اگر حقوقدان هستید باید دغدغه‌مند حقوق تمام ملت باشید/ حقوقدانی نباید فقط یک حرفه باشد

به گزارش خبرنگار سیاسی ایلنا، در این مراسم آیت‌الله سید مصطفی محقق‌‌داماد، استاد حقوق دانشگاه شهید بهشتی و مرتضی شهبازی‌‌نیا، رییس اتحادیه سراسری کانون‌‌های وکلای دادگستری (اسکودا) و جمعی از حقوقدانان کشور در این مراسم حضور داشتند.

محقق داماد در این مراسم ضمن گرامیداشت یاد و خاطره استاد احمد احمدی گفت: نهضت مشروعیت بیش از صد سال پیش آغاز شد و محور اصلی‌‌اش قانون بود و مشروطه‌خواهان عدالتخانه یا مجلس می‌‌خواستند. در سال ۱۲۸۶ مرحوم یوسف خان حبیبی رساله‌‌ای به نام «یک کلمه» نوشت که اخیرا توسط دخترش تجدید چاپ شده است.

وی ادامه داد: خلاصه این رساله این است که مشکل اصلی برای عدم پیشرفت کشور قانون است و اگر ما قانون داشته باشیم کشور با مشکلی روبه‌رو نخواهد بود. 

این استاد حوزه و دانشگاه با بیان اینکه تجربه‌‌ای که داشتیم این بوده که مشکل اصلی قانون نیست، اظهار داشت: قبل از قانون باید یک چیزی را باور کنیم و قانون صرف بدون پذیرش آن اصل کارایی ندارد. آن اصل، این است که هر بشری حق دارد، حق داشتن انسان‌‌ها. بشر ذی‌‌حق است. پذیرفتن این اصل که هر انسانی چون انسان است، دارای حق است، باید قبل از تقنین پذیرفته شود.

محقق داماد افزود: این مسئله جدید است. حق داشتن بشر یک امر کاملا جدید است و در قرن حاضر مطرح است. تا قبل از آن، دوران تکلیف‌مداری بود و همه مکلف بودند. 

وی با بیان اینکه ما باید به متفکران و صاحبنظران کشورمان تبریک بگوئیم! تصریح کرد: در حالی که همه دانشگاه‌‌ها اسم این دانشگاه را گذاشتند «قانون»، نمی‌‌دانم این فکر که نام این دانشکده را حقوق نهادند، چه بود؟ در اعلامیه حقوق بشر حق حیات برای بشر شناخته شده بود و این حرفی نو و تازه بود. مگر آدم‌‌کشی از قدیم ممنوع نبود؟ چرا حق حیات که در اعلامیه حقوق بشر آورده شد، به عنوان یک نوآوری تلقی شد؟ چون تا قبل از آن آدم‌‌کشی ممنوع بود و این یک قانون و حکم و فرمان بود و اگر کسی آدم می‌‌کشت، تعدی به فرمان پادشاه و قانون کرده بود اما اعلامیه حقوق بشر حیات را حق دانست. نوآوری‌‌اش این بود. 

رییس گروه مطالعات اسلامی فرهنگستان علوم ایران اضافه کرد: نام‌‌گذاری این دانشکده به نام دانشکده حقوق دو معنا دارد؛ یکی دانش حقوق است و دیگری، جمع حق است و فارغ‌‌التحصیل این مرکز فرقش با دیگر فارغ‌‌التحصیلان این است که حقوق رسالتی به گردن او می‌‌نهد که در دیگر دانشگاه‌‌ها نیست. رسالتی که به گردن او است، این نباشد که متاسفانه فقط قاضی یا وکیل شود و فقط به عنوان یک حرفه و ارتزاق زندگی کند.

محقق داماد با بیان اینکه فارغ‌‌التحصیل دانشکده حقوق، حقوق تک تک مردم باید برایش مهم باشد، خاطرنشان کرد: هر انسانی حق دارد، همه حق داریم، بر سرنوشت‌‌مان حق داریم و فارغ‌‌التحصیل حقوق رسالتش دفاع از حق ملت است. نگران حقوق ملت است، چون فارغ‌‌التحصیل حقوق است.

وی با تاکید بر اینکه حقوقدانی نباید فقط یک حرفه باشد، ابراز داشت: بزرگانی که در این جایگاه ملت‌شان را احیا کردند، همه را می‌‌شناسیم. یکی گاندی بود که قبل از اعلامیه حقوق بشر، دم از آزادی و تساوی زد. اقبال پاکستانی، محمدعلی جناح، مارتین لوترکینگ و بالاخره نلسون ماندلا. اینها به دنبال دغدغه آزادی انسان‌‌ها هستند. اگر به عنوان حرفه به حقوق نگاه می‌کنیم بهتر است این عنوان را از خود برداریم. ما باید دغدغه دفاع از حقوق تک تک را داشته باشیم.

وی خطاب به رئیس‌جمهور بیان کرد: من از این تریبون استفاده می‌‌کنم و خطاب به آقای رییس‌‌جمهور که حقوقدان است، می‌گویم اگر حقوقدانید، شما باید نگران و دغدغه حقوق آحاد ملت باشید. ما دانشکده قانون نداریم. فقط ما به سراغ حق رفتیم و ما برای احیای حقوق مردم درس خوانده‌ایم و درس می‌‌دهیم.

این استاد حوزه و دانشگاه با بیان اینکه وظیفه حقوقدان این است که این فکر را توسعه دهد و مردم را به حقوق خودشان آگاه کنند، یادآور شد: می‌‌دانید که خیلی‌‌ها به حقوق خود آشنا نیستند؟ باید همفکری کنیم که چگونه مردم را به حقوق خود آگاه کنیم. افرادی بسیاری هستند که نمی‌‌دانند چه حقی دارند؛ نه اینکه فقط یک شعاری دهیم و او هم برگه‌‌ای بگیرد و تمام شود.

محقق داماد با یادآوری اینکه اینجا یک دانشکده امر به معروف نیست، دانشکده نظامی و فنی و مهندسی نیست بلکه دانشکده حقوق است و با حق سروکار دارند، عنوان کرد: ما یک نخست‌‌وزیر حقوقدان به نام دکتر مصدق داشتیم که نفت را برای ما ملی کرد و سرمایه ما را بازگرداند. ایشان افتخار کشور ماست. باید سعی کنیم شاکر این نعمت باشیم که از درون این شغل و کسوت شخصیت‌های برجسته بیرون بیاوریم.

مرتضی شهبازی‌‌نیا در این مراسم ضمن تشکر از تعدادی از حقوق دانان حاضر در جلسه گفت: دریغا که مرحوم دکتر شهیدی و برخی دیگر از حقوقدانان در بین ما حضور ندارند. در این جلسه، خورشیدهای ربانی حقوق حضور دارند و ما شاگردان مستقیم این بزرگواران بودیم. این تعداد فارغ‌‌التحصیلان نشان از عملکرد خوب این دانشکده دارد. پا بر خود می‌‌بالیم که دانشگاه حقوق دانشگاه تربیت مدرس نقش ویژه‌‌ای در تامین اساتید حقوق دانشگاه‌‌های جدید  و قدیمی کشور بوده است.

وی افزود: آقای محقق داماد استادی هستند که همگی ما در محضر ایشان شاگردی کردیم، به پاس تلاش ایشان در بنیانگذاری این گروه بسیار ممنون هستیم و نام ایشان بر تارک دانشگاه تربیت مدرس می‌درخشد.

رییس اتحادیه سراسری کانون‌‌های وکلای دادگستری ایران اضافه کرد: دانشگاه تربیت مدرس و نظام اداره آن اراده جدی دارد که یک الگوی سازنده در ارتباط با دانشگاه و فارغ‌‌التحصیلان را ارائه دهد. دانشگاه‌‌های بزرگ دنیا این ارتباط را با دانش‌‌آموختگان خود را قطع نکردند.