تأملی بر چراغ سبز آمریکا با اخراج یکی از اعضای تیم «بی»

چندی پیش آقای دکتر ظریف وزیر امور خارجه از مجموعه‌ای بنام تیم «بی» متشکل از جان بولتون مشاور امنیت ملی رئیس جمهور آمریکا، بنیامین نتانیاهو نخست وزیر رژیم صهیونیستی و بن‌سلمان و بن‌زاید سعودی و اماراتی سخن به میان آورد و مشخصه این تیم را ایجاد افراط گرایی در سیاست خارجی آمریکا و تلاش برای تغییر نظام جمهوری اسلامی ایران از طریق به جنگ کشاندن آمریکا علیه ایران تشریح نمود.

در واقع هدف اصلی تیم «بی» خارج ساختن دیپلماسی از سیاست خارجی آمریکا در قبال ایران و تشویق دونالد ترامپ به رویارویی نظامی با جمهوری اسلامی ایران بود. لذا هرگاه که ترامپ سخن از مذاکره با مقامات جمهوری اسلامی ایران به میان می آورد، نتانیاهو و بن ها از این اقدام ابراز ناخشنودی کرده و جان بولتون نیز از درون دولت آمریکا سعی در تخریب این حرکت می نمود. 

هم اکنون ترامپ با کنار گذاشتن یکی از اعضای تیم «بی» که نقش موثری در هدایت این تیم داشت، در آستانه برگزاری اجلاس مجمع عمومی سازمان ملل متحد، شاید به نحوی به مقامات جمهوری اسلامی ایران این پیام را داده است که دیگر از استراتژی تیم بی در قبال جمهوری اسلامی ایران پیروی نکرده و به دنبال آن است تا اختلافات خود با ایران را از طریق دیپلماسی حل و فصل نماید. 

برکناری بولتون از سمت مشاور امنیت ملی آمریکا از این منظر قابل تامل است که شاید تا بحال چنین اقدامی از سوی آمریکا برای جلب نظر کشوری صورت نگرفته و این، حیاتی بودن موضوع ملاقات یا مذاکره با مقامات ایران را برای ترامپ نشان می دهد.

از سوی دیگر باید گفت که برکناری بولتون، به شکلی تغییر جهت از موضع افراطی تیم «بی» به طرح دیپلماتیک امانوئل ماکرون رئیس جمهور فرانسه در قبال ایران است. هر چند نمی توان ترامپ را در هیچ صراط مستقیمی دید، ولی احتمال دارد که طرح ماکرون را (که تمرکز آن بر دیپلماسی و حفظ برجام می باشد) بر استراتژی های ناکام دیگر ترجیح داده باشد. با در نظر داشتن اینکه مقامات کشورمان اینگونه اقدامات را کافی ندانسته و شرط هر گونه گفتگو و تعامل با آمریکا (آنهم در چارچوب کمیسیون مشترک برجام) را لغو تمامی تحریمهای اعمالی پس از خروج آمریکا از برجام اعلام کرده اند، ملاحظات زیر قابل توجه است: 

در حال حاضر آنچه قابل تامل می باشد این است که چراغ سبزی که ترامپ با برکناری بولتون نشان داده شاید برای برخی وسوسه انگیز باشد و چگونگی پاسخ دادن به آن را هم بسیار حساس و مهم بدانند. ولی باید ضمن در نظر داشتن چنین حرکتی، با هوشیاری، درایت و آینده نگری کامل تصمیم گیری کرد. نباید در این زمینه ذوق زده شد و از سوی دیگر نباید به گونه ای عمل نمود که بار دیگر زمینه ی احیای تیم بی فراهم شده و ترامپ با توجه به روحیات لجوج خود و در سایه ی تحریک دشمنان قسم خورده ی کشورمان، به روشی غیر منطقی تر و بدتر از قبل علیه ایران روی آورد. 

علی واثقی 

کارشناس سیاسی