محبعلی در گفت‌وگو با ایلنا:
تعیین تکلیف روابط ایران و اروپا موکل به حل مسائل امنیتی شده است/ اختلافات اخیر ترامپ با اروپا می‌تواند فرصتی برای تهران باشد
سفیر سابق ایران در یونان گفت: مسائل امنیتی، هسته‌ای و موضوعات مرتبط با خاورمیانه و همچنین بحران اوکراین که حساسیت‌های اروپا را افزایش داده است، شرایط را پیچیده‌تر کرده است. به علاوه، اختلافات اخیر اروپا با ترامپ هم بر این مسائل افزوده شده و می‌تواند فرصتی برای ایران باشد. موضوعات مختلفی وجود دارد، ادعاهای حقوق بشری هم کماکان هستند ولی تا زمانی که مسائل امنیتی و هسته‌ای بین ایران و اروپا حل نشود، بعید است که فرصتی برای بهبود روابط در زمینه‌های اقتصادی، تکنولوژی، تجاری و سرمایه‌گذاری فراهم شود.
محمدقاسم محبعلی مدیرکل سابق خاورمیانه و دیپلمات بازنشسته وزارت امور خارجه ایران در رابطه با آینده سیاست خارجی ایران در مواجه با سیاست‌های فعلی غربی‌ها به ویژه تروئیکای اروپایی و رییس‌جمهور ایالات متحده آمریکا که با همه‌ی کشورهای جهان سر ناسازگاری دارد، تصریح کرد: به نظر می‌رسد موضوع اصلی بین ایران و اروپا، مسئله هسته‌ای است و امکان بازگشت تحریم‌های هسته‌ای در پایان اکتبر، در صورت عدم توافق میان ایران و اروپا و آمریکا، بسیار محتمل است. همچنین، مسئله جنگ اوکراین و ادعای حمایت ایران از روسیه در این جنگ هم همچنان از جمله موارد مهم به شمار می‌آید. علاوه بر این، تحولات خاورمیانه هم بر روابط ایران و اروپا تأثیرگذار است. به طور کلی، مسئله هسته‌ای در حال حاضر مهم‌ترین موضوع فعال در این روابط است و احتمال بازگشت به شرایط قبلی (اسنپ بک) در صورت عدم توافق وجود دارد.
در حال حاضر روابط ما با آلمان به حداقل رسیده است
این تحلیل‌گر مسائل بین‌الملل با بیان اینکه تعیین تکلیف روابط ایران و اروپا موکل به حل مسائل امنیتی شده است، عنوان کرد: مشکل خواهد بود که روابط ایران و اروپا در چارچوب‌های اقتصادی و تجاری به تنهایی گسترش پیدا کند. آلمان به عنوان یکی از مهم‌ترین شرکای اقتصادی ایران از اوایل قرن بیستم، در توسعه صنعتی ایران نقش اساسی را ایفا کرده است؛ اما در حال حاضر روابط ما با آلمان به حداقل رسیده است. در حالی که در دهه‌های ۶۰ و ۷۰، پس از انقلاب، روابط تجاری ایران با آلمان در بالاترین سطح خود قرار داشت، اکنون این روابط به شدت کاهش یافته است.
اختلافات اخیر ترامپ با اروپا می‌تواند فرصتی برای ایران باشد
وی تاکید کرد: مسائل امنیتی، هسته‌ای و موضوعات مرتبط با خاورمیانه و همچنین بحران اوکراین که حساسیت‌های اروپا را افزایش داده است، موضوعات را پیچیده‌تر کرده است. به علاوه، اختلافات اخیر اروپا با ترامپ هم بر این مسائل افزوده شده و می‌تواند فرصتی برای ایران باشد. موضوعات مختلفی وجود دارد، ادعاهای حقوق بشری هم کماکان هستند ولی تا زمانی که مسائل امنیتی و هسته‌ای بین ایران و اروپا حل نشود، بعید است که فرصتی برای بهبود روابط در زمینه‌های اقتصادی، تکنولوژی، تجاری و سرمایه‌گذاری فراهم شود.
شاید اروپایی‌ها هم فشار حداکثری ترامپ را فرصتی برای پیشبرد مذاکرات ببینند
محبعلی در پاسخ به این سوال که آیا امکان دارد که ایران با نزدیکی به اروپا بتواند در مقابل برخی از اقدامات آمریکا همسو با کشورهای اروپایی در مقابل زیاده‌خواهی آمریکا بایستد، بیان کرد: اروپا با آمریکا اختلافاتی دارد، شاید سر مسئله غزه هم اختلاف نظر داشته باشند ولی بر سر مسئله ایران خیلی اختلاف ندارند و شاید اروپایی‌ها در حل و فصل مسائل سختگیرتر از آمریکایی‌ها باشند. در گذشته، تلاش‌هایی زیادی برای جلوگیری از ورود موضوع هسته‌ای به شورای امنیت صورت گرفته بود تا پای آمریکا به این قضیه کشیده نشود اما به نظر می‌رسد که در حال حاضر اختلافات زیادی در رابطه با ایران ندارند. شاید اروپایی‌ها هم فشار حداکثری ترامپ را فرصتی ببینند که به واسطه آن مذاکرات را پیش ببرند و از ایران امتیازاتی بگیرند.
وی خاطرنشان کرد: تا زمانی که مسائل ما با آمریکا حل نشود و مسائل منطقه‌ای نیز پیش نروند، رسیدن به موارد جزئی و دستیابی به روابط عادی اقتصادی و تجاری و سرمایه‌گذاری بعید به نظر می‌رسد. در برخی از مسائل جزئی ممکن است پیشرفت حاصل شود اما به قول اروپایی‌ها روابط باید به یک روابط نهادینه شده برسد. این روابط درازمدت است، سرمایه‌گذاری خرید جنس نیست و یک زمان طولانی به مدت پنج سال و ده سال می‌خواهد.
