معدل مسئولان جمهوری اسلامی، معدل مردم جامعه نیست/ برخی نمایندگان فقط به دنبال پایگاهی برای تداوم حضور خودشان هستند/ مزایا و معایب استانی شدن انتخابات

علی تاجرنیا در گفت‌وگو با خبرنگار سیاسی ایلنا، در خصوص طرح استانی شدن انتخابات مجلس گفت: متاسفانه مجلس در کشور ما از دو وظیفه اصلی خود که قانون‌گذاری و نظارت است به شدت دور شده و درگیر مسائل جزئی و منطقه‌ای شده است و بعد نظارت و قانون‌گذاری تحت تاثیر مسائل و مناسبات منطقه‌ای قرار گرفته است.

وی ادامه داد: برای مثال اگر یک وزیر استیضاح می‌شود یا یک نفر از دولت فرخوانده می‌شود عمدتا در بین نمایندگانی که از شهرستان‌ها وارد مجلس شده‌اند براساس منافع منطقه‌ای است؛ یعنی اگر یک وزیری عملکرد موفقی داشته باشد، اما در نصب مسئولان یک شهرستان با نماینده هماهنگ نباشد آن نماینده به صدر سوال‌کنندگان و استیضاح‌کنندگان می‌پیوندد و برعکس اگر وزیر موفق نباشد اما در عزل و نصب‌ها با نماینده همکاری داشته باشد، شاهد خواهیم بود که نماینده در کنار وزیر می‌ایستد.

تاجرنیا افزود: بنابراین این بعد مهم وظیفه مجلس هم تحت تاثیر مسائل منطقه‌ای قرار گرفته است. با توجه به این مسائل من فکر می‌کنم استانی شدن انتخابات می‌تواند به اینکه ما شخصیت‌هایی را در پارلمان داشته باشیم که نگاهشان فراتر از نگاه‌های منطقه‌ای و بخشی‌نگری باشد، کمک کند و در واقع نمایندگان نگاه کلان و ملی پیدا کنند.

معایب استانی شدن انتخابات

این فعال سیاسی اصلاح‌طلب گفت: خود این مساله به تنهایی جایگاه مجلس را ارتقا خواهد داد و از تکرار اصلاح قوانین و قانون‌گذاری‌های جدید که خیلی از آنها  نه تنها مشکلات را حل نمی‌کند بلکه مانع حل مشکل می‌شود جلوگیری کند، در نظارت، نگاه کلان ملی جایگزین نگاه منطقه‌ای و منافع منطقه‌ای خواهد شد و از این حیث می‌تواند کمک‌کننده باشد مضافا بر اینکه نمایندگان مجلس می‌توانند با آرای بسیار بالایی در مجلس حضور پیدا کنند.

وی در رابطه با معایب این طرح هم گفت: مهمترین عیب این طرح این است که متاسفانه نظارت‌ها باعث می‌شود که بخش عمده‌ای از نمایندگان شجاع، شایسته و بادرایتی که با جهت گیری‌های شورای نگهبان موافق نیستند به راحتی از این گردونه حذف شوند؛ اتفاقی که بیشتر در شهرهای بزرگ شاهد آن هستیم. این مساله بزرگترین عیب این طرح است و تا زمانی که نظارت با این شکل موجود باشد انتخابات استانی باعث می‌شود که نمایندگان شاخص و برجسته حذف شده و امکان حضور نمایندگان دیگر ایجاد شود.

کاهش مشارکت مردم در صورت استانی شدن انتخابات فرضیه درستی نیست

این نماینده پیشین مجلس ادامه داد: همچنین در بعد مسائل منطقه‌ای هم نمایندگان مجلس ارتباطات خوبی با مردم دارند که این ارتباط نیز ممکن است دچار نوعی خدشه و سکون شود که البته این وظیفه احزاب و گروه‌های سیاسی است که در صورت استانی شدن انتخابات سعی کنند در ترکیب نمایندگان مسائل را به گونه‌ای بچینند که ملاحظات کلان استانی حل شود و احیانا فقط چهره‌های شاخص از مرکز استان‌ها وارد پارلمان شوند.

وی در خصوص دغدغه کاهش مشارکت مردم در صورت استانی شدن انتخابات نیز گفت: بدون شک این مساله حرف درستی نیست و افراد کاهش مشارکت در انتخابات استانی را بعضا با توجه به مقایسه با انتخابات خبرگان مطرح می‌کنند. انتخابات خبرگان انتخاباتی نیست که در معیشت مردم و در زندگی مردم تاثیر مستقیم داشته باشد پس به همین دلیل به آن کم توجهی می‌شود اما در استان اگر ملاحظات خاص صورت بگیرد یعنی چهره‌های شاخصی حضور پیدا کنند و در عین حال شمولیت داشته باشند، قطعا نه تنها مشارکت را کم نخواهد کرد بلکه مشارکت را تقویت خواهد کرده و می‌تواند نمایندگان را با آرای بالا به مجلس بفرستد.

تاجرنیا گفت: در رابطه با محسنات انتخابات استانی این را هم باید بگویم که انتخابات استانی مردم را به سمت گزینش حزبی و تشکیلاتی کردن انتخابات سوق می‌دهد و مناسبت‌های قومی و قبیله‌ای را که بعضا موجب ایجاد اختلاف در شهرستان‌ها می‌شود را کم می کند و سطح رقابت‌ها را نیز افزایش خواهد داد. نقش احزاب و گروه‌های سیاسی در این شکل انتخابات بسیار برجسته خواهد بود.

انتخابات استانی مردم را به سمت انتخاب لیست‌های انتخاباتی سوق می‌دهد

وی ادامه داد: انتخابات پارلمانی با بحث انتخابات بر مبنای احزاب و تشکل‌های سیاسی گره خورده است و در دنیا هم این چنین است؛ یعنی گام بعدی ما باید این باشد که همزمان با ارتقای سطح انتخابات‌ها از شهرستان به استان تلاش کنیم که بحث احزاب، رای به لیست و حزب را افزایش دهیم و این با توجه به قانون جدید احزاب هم می‌تواند زمینه‌ای باشد برای اینکه مردم به سمت انتخاب لیست انتخاباتی سوق داده شوند. در همین راستا پاسخگو کردن احزاب و شخصیت‌های حقوقی به جای افراد و شخصیت‌های حقیقی شکل خواهد گرفت.

وی در پاسخ به سوالی در خصوص لزوم ایجاد شفافیت در قوه مقننه و تحقیق و تفحص از این نهاد با توجه به شرایط اقتصادی کشور گفت: امروز چالش بزرگ درون نظام ما بی‌اعتمادی مردم نسبت به نهادهای حاکم است و مسائلی که باعث شود این اعتماد افزایش پیدا کند، بدون شک می‌تواند برای ارتباط مردم با نظام کمک‌کننده باشد. هرگونه تحقیق و تفحص و یا پیگیری که منجر به این موضوع شود که مردم در جریان امور قرار بگیرند دو حسن مهم دارد؛ یکی اینکه افراد متخلف و یا آنها که ضوابط را به درستی اجرا نکرده‌اند در چنین مواردی سعی می‌کنند خودشان را با شرایط تطبیق دهند؛ چراکه می‌دانند تحقیق و تفحص‌ها معمولا تاباندن نور به تاریکی‌ها است.

برخی نمایندگان به جای حل مشکلات مردم به دنبال پایگاهی برای تداوم حضور خودشان هستند

این فعال سیاسی اصلاح‌طلب افزود: نکته بعدی هم این است که مردم احساس امنیت می‌کنند که می‌توانند با اطلاع‌رسانی دقیق بر عملکرد کسی که به مجلس شورای اسلامی فرستاده‌اند، نظارت داشته باشند و عملکرد او را ارزیابی کنند. عدم شفافیت‌هایی که امروز چه در حوزه رای‌گیری و چه در حوزه میزان حضور نمایندگان در سفرهای خارجی و مسائلی از این قبیل وجود دارد و مردم به راحتی در جریان آنها قرار نمی‌گیرند، قضاوت در خصوص عملکرد نمایندگان را کم و مشکل می‌کند.

تاجرنیا ادامه داد:  البته به این‌ها باید میزان فعالیت نمایندگان در مجلس و میزان حضورشان در کمیسیون‌ها و میزان فعالیتشان در موافقت و مخالفت‌ها را نیز اضافه کنیم چرا که برخی نمایندگان متاسفانه در مجلس بیش از اینکه به فکر مشکلات مردم باشند به دنبال پایگاهی برای تداوم حضور هستند.

معدل مسئولان جمهوری اسلامی معدل مردم جامعه نیست

وی در خصوص سایر مولفه‌های امید به آینده نیز گفت: مردم امروز فکر می‌کنند نمایندگان مجلس و نمایندگان حاکمیت در نقطه‌ای جدا از آنها قرار گرفته‌اند. این واقعیت در کشور ما وجود دارد که با نوع گزینش‌ها و نظارت‌هایی که صورت می‌گیرد معدل مسئولان جمهوری اسلامی معدل مردم جامعه نیست. اگر شما برشی از افراد جامعه و یک برش هم از مسئولین جمهوری اسلامی داشته باشید، آیا می‌توان این دو را با هم مقایسه کرد.

این نماینده پیشین مجلس گفت: فاصله بین مسئولان و مردم بسیار زیاد شده است و این فاصله نه تنها در نوع زندگی بلکه گفتمان این دو گروه را نیز با هم متفاوت کرده است؛ مسئول دولتی یا وابسته به نظام در لحن گفتارش هم با لحن مردم عادی متفاوت است. مشی و نوع زندگی و میزان حضورشان در جامعه نیز مردم را بی‌اعتماد و امید به آینده را کم کرده و مهم این است که فاصله‌ها کم شود.

وی افزود:  در عین حال مردم توقع دارند احساس کنند که دغدغه اصلی مسئولان حل مشکلات آنها است در حالی که الان این احساس وجود ندارد. این مساله با مقداری همراهی حل خواهد افتاد.