تاجیک در گفتوگو با ایلنا:
اجلاس آنکارا باید بلوکبندی نوینی برای ایجاد یک نظم جدید در منطقه ایجاد کند
سفیر اسبق ایران در اردن تاکید کرد: انتظاری که از اجلاس سران ایران، روسیه و ترکیه در آنکارا درباره سوریه میرود این است که بلوکبندی نوینی برای ایجاد یک نظم جدید نه تنها برای سوریه و مردمش بلکه به نفع کشورهای منطقه ایجاد کند.
نصرتالله تاجیک در گفتوگو با خبرنگار سیاسی ایلنا، با اشاره به دومین نشست سران ایران، روسیه و ترکیه در روز جاری در مورد سوریه گفت: در دورانی حضور داریم که دونالد ترامپ، رئیسجمهور امریکا به سرعت و بیتوجه به بازیگران و شرایط بینالمللی یکجانبهگرایی را هم در عرصه مسائل تجاری و هم در مسائل سیاسی دنبال میکند که این امر تبعات امنیتی برای کشورها و مناطق مختلف دارد.
اجلاس سران بر تولید قدرت نرم بجای قدرت سخت تاکید کند
وی ادامه داد: اقدامات ترامپ میتواند دنیا را به ورطه جنگ بکشاند و لذا از فرصت این اجلاس باید استفاده کرد و این سه کشور مواضع خود را بر اساس خطراتی که دنیا و منطقه خاورمیانه را تهدید میکند، تنظیم کنند.
این کارشناس مسائل خاورمیانه با تاکید بر ضرورت استفاده از قدرت بجای قدرت سخت اظهار داشت: به نظرم این همکاری باید بیشتر بر تولید قدرت نرم بجای قدرت سخت و حرکات نظامی، هماهنگ و چند لایه برای ایجاد صلح و ثبات در منطقه و جلوگیری از تداوم فاجعه انسانی در سوریه تاکید داشته باشد و از این اجلاس سیاست و روشهای اجرایی بیرون بیاید.
ترامپ تنها به حرکت در آوردن چرخ صنایع تسلیحاتی آمریکا فکر میکند
تاجیک به اشاره به سیاست خارجی کنونی امریکا تصریح کرد: متاسفانه در شرایط کنونی سیاست خارجی امریکا، سردرگم، بلاتکلیف و بیثبات است به گونهای که هیچ نظم و استقرار مشخصی در آن وجود ندارد و تنها، ترامپ و مشاوران و حلقه نزدیک به او بدون در نظر گرفتن تاریخچه، قواعد و نظریهپردازی در حال پیشبرد خواستههای متناقض خود و مخصوصا کسب منافع مالی برای سر و سامان دادن اقتصاد آمریکا هستند و به هیچ چیزی جز چگونگی به حرکت در آوردن چرخ صنایع تسلیحاتی آمریکا فکر نمیکنند.
وی با بیان اینکه رویکرد سیاست خارجی ترامپ موجب برهمریختگی و تشدید بیثباتی در منطقه غرب آسیا شده است، خاطرنشان کرد: در شرایطی که ترامپ مروج یکجانبهگرایی است و روشهای او چهره ژئوپولتیکی منطقه و توازن سیاسی جهان و منطقه را برهم زده است، هرگونه چندجانبهگرایی ارزشمند و اقدامی سازنده محسوب میشود به شرط آنکه که در شکل و تشریفات باقی نماند و پایهای را بنا نهد که با روشها و اقدامات کنونی امریکا مقابله کند و اثرات یکجانبهگرایی ایالات متحده را خنثی سازد.
اجلاس سران ایران، روسیه و ترکیه باید بلوکبندی نوینی برای ایجاد یک نظم جدید ایجاد کند
این دیپلمات کشورمان افزود: انتظاری که از اجلاس سران ایران، روسیه و ترکیه در آنکارا درباره سوریه میرود این است که بلوکبندی نوینی برای ایجاد یک نظم جدید نه تنها برای سوریه و مردمش بلکه به نفع کشورهای منطقه ایجاد کند. اجلاس اول آذرماه سال گذشته در سوچی روسیه برگزار شد که به تحکیم بیشتر روند اجلاس آستانه که آمریکا چندان دلخوشی از آن ندارد، منجر شد.
تاجیک با بیان اینکه نفع کشورهای منطقه در عدم جابجایی مرزها و عدم تغییر حکومتها از بیرون است، ابراز داشت: در شرایط کنونی منطقه غرب آسیا فاقد ظرفیتهای لازم برای هرگونه تنش و برهمریختگی جدید است. در این راستا، افکارعمومی انتظار دارد نشست سران سه کشور ضامن صلح در سوریه نه تنها بحران سوریه بلکه در تمامی مسائل منطقه و موضوعاتی که ترامپ در جهت فروش تسلیحات و برهم زدن قوا دنبال میکند، برنامه داشته باشد و با شفاف کردن انتظارات، معقول کردن روشها و واقعگرا کردن رویکردها پایه جدید و جدیای را بنیان گذارد.
سه کشور ضامن صلح در سوریه باید دست از آمال و آرزوهای خود بردارند
وی در پاسخ به این سوال که وضعیت هماهنگیها میان ایران، روسیه و ترکیه در سوریه به چه شکلی است که بتواند موجب ایجاد یک بلوک جدید شود؟ بیان کرد: مولفه اول موفقیت این اجلاس، رویکرد واقعگرایانه سه کشور است. در واقع هر سه کشور ضامن صلح در سوریه باید دست از آمال و آرزوهای خود بردارند و با عینک واقعگرایی به صحنه نگاه کنند.
این تحلیلگر مسائل سیاست خارجی اضافه کرد: در برههای ترکیه مسیری را طی کرد که هدفش سرنگونی بشار اسد بود که تبعات سیاستهایش موجب ایجاد بهمنهایی بود که در چند برهه بر سرش آوار شد که خوشبختانه آنکارا از آن سیاستهای تا حدود بسیار زیادی عقبنشینی کرد و این مسئله موجب شد تا حد زیادی از شرایط و مصایب قبلی مصون بماند.
تلاشهای ایران، روسیه و ترکیه نباید در سطح دولتها باقی بماند
تاجیک با بیان اینکه اجلاس سران ایران، روسیه و ترکیه باید تلاش کند واقعگرایی، چندجانبهگرایی و امنیت و ثبات منطقه را اصل قرار دهد، یادآور شد: ایران، روسیه و ترکیه باید برای موفقیتآمیز بودن تلاشهایشان باید بکوشند که این تلاشها در سطح دولتها باقی نماند و افراد مرجع و گروههای موثر در هر سه کشور چه در عرصه مطالعاتی، چه اجرایی و انساندوستانه و.... هم در این مسائل درگیر شوند و جلساتی را برای تولید فکر مشترک برگزار کنند.
وی با بیان اینکه ایران، روسیه و ترکیه برای ایجاد بلوک جدید باید شناختهایشان را نسبت به مسائل در سوریه براساس واقعگرایی به یکدیگر نزدیک کنند، عنوان کرد: قدرتهای منطقهای و فرامنطقهای باید با درکی عمیق و با رویکرد واقعگرایانه شرایط را به گونهای مهیا سازند که هزینه خرید و رقابتهای تسلیحاتی صرف امور توسعهای و رفاه ملتهای منطقه شود.
مواضع ایران پذیرش شرایط کنونی و روند ترکیه در عفرین نیست
سفیر اسبق ایران در اردن در تشریح شرایط سوریه پس از پیشرویهای ترکیه در عفرین و روسیه و دولت سوریه در غوطه شرقی و تاثیر این مسئله بر مذاکرات اجلاس سران گغت: همانطور که گفتم وضعیت کنونی منطقه به گونهای است که منطقه ظرفیت تغییر جغرافیائی و ژئوپولتیکی جدیدی را ندارد. اخباری مبنی بر این وجود داشته است که ترکیه برای منطقه عفرین برنامهای دارد و میخواهد برای آن کارگزار تعیین کرده و جزوی از استان هاتای خود قرار دهد. این مسئله پذیرفتنی نیست و مقبولیت ندارد و بیتردید موجب ایجاد استخوان لای زخم جدید خواهد شد.
تاجیک با تاکید بر اینکه به نظر میآید نشست امروز سران ایران، روسیه و ترکیه بیشتر برای هماهنگ کردن مواضع و چگونگی برخورد با شرایط آتی است، اظهار داشت: مواضع ایران پذیرش شرایط کنونی و روندی که ترکیه در عفرین در حال پیگیری است، نیست، هرچند که روسها ممکن است در این ماجرا سکوت کنند و آن را مسکوت بگذارند.
ایران نمیخواهد وحدت و نزدیکی کنونی از بین برود
سیاست خارجی فرانسه در چند ماه اخیر سردرگمیهایی دارد
وی در پاسخ به این سوال که گفته میشود ایران با حضور رئیسجمهور فرانسه در اجلاس سران مخالفت کرده است. آیا حضور فرانسه نمیتوانست به تقویت روند مذاکرات کمک کند؟ تصریح کرد: این مسئله از سوی رسانههای ترکیه مطرح شده و رسانههای فرانسوی هم اشاراتی به این موضوع داشتند و صحت و سقم آن چندان مشخص نیست. باید دید اصل خبر چیست؟ فرانسویها در چه سطحی تمایل به حضور برای شرکت این اجلاس را داشتند و دلیل مخالفت با حضور آنها چه بوده است.
این کارشناس مسائل خاورمیانه با بیان اینکه در صورت صحت این خبر به نظر میآید دلیل مخالفت ایران منطقی باشد، خاطرنشان کرد: سیاست خارجی فرانسه در چند ماه اخیر سردرگمیهایی دارد و مشخص نیست و شاید ایران از این جهت که مذاکرات آستانه موجب نزدیک شدن دیدگاهها شده است نخواسته این وحدت و نزدیکی در شرایط کنونی از بین برود. ضمنا فرانسه اقداماتی در منبج انجام داده و دخالتهایی در سوریه داشته است.
دوران پساداعش عصر بسیار سختتری نسبت به مرحله مبارزه با داعش است
تاجیک در پاسخ به این سوال که مهمترین چالش در مذاکرات سران میان ایران، روسیه و ترکیه چیست؟ ابراز داشت: دوران پساداعش عصر بسیار سختتری نسبت به مرحله مبارزه با داعش است. در مرحله مبارزه با داعش هر سه کشور هماهنگیهای با یکدیگر داشتند و اکنون ممکن است به دلیل اختلافی که هر یک در منافع با یکدیگر دارند، هر کشور منافع خود را اصل قرار دهد و این مسئله موجب بروز اختلاف شود و این در حالی است که آنها باید منافع مردم سوریه را اصل قرار دهند و مواضع، رویکرد و انتظارات خود را بر این محور تنظیم کنند تا هر چه زودتر به آلام مردم این کشور خاتمه داده شود .