یوسف مولایی:
امروز کشوری وجود ندارد که اصل همه‌پرسی را رد کند
سومین نشست همایش ظرفیت‌های توسعه در قانون اساسی با رویکرد توسعه حقوقی با موضوع همه‌پرسی در بنیان قانون اساسی برگزار شد.
به گزارش خبرنگار سیاسی ایلنا، پروانه سلحشوری نماینده مردم تهران در مجلس دهم، محمدجواد غلامرضاکاشی عضو هیات علمی دانشکده علوم سیاسی دانشگاه علامه طباطبایی، یوسف ملایی عضو هیات علمی دانشکده حقوق و علوم سیاسی دانشگاه تهران و هادی وحید عضو هیات علمی دانشکده حقوق شهید بهشتی در این همایش به بیان نظرات خود پرداختند.
در ابتدای این جلسه یوسف مولایی گفت: بحث‌های من به حقوق داخلی و سیاسی مربوط است. همچنین شاید اشاره‌ای به ادبیات تطبیقی داشته باشیم. همه‌پرسی سابقه خیلی قدیمی دارد. دموکراسی در دولت شهرهای یونان با همه‌پرسی آغاز می‌شود و آنجا شهروندان به بحث و گفت‌وگو می‌پرداختند و حق هم داشتند تا به راه‌حلی برای مسائل خود برسند. از این جهت مفهوم شهروندی را در آن دوره هم می‌توان به آنها اطلاق کرد.
عضو هیات علمی دانشکده حقوق و علوم سیاسی دانشگاه تهران گفت: شهروندی بدون امکان و حق تصمیم‌گیری بی‌محتوا است. امروزه همه‌پرسی را دموکراسی مستقیم می‌دانند. باید ببینیم حق چگونه تولید و پاسداری و به اجرا گذاشته می‌شود. امروزه کشوری وجود ندارد که اصل همه‌پرسی را رد کند و در قانون اساسی‌اش نباشد اما نظام سوئیس به عنوان یک رفرنس است. در سوئیس یک سیستمی وجود دارد که به عنوان همه‌پرسی کار می‌کند.
این حقوق‌دان عنوان کرد: سوئیس یک کشور خاصی است که فدرال است و در آن در سه سطح رفراندوم برگزار می‌شود. به لحاظ موضوعی هم محدودیتی ندارند. در سطح ملی باید ۵۰ هزار شهروند درخواست برگزاری رفراندم را داشته باشند که به مقام‌ها تسلیم می‌شود و مکانیزم اجرای آن هم پیچیده است که آنها برای خودشان انجام می‌دهند.
عضو هیات علمی دانشکده حقوق و علوم سیاسی دانشگاه تهران گفت: الان ابعاد ملی بسیار فراتر رفته تا حد نیازهای جهانی مثل وضعیت آب و هوایی و بودجه و... . مساله این است که این مکانیزم شکلی است برای اینکه مشارکت مردم محقق شود و این یک ابزار است. آنچه که هدف است مشارکت فعال و تصمیم‌سازی از طریق مشارکت فعال است.
وی افزود: در همه کشورهای عضو اتحادیه اروپا، همه پرسی انجام می‌شود. در خیلی از کشورهای دنیا رفراندوم برای استقلال هم برگزار می‌شود. در کبک و اسکاتلند این رفراندوم برگزار شده چون موضوع مهم است. من از حق همه‌پرسی حمایت می‌کنیم ولی در اینکه همه‌پرسی همیشه یک مکانیزم مفیدی است که تصمیم‌گیری در سطح ملی انجام شود آنجا مقداری احتیاط می‌کنم و سعی می‌کنم شرایط زمانی را به بحث بگذاریم.
