قهرمانپور در گفتوگو با ایلنا:
ایران، روسیه و ترکیه تعدیلهایی در سیاستهایشان درباره سوریه داشتهاند/ موضع روسها درباره کردها شفاف نیست
یک تحلیلگر مسائل سیاست خارجی تاکید کرد: گر دولت مرکزی سوریه بتواند کنترل ادلب را در دست بگیرد، به جرات میتوان گفت دولت بشار اسد، بر تمامی نواحی سوریه اعمال حاکمیت کرده و ارتش این کشور کنترل امور را دست دارد و مسئله سوریه به صورت تمام و کمال از فاز نظامی به فاز سیاسی وارد شده است.
رحمان قهرمانپور در گفتوگو با خبرنگار سیاسی ایلنا، با اشاره به برگزاری نشست روسای جمهور ایران، روسیه و ترکیه درخصوص سوریه گفت: مساله روز سوریه، ادلب و چگونگی بازپسگیری ادلب و اخراج گروههای تروریستی باقیمانده در سوریه به ویژه نیروهای وابسته به جبهه النصره است.
هماهنگی درباره ادلب موضوع رایزنیهای ایران، روسیه و ترکیه در نشست تهران
وی با بیان اینکه ادلب آخرین محل تجمع گروههای مسلح ضد بشار اسد است، اظهار داشت: اگر دولت مرکزی سوریه بتواند کنترل ادلب را در دست بگیرد، به جرات میتوان گفت دولت بشار اسد، بر تمامی نواحی سوریه اعمال حاکمیت کرده و ارتش این کشور کنترل امور را دست دارد و مسئله سوریه به صورت تمام و کمال از فاز نظامی به فاز سیاسی وارد شده است.
این کارشناس مسائل بینالملل ادامه داد: جبهه غربی اروپایی و آمریکایی نگران هستند اگر محور آستانه و دولت مرکزی سوریه کنترل ادلب را اختیار بگیرد، نفوذ آنها در آینده سوریه به صورت چشمگیری کاهش یابد بنابراین مسئله ادلب و چگونگی بازپسگیری آن، مسئله بسیار مهمی است بنابراین سران ایران، روسیه و ترکیه در نشست تهران با مشورت با یکدیگر درصدد آخرین هماهنگیها در این باره هستند.
ایران، روسیه و ترکیه تعدیلهایی در سیاستهایشان درباره سوریه داشتهاند
قهرمانپور در پاسخ به این سوال که در برهه کنونی ایران، روسیه و ترکیه چه اختلافاتی با یکدیگر در سوریه دارند؟ تصریح کرد: یکی از دلایل برگزاری نشست آستانه و متعاقب آن محور آستانه، این بوده است که هر سه طرف از بخشی از مواضعشان کوتاه بیایند و در این راستا، هم ایران، هم روسها و هم ترکها تعدیلهایی در سیاستهایشان درباره سوریه داشتهاند.
وی افزود: در این چارچوب، ایران که تا قبل از نشست آستانه، ارتش آزاد سوریه را تروریستی میدانست ولی در نشست آستانه قرار شد این گروه را به عنوان معارضه دولت سوریه شناخته شود. ترکیه هم قرار شد جبههالنصره را گروه تروریستی شناسایی کند در حالی قبلا این گروه را معارضه اعلام میکرد. توافقات و انعطافهایی از این دست بوده است که موجب حفظ محور آستانه و افزایش اثرگذاری آن شده است.
ترکیه از محور فراآتلانتیکی به سمت محور آستانه حرکت کرده است
این تحلیلگر مسائل سیاست خارجی با اشاره به رویکرد ترکیه خاطرنشان کرد: در حالی که ترکیه در ابتدای بحران سوریه و حتی تا چندین ماه پیش نزدیک به محور فراآتلانتیکی بود اینک از میان محور آستانه و فراآتلانتیکی به سمت محور آستانه حرکت کرده است؛ هرچند ترکها از ابتدا گفته بودند که مخالف با باقی ماندن بشار اسد در قدرت هستند.
قهرمانپور درخصوص رویکرد ایران، روسیه و ترکیه نسبت به بشار اسد نیز ابراز داشت: فعلا آنچه میان سه کشور ضامن صلح در سوریه شده، این است که بشار اسد تا زمانی که سوریه به تثبیت برسد و تهدید جدی متوجهاش نباشد و قانون اساسی جدید تدوین میشود، در قدرت باقی بماند. این مسئله البته به معنای برکناری بشار اسد از قدرت نیست.
تاکید ترکیه عدم خودمختاری کردها است
تاکید ایران عدم درگیری کردها با دولت بشار اسد است
وی با اشاره به معنایی برکناری بشار اسد بیان کرد: یکی معنی برکناری بشار اسد، میتواند برکناری شخص بشار اسد از قدرت باشد و معنای دیگر میتواند از بین بردن و تغییر دادن هسته قدرت در سوریه و نظام بشار اسد باشد. الزاما نظام سوریه با بشار اسد یکی نیست. آنچه موجب هرج و مرج در عراق پس از سقوط صدام شد، از بین بردن ساختار سیاسی و نظامی عراق بود.
این پژوهشگر مسائل بینالملل درباره رویکرد ایران، روسیه و ترکیه نسبت به کردها هم یادآور شد: کردها یکی از مسائل بسیار پیچیده در سوریه هستند. نحوه برخورد با ی.پ.گ یک طرف داستان و حضور کردها در شرق فرات طرف دیگر داستان است. تاکید ترکیه عدم خودمختاری کردها است و از طرفی میگوید حضور کردها در سوریه باید محدود و کنترل شده باشد تا آنها به پ.ک.ک کمک نکنند. تاکید ایران عدم درگیری کردها با دولت بشار اسد است و از طرفی میگوید کردها نباید مانع حاکمیت دولت مرکزی باشند.
موضع روسها درباره کردها شفاف نیست
قهرمانپور با بیان اینکه موضع روسها درباره کردها شفاف نیست، عنوان کرد: روسها در مقطعی از فدرالیسم سخن گفته و در مقطعی سخنان متضاد دیگری بیان کردهاند. با این وجود، روسیه مواضعشان را درباره کردها به صراحت بیان نکرده و یکی از دلایل توافق کردهای سوریه با بشار اسد همین مواضع ناشفاف روسها بوده است.
وی درادامه، به سفر اخیر محمدجواد ظریف به سوریه و دیدار با مقامهای عالیرتبه سوری اشاره کرد و درباره رایزنیها در این سفر گفت: مجموعهای از مسائل از جمله نشست روز جمعه تهران، بازپسگیری ادلب، بازسازی سوریه و... در این سفر مورد رایزنی قرار گرفته است. آگاه بودن سوریه از جزییات نشست تهران بسیار مهم است. از سویی، بازسازی سوریه برای ایران موضوع مهمی است و باید دید، ایران در چارچوب آستانه میخواهد دنبال این بازسازی سوریه باشد یا خیر.
تنش ترکیه و آمریکا حضور فرانسه و عربستان در مناطق کردنشین را تحت شعاع قرار داده است
این تحلیلگر مسائل سیاست خارجی درخصوص رویکرد ایالات متحده، اروپا و عربستان نسبت به سوریه هم اظهار داشت: طی ماههای گذشته، عربستان و فرانسه تلاش کردند با حضور در مناطق کردنشین نفوذ خود را در سوریه افزایش دهند ولی تنش ترکیه و امریکا این موضوع را تحت شعاع قرار داده است.
قهرمانپور اردن و ترکیه را دو حوزه نفوذ محور فراآتلانتیکی در سوریه برشمرد و تصریح کرد: اردن به دلیل ضعف ژئوپولتیکی چندان نمیتواند نقش چندانی برای نفوذ به سوریه ایفا کند و ترکیه نیز به دلیل مسئله کردها و تنش شدید با امریکا و اولتیماتیوم روسیه، نمیگذارد محور فراآتلانتیکی در سوریه نقش لازم را ایفا کند. از طرفی، ترامپ موافق افزایش هزینه نظامی در خاورمیانه نیست و از ابتدا مخالف حضور امریکا در سوریه بود.
وی اضافه کرد: تا زمانی که امریکا نخواهد در سوریه هزینه کند، نفوذش در سوریه نیز کاهش مییابد مگر اینکه تحولی در سیاستهایش در سوریه ایجاد کند که به نظر میرسد جدی نیست.