارتقا عملکرد مجلس تلاش کنیم.

نماینده تهران با بیانی اینکه با مکانیزم‌های عملی می‌توانیم به ارتقا عملکرد مجلس کمک کنیم،تصریح کرد: طی سه دوره اخیر تلاش برای تقویت جایگاه رییس و کاهش جایگاه نمایندگان بود.

صادقی با اشاره به حضور رییس مجلس در نهادهای مختلف از جمله شورای انقلاب فرهنگی، شورای فضای مجازی و شورای عالی امنیت ملی گفت: مشکل اینجاست که رئیس مجلس با عقبه خودش یعنی نظر نمایندگان به آنجا نمی‌رود.

وی درباره اینکه آیا اعتراضات آبان را اغتشاش می‌داند، گفت: تحلیل‌های زیادی از جمله تحلیل آقای مهاجرانی تاکید داشت که نقش آمریکا و اسرائیل در اعتراض‌ها مشخص است، در حالی که این حاصل تصمیمات نظام بود و اعتراضات حقِ بر حق مردم است و ما در هفته پیش‌رو به طرق مختلف از وزیر کشور که طرح استیصاح او را نوشته‌ایم و دیگر مسئولان خواهیم خواست که نسبت به خون‌هایی که ریخته شده است پاسخگو باشد.

صادقی با بیان اینکه ساعت اولیه اعتراض‌ها به شدت غیر طبیعی بوده است، گفت: امکان دامن زدن برخی به این اغتشاش‌ها وجود دارد که باید بررسی شود

وی درباره آمار دانشجویان بازداشت شده‌ گفت: طبق آماری که گرفتم حدود ۱۰۰ دانشجو دستگیر شده بودند که حدود ۹۵ نفر آنها آزاد شده‌اند و طبق آماری که از دکتر غفاری معاون وزیر علوم در روز چهارشنبه گرفته‌ام گفتند که ۱۲ نفر در بازداشت هستند اما آقای اسماعیلی سخنگوی قوه قضاییه گفت ۳ نفر در بازداشت هستند.

صادقی ادامه داد: وزارت اطلاعات دانشجویان به ویژه دانشجویان شورای صنفی را به عنوان اقدام پیشگیرانه دستگیر کرده است اما عملکرد قوه قضاییه نسبت به شیوه قبلی به شدت متفاوت است، در سال ۹۶ من با هیچ مقام قضایی نمی‌توانستم تماس بگیرم اما امسال خود قوه قضاییه اساس را بر تعامل گذاشته است و خوشبختانه این تغییر رویکرد وجود داشته است.

وی در مورد عقبنشینی طرح سه فوریتی مجلس درباره بنزین، گفت: من اولین نفری بودم که یادداشت نوشتم و این موصوع را مطرح کردم.

وی با اشاره به دو طرح دو و سه فوریتی فراکسیون امید در رابطه افزایش قیمت بنزین گفت: همه عزممان را در صبح یکشنبه جذم کرده بودیم که در این رابطه تصمیم بگیریم. جلسه غیر علنی با سخنرانی آقای لاریجانی شروع شد، ایشان یادداشت رهبر انقلاب را که خطاب به رئیس مجلس نوشته بودند برای نمایندگان قرائت کردند که گفته شده بود ژاز مصوبات شورای عالی امنیت ملی تخطی نکنند و شرایط کشور را در نظر بگیرند.

صادقی ادامه داد: بعد بیانات ایشان در درس خارج و فقه از تلویزیون مجلس پخش شد و بعد آقای شمخانی به عنوان دبیر شورای امنیت ملی سخنرانی کردند و شرایط منطقه را مطرح کردند و گفتند که این تصمیم اتخاذ شده و نظام به هیچ وجه از این تصمیم کوتاه نمی‌آید؛ ایشان گفتند تجربه عراق و لبنان این موضوع را به ما دیکته می‌کند که اگر ما حتی یک قدم عقب نشینی کنیم کشور غیر قابل کنترل می‌شود و از نمایندگان خواستند کرد طرح شان را پس بگیرند همه این صحبت‌ها در یک جو بسیار پر تنش و پر سر و صدا انجام شد.

نماینده تهران ادامه داد: نمایندگان اصولگرا که بعد از قرعه کشی سخنرانی کردند گفتند این تصمیم آقا است و نظرشان عوض شده اما ما انتقاداتی داشتیم و تاکید داشتیم که افزایش قیمت دیگر کالاها بعد از افزایش قیمت بنزین اجتناب ناپذیر است. من بعد از آن جلسه دچار یک شوک و تحقیر شدگی بودم و ناخودآگاه متن استعفای خودم را با این موصوضوع که علیرغم اینکه امام و رهبری گفته‌اند مجلس در راس امور باشد اما صدای مردم پژواکی در امور ندارد، تقدیم کردم اما این تصمیم تصمیم اشتباهی است و با وجود اینکه رهبری فرمودند افزایش قیمت سوخت بر دیگر کالاها تاثیر نداشته باشند بدیهی است که دیگر کالاها افزایش قیمت پیدا خواهد کرد.