بختیار در گفتوگوی تفصیلی با ایلنا:
تا زمانی که لاریجانی رئیس باشد، ما کارهای نیستیم/ تعاملات دولت و مجلس در سطوح بالایی صورت میگیرد/ همه نمایندگان از رد صلاحیت میترسند
یک نماینده مجلس شورای اسلامی درباره گلایه برخی از نمایندگان درخصوص دخالتهای رئیس مجلس در برخی از امور گفت: آقای لاریجانی سخنگوی مجلس نیست و هر طور که بخواهد امور را پیش ببرد.
از نحوه مدیریت مجلس گلایه دارد و میگوید از آنجایی که لاریجانی مجلس را به صورت دموکراتیک اداره نمیکند، تا زمانی که لاریجانی رئیس باشد، ما کارهای نیستیم.
طرفدار شفافیت است اما تاکید دارد که طرح ذوالنور که با انگیزه سیاسی درباره شفافیت فعالیت نمایندگان آمده را نمیپسندد و آن را امضا نکرده است.
منکر زد وبندهای برخی نمایندگان نیست اما میگویند هر نقض قانونی فساد تلقی نمیشود.
با انتقاد از رفتار دولت و مجلس میگوید تعاملات دولت و مجلس در سطوح بالایی صورت میگیرد و روحانی با نمایندگان کاری ندارد در حالیکه حدود دویست نماینده در انتخابات ریاست جمهوری به مردم حوزه انتخابیه خود توصیه کردند که به او رای بدهند.
معتقد است لاریجانی به دلیل خصلتهای شخصی که دارد و نوع محبوبیتش نمیتواند در انتخابات ریاستجمهوری رأی بیاورد.
مشروح گفتوگوی ایلنا با علی بختیار را در ذیل میخوانید:
*این روزها شاهد برخورد با مفاسد اقتصادی هستیم، نکته نخست این است که چرا از ابتدا روی گلوگاهها و مواردی که باعث و منشاء فساد هستند نظارتی وجود ندارد تا کار به جایی که امروز رسیده است نرسد و پرسش دوم این است که این برخوردها چه تاثیری میتواند بر جامعه و افکار عمومی داشته باشد؟
معتقدم با ایجاد سازمان، تشکیلات و گذاشتن پول و اعتبار مشکل مبارزه با فساد حل نخواهد شد. آنچه که باعث فساد در جامعه میشود این است که یک نظام شفاف مدیریتی حاکم در کشور وجود ندارد. برکسی پوشیده نیست امروز نظامات بانکی، گمرکات، سازمانهای صدور مجوز و پروانه دارای شفافیت لازم نیستند.
کشورهایی که در بحث مبارزه با فساد موفق بودهاند، چگونه درمانش کردند؟ آنان از راه شفافیتسازی وارد شدند. هر از چندگاهی تعدادی آدم دستگیر میشوند و بعد هم گفته میشود مجازات شدهاند؛ البته که این کار درست است اما ما باید در حوزه سلامت اداری اقدامات پیشگیری داشته باشیم تا از به وجود آمدن رانت و فساد جلوگیری کنیم.
آنچه که امروز در کشور رخ داده به دلیل نبود شفافیت و روشنسازی فضای موجود است که البته ناگفته هم نماند همیشه روشنگری و شفافسازی مخالفانی هم دارد. نمونه بارزش مخالفت با FATF است، باید گفت این لایحه یک نظام شفاف پولی و بانکی است که در داخل و خارج کشور یک جریان پول بانکی را کنترل میکنند.
*چرا این لایحه دارای مخالفانی است و حتی مجلس هم دوماه آن را مسکوت گذاشت درصورتی که کارکرد این FATF کاملا مشخص است؟
دلایل مختلفی برای مخالفت با این لایحه وجود دارد، به طور مثال دوستان و همکاران ما در مجلس عنوان میکنند که با تصویب این لایحه دیگر نمیتوانیم به گروههای مقاومت کمک کنیم. لازم است بدانید گروههای مقاومت اصلا در حوزه تروریسم قرار ندارند، FATF چهار سازمان را به عنوان سازمان تروریستی میشناسد؛ داعش ،القاعده، جبهه النصره و طالبان این گروهها هستند که ما هم با آنها مشکل داریم و در صف اول مبارزه با آنها قرار داریم.
شفافسازی مالی یک ضرورت است و ما را از بنبست نجات میدهد و باعث سرو سامان گرفتن اوضاع و مشخص شدن مسیر کشور میشود. نکته بعدی این است که آرمانهای انقلاب اسلامی ما مشخص است، رهبر انقلاب سریع و شفاف بیان کردهاند که ما از گروههای مقاومت حمایت میکنیم دنیا هم این را میداند پس این دلیل درستی برای مخالفت نیست.
ایجاد یک نظام سلامت و شفاف برای جمهوری اسلامی ایران یک آرمان است
*چرا نمایندگان با وجود آنکه میدانند FATFچیست باز هم با آن مخالفت میکنند؟
برخی از مخالفین FATF عنوان میکنند که شاید در حال حاضر گروههای مقاومت در لیست تروریستی FATF جای ندارند اما امکان دارد زمانی که به این لایحه ملحق شویم آن را در لیست گروه ترویستی قرار دهند؛ خب این هم روشن است مفاد و مواردی وجود دارد که میتوانیم تصمیم بگیریم اینگونه نیست. بعد از ملحق شدن ما هرکاری که خواستند انجام دهند. در مواجهه با FATF کشورهایی مثل آمریکا و رژیم صهیونیستی دچار مشکل و چالش هستند که اتفاقا با ما هم مشکل دارند اما از طرفی دیگر این تنها ما و کره شمالی هستیم که FATF را نپذیرفتهایم.
ایجاد یک نظام سلامت و شفاف برای جمهوری اسلامی ایران یک آرمان است، این که مسئولان در سامانه ثبت اسناد اموال خود را ثبت کنند و مردم بدانند که کارگزارانشان چه داراییهایی دارند، بد نیست اتفاقا این امر به جلوگیری از فساد و رانت کمک میکند.
با طرح ذوالنور مخالفم
*طرح شفافیت آرای نمایندگان از سوی برخی از نمایندگان مجلس رد شد، برخیها معتقد هستند که این طرح کمک شایانی به شفافیت و جلوگیری از رانت میکند، نظر شما در این باره جیست؟
در روزهای اخیر مجلس دو طرح ارائه شد؛ شفافیت آرای الکترونیکی نمایندگان و شفافیت فعالیت نمایندگان، که بنده هم جز امضاءکنندگان طرح اول بودم، اما آن طرحی که با انگیزه سیاسی آمد را نمیپسندم و امضا هم نکردم.
*طرح آقای ذوالنور منظورتان است؟
بله، آن طرح را امضا نکردیم.
افرادی با رفتارهایشان برای رای به طرحها و لوایح ترس به جان نمایندگان میاندازند
*نمایندگان از یکسری بیاخلاقیها در بین همکارانشان شکایت میکنند، اینکه اگر به لایحه و یا مصوبهای رأی ندهند سایر نمایندگان در حوزههای انتخابیهشان این موضوع را مطرح میکنند، چقدر این گلایهها صحت دارد و آیا نمایندگان دست به چنین کارهایی که باعث تنزل شأن مجلس میشود، میزنند؟
بله، این دست کارهای غیراخلاقی اتفاق میافتد؛ مثلا نمایندهای طرحی را امضا نمیکند، عدهای در حوزههای انتخابیهاش مطرح میکنند که نماینده شما فلان طرح را امضا نکرده است. مثلا طرح سوال از رئیسجمهور را امضا نکردیم در حوزهای انتحابیه مطرح کردند چه نمایندهای در استان اصفهان طرح سوال از رئیسجمهور امضا نکردند خب این رفتارها درست نیست و به دور از شأن نمایندگی است.
نمایندگان اختیاراتی دارند که بر اساس آن اقدام میکنند اینکه تحت فشارهای غیراخلاقی به طرحی رأی دهند و یا لایحهای را بپذیرند که درست نیست. افرادی که با این رفتارها ترس و وحشت به جان نمایندگان میاندازند در جهت آنچیزی عمل میکنند که به خاطرش وارد مجلس شدهاند.
در مجلس اگر فردی طرحی را امضا نکند دلیلش را برای طراحان بیان میکند. مجلس جای بحث و گفتوگو است، هنگامی که طرحی میآید موافق و مخالف صحبت میکنند بعد رأی گیری انجام میشود.
لاریجانی مجلس را به صورت دموکراتیک اداره نمیکند
تا زمانی که لاریجانی رئیس باشد، ما کارهای نیستیم
*برخی از نمایندگان معتقد هستند که مجلس دچار دیکتاتوری شده است و این رئیس مجلس است که تصمیمات را میگیرد، به طور مثال استیضاح وزیر سابق کار ما شاهد بودیم بدون این که مقدمات قانونی آن طی شود به نقل از اعضای کمیسیون اجتماعی«با نظر آقای رئیس بدون اینکه این استیضاح در کمیسیون بررسی شود به صحن فرستاده شد» آیا این صحبت نمایندگان صحیح است؟
متاسفانه آقای لاریجانی مجلس را به صورت دموکراتیک اداره نمیکند. ایشان اصطلاحا سخنگوی مجلس نیست و بر همه امور نمایندگان دخالت میکند و این مشکلی است ما در خانه ملت داریم و تا زمانی که ایشان رئیس باشد ما کارهای نیستیم. ایشان هر طور که دلش بخواهد مجلس را پیش میبرد و آئیننامه را هم رعایت نمیکند.
مثلا در رابطه با استیضاح آقای ربیعی که اشاره شد؛ باید بگویم این استیضاح پروسه قانونی خود را در مجلس طی نکرد و این یک واقعیتی است که در مورد وزیر کار اتفاق افتاد. استیضاح در هفتهای که مجلس تعطیل بود ارجاع شد که نمایندگان کمیسیون هم حضور نداشتند. رئیس کمیسیون اجتماعی این را اعلام کرد که ما این امکان را نداشتیم آقای ربیعی را دعوت کنیم تا درباره مسائل با یکدیگر به گفتوگو بپردازند.
هر نماینده باید خودش را به طرحش پیوست کند تا بتواند آن را پیش ببرد
قبل از نوروز هم همین طور بود استیضاح آقایان حجتی، ربیعی و آخوندی به صحن آمد آن زمان هم با وجود اینکه استیضاح وزیر کار دیرتر از همه ارجاع شد در اعلام وصول اول قرار گرفت.
فارغ از اینکه چه شخصی رئیس مجلس باشد آقای عارف و یا آقای لاریجانی؛ مهم این است که صرفا بلندگو و سخنگوی مجلس باشد و نمایندگان بتوانند به وظایف خود عمل کنند. نمایندگان هر کدام برای خودشان ظرفیت و پتانسیلی دارند و میتوانند طرحهایی را جلو ببرند اما متاسفانه انرژی ما صرف این میشود که طرحهایمان رو توجیه کنیم ، یعنی هر نماینده باید خودش را به طرحش پیوست کند تا بتواند آن را پیش ببرد.
حدود ۲۰۰ نماینده در حوزههای انتخابیه خود گفتند که به آقای روحانی رأی دهید
*این روزها شاهد طرح استیضاح پی در پی وزرا هستیم، برخیها عنوان میکنند تنها راه برخورد با دولت این کار است تا شاید بتوانند اوضاع را سر و سامان دهند، این گمانهزنیها چقدر درست است آن هم در شرایطی که مشاهده کردیم استیضاح وزرا کاری از پیش نبرد.
مجلس صدای ملت است و باید صدای مردم را شنید حرفش باید آن چیزی باشد که مردم در کوچه و خیابان بیان میکنند. دلیل استیضاحهای اخیر هم همین است، مردم از شرایط راضی نیستند معیشت سختی را میگذرانند و از سوی دیگر هم مجلس از دولت راضی نیست، استیضاح ها از این باب است.
اما سوال این جاست؛ آیا با استیضاح کاری انجام میشود؟ خیر، مجلس باید از ابزارهای خود استفاده کند، طرح بیاورد که راهگشا باشد.
البته این استیضاحها یک پیام دیگری داشت؛ مجلس با دولت دچار چالش است، سال گذشته حدود ۲۰۰ نماینده برای آقای روحانی هنگام انتخابات تبلیغ کردند و در حوزههای انتخابیه خود گفتند که به آقای روحانی رأی دهید زیرا در چهار سال اول مسیر دولت درست بود اما به یکباره تغییر مسیر داد و از مسیر واقعی خود خارج شد!
تعاملات دولت و مجلس در سطوح بالایی صورت میگیرد و روحانی با نمایندگان کاری ندارد
مجلس با رأی به استیضاحها نشان داد با دولتی که همراه و همسو بود، دچار چالش شده است. اگر آقای روحانی میآمد با گروه همسوی خودش (فراکسیون امید) مشورت میکرد و میگفت برنامههایی دارد قطعا نمایندگان که صاحبنظر هستند در کمیسیونهای مختلف به ایشان و دولت کمک میکردند اما متاسفانه رئیسجمهور نه فراکسیون را تحویل گرفت نه نمایندگان مجلس را که با ایشان همراه و هسمو بودند.
هرجای دیگر دنیا بود به محض بروز چنین مشکلاتی از جامعه دانشگاهی و نخبگان کمک میگرفتند اما رئیسجمهور و دولتیها این کار را نکردند. علیرغم اینکه مسیر امروز اشتباه است اما حرف هیچ کس شنیده نمیشود! متاسفانه تعاملات دولت و مجلس در سطوح بالایی صورت میگیرد و رئیسجمهور با لایههای دیگر مجلس که همان نمایندگان مردم باشند کاری ندارند.
در مجلس اگر کسی نتواند کار خود را پیش ببرد به دیگران انگ میزند
*هنگام استیضاح آقای ربیعی مسائلی پشت تریبون مجلس مطرح شد که نشان میدهد برخی از نمایندگان به جای اینکه در مجلس به فکر مردم باشند به دنبال سود و منفعت خودشان هستند و به نوعی دست به زد و بند میکنند!
اینها زد و بند نیست، یکی از نمایندگان گفتند که آقای دکتر محسنیبندپی گفتند که ۵۰۰ میلیون تومان میدهیم زمانی که مردم اینها را میشنوند تصور میکنند که آقای محسنی گفتهاند که ۵۰۰ میلیون به شخص نماینده میدهد در صورتیکه یک رویهای در سازمان بهزیستی وجود دارد که به شهرستان کمک میکند و مبلغی را در اختیار نماینده حوزه انتخابیه قرار میدهد، زیرا فردی که زیر فشار مراجعان قرار دارد نماینده مردم است. حرفهایی که در مورد آقای ربیعی زده شد در همین مسیر بود، آقای ربیعی که فساد نکردهاند و یا با کسی زدوبند انجام ندادهاند؛ اما یک چیزی متاسفانه در مجلس باب شده است این که اگر کسی نتواند کار خود را پیش ببرد به دیگران انگ میزنند.
مردم فکر میکنند وزرا و نمایندگان در حال چپاول کشور هستند
*اینکه شما میگوید یک چیز اما درخواست شخصی نمایندگان چیز دیگری است، وقتی نمایندهای به وزیری میگوید که هیأت رئیسه فلان جا را میخواهم و یا من باید افرادی را در برخی از جاها منصوب کنم، اگر اسمش زد و بند نیست، پس چیست؟
شاید زد و بندهایی وجود داشته باشد اکثر اینها فهم دوگانه است، یعنی گاهی اوقات از طرف من نماینده مسائلی مطرح میشود که شاید توجیه اقتصادی نداشته باشد اما به نفع حوزه انتخابیه من باشد که مطرح کردنش رانت تلقی شود و سوءبرداشت صورت گیرد.
*یعنی فقط وزرا دروغ میگویند؟ امکان ندارد نمایندگان به دنبال رانت و زد و بند باشند؟
قطعا تعدادی از نمایندگان از موقعیت خود سوءاستفاده میکنند. اما رسانهها هم بیش از حد به این موضوع پرداختهاند بس که نوشتند کشور را بردند و خوردند، امروز مردم فکر میکنند وزرا و نمایندگان در حال چپاول کشور هستند. فساد در کشور این گونه نیست که در رسانهها مطرح میشود.
هر نقض قانونی به نظر من فساد نیست
*اگر مسئولان شفاف صحبت میکردند و دست به اقدامات اصلاحی میزدند شاید دیگر رسانهها اینگونه به موضوع نمیپرداختند.
یک دلیلش مسئولان کشور هستند که باید درباره فساد شفاف صحبت کنند و بگویند. سازمانهایی که باید اقدام کنند درست انجام وظیفه نمیکنند هر نقض قانونی به نظر من فساد نیست یک زمانی مدیری که برای اداره کل تصمیم میگیرد مجبور است یک تصمیم با ریسک بالا بگیرد ولو این که خارج از قانون باشد.
لاریجانی بخواهد یک موضوع رای بیاورد صحبت میکند و نخواهد رای بیاورد به کمیسیون ارجاع میدهد
*برخی از نمایندگان میگویند آقای لاریجانی در مجلس دارای لابی بالایی است و عدهای از وکلای ملت اوامر ایشان را اجرا میکنند، چقدر این نقد و انتقادات درست است؟
آقای لاریجانی یک لابیگر موفق است و معمولا لابیهای ایشان موثر و اثربخش است. دپارتمانهای مختلف مجلس در اختیار هیات رئیسه نیست و در اختیار رئیس مجلس است. بیشتر آنها با رئیس مجلس کار میکنند و برعکس همه پارلمانهای دنیا که رئیس سخنگو است اینجا رئیس مجلس بر نمایندگان مدیریت میکند و کمتر به نقش خود میپردازد. ایشان اگر بخواهد یک موضوع رای بیاورد صحبت میکند تا رای بیاورد اما آنچه که نخواهد رای بیاورد به کمیسیون ارجاع میدهد.
لاریجانی محافظهکار است
رئیسمجلس قدرت فراکسیونهای پارلمان را بر هم زده است
اشکال دیگری که وجود دارد این است که آقای لاریجانی بسیار محافظهکار است که همین امر آفتی است برای مجلس، مجلس باید نظراتش را صریح و شفاف بیان کند. در دنیا پارلمانی که سه فراکسیونی باشد نداریم این سه فراکسیونی بودن یک آسیب جدی به مجلس زده است علاوه بر فراکسیون چپ و راست یک میانه هم داریم که باعث شده است که مجلس بهم بخورد نه راست میتواند و نه چپ. همه این ها دست کیست؟ آقای لاریجانی!
لاریجانی هیچگاه رئیسجمهور نخواهد شد
*این محافظه کاری آقای لاریجانی برای انتخابات ۱۴۰۰ است؟
پیش بینیام این است که آقای لاریجانی هیچگاه رئیسجمهور نخواهد شد
*کاندیدا نمیشوند یا رأی نمیآوردند؟
کاندیدا که شده است و مجداد هم میشود اما به نظرم به دلیل آن خصلتهای شخصی که دارد و نوع محبوبیتش نتواند رأی بیاورد.
همه نمایندگان از رد صلاحیت میترسند
*نکته دیگر این که چرا نمایندگان آن طور که باید صریح صحبت نمیکنن ، آیا این امر از ترس رد صلاحیت میآید؟
واقعیت این است که همه نمایندگان از رد صلاحیت میترسند همه به دلیل این که هرگونه موضوعی که در حوزه سیاسی مطرح شود با ترس صحبت میکنند