رییس دانشکده حقوق دانشگاه تربیت مدرس در گفتوگو با ایلنا:
خلاء رسانه‌ای در نهاد وکالت باید برطرف شود
رییس دانشکده حقوق دانشگاه تربیت مدرس گفت: نمی‌توانیم اسکودا را با اتحادیه‌هایی که به موجب قانون به وجود می‌آیند مقایسه کنیم. اسکودا فرقی با بسیاری از اتحادیه‌ها دارد و آن این است که این نهاد را کانون‌ها با توافق بین خود به وجود آوردند فلذا خیلی سخت است که در حوزه‌ای که عمدتا مخاطب نهادهای حاکمیتی هستند این نهاد قراردادی بتواند مانند یک نهاد برآمده از قانون عمل کند.
مرتضی شهبازی در گفتوگو با خبرنگار ایلنا در رابطه با نقش اتحادیه سراسری کانون‌های وکلای در بهبود اوضاع امر وکالت گفت: ایده تشکیل اتحادیه سراسری کانون‌های وکلای دادگستری ایران بسیار هوشمندانه بود زیرا برای حرفه وکالت یک نهاد ملی نداشتیم و همه کانون‌ها استانی بودند از این رو نیاز به یک نهاد سیاست‌گذار و یک نماینده از طرف تمام کانون‌ها وجود داشت. اصل ایده، ایده بسیار خوبی بود. کافی است تصور کنیم که اگر اسکودا نبود برگزاری آزمون وکالت به چه شکل می‌بود.
رئیس دانشکده حقوق دانشگاه تربیت مدرس تاکید کرد: وجود اتحادیه سراسری کانون‌های وکلای دادگستری ایران (اسکودا) تا حدی باعث کم شدن رویه‌های مختلف در بین کانون‌ها است ولی برای اینکه بخواهیم ببینیم که آیا اسکودا توانسته است جایگاه واقعی خود را پیدا کرده یا نه باید ببینیم از چه معیاری برای سنجش این موضوع استفاده می‌کنیم. نمی‌توانیم اسکودا را با اتحادیه‌هایی که به موجب قانون به وجود می‌آیند مقایسه کنیم. اسکودا فرقی با بسیاری از اتحادیه‌ها دارد و آن این است که این نهاد را کانون‌ها با توافق بین خود به وجود آوردند فلذا خیلی سخت است که در حوزه‌ای که عمدتا مخاطب نهادهای حاکمیتی هستند این نهاد قراردادی بتواند مانند یک نهاد برآمده از قانون عمل کند.
اسکودا در سیاست‌گذاری موفق بوده است
این وکیل دادگستری تشریح کرد: با لحاظ این ویژگی اسکودا در این سال‌ها خوب عمل کرده است. یکی از مهم‌ترین کارهای نهاد وکالت برگزاری آزمون ورودی به این حرفه است که اسکودا در این زمینه کارنامه خوبی داشته است و کنترل خوبی نیز بر آن داشته است. اسکودا در بعضی سیاست‌گذاری‌ها موفق بوده است و در حوزه‌هایی که تصمیم مرتبط با نهادهای حاکمیتی بوده نتوانسته مثل اتحادیه‌هایی که از دل قانون برآمده‌اند موفق باشد.
باید درون نهاد وکالت گفت‌وگویی صورت بگیرد
این وکیل دادگستری یادآور شد: باید درون نهاد وکالت گفت‌وگویی صورت بگیرد. سال‌هاست منتظر لایحه جامعه وکالت هستیم و فقط به دنبال این هستیم که به واسطه این لایحه اتفاقی رخ دهد، لذا برای نیازهای فوری خود فکری نکرده‌ایم. این موضوع احتیاج به یک هم‌اندیشی دارد. می‌شود برای اتحادیه در مقررات موجود و حتی در آیین‌نامه اجرایی وکالت که نسخه اولیه آن است مبنای قانون پیدا کرد. به نظر می‌رسد با وجود اینکه آیین‌نامه اجرایی بعدها عوض شده است آن قسمت که راجع‌به انجمن صحبت کرده است هیچ‌گاه نسخ صریح نشده است.
وی بیان کرد: باید تلاش کرد و برای اتحادیه یک پایگاهی در قوانین پیدا کرد و یا حتی ساخت. با همت نهاد وکالت این امر شدنی است. این کار اگر اتفاق بیافتد بخش مهمی از موانع اسکودا در امور اجرایی برداشته می‌شود. در حال حاضر همین میزان هم‌بستگی‌ای که بین وکلا وجود دارد حاصل عملکرد اتحادیه سراسری وکلا می‌باشد. اگر این نهاد وجود نداشت حتی اعضای هیات مدیره کانون‌ها هم فضایی برای همفکری و شناخت یکدیگر نداشتند و تبادل نظر سخت می‌شد.
باید نقش اتحادیه در سیاست گذاری تقویت شود
شهبازی‌نیا در ادامه با اشاره به مواردی که در آینده اسکودا باید به آنها بپردازد، گفت: اتحادیه باید نقش خود را در سیاست‌گذاری پررنگ‌تر کند. از آنجا که این موضوع مربوط به موضوعات درون‌نهادی وکالت است و با نهادهای بیرونی و حاکمیتی مربوط نیست احتیاج به وجود قانونی ندارد. سیاست‌گذاری داخلی باعث ارتقای این حرفه و بهبود تعاملات نهاد وکالت با نهادهای خارج از این دایره می‌شود. اگر سیاست‌گذاری درستی صورت بگیرد در برخورد با هر شرایطی بهترین راهکار را انتخاب می‌کنیم.
در اسکودا کمیته‌های سیاست‌گذاری و اتاق‌های فکر تشکیل شود
رئیس دانشکده حقوق دانشگاه تربیت مدرس گفت: در حوزه سیاست‌گذاری باید به نظام تصمیم‌گیری مشارکتی بیشتر توجه شود و کمیته‌های سیاست‌گذاری و اتاق‌های فکر تشکیل شود. درواقع باید این ایده تقویت شود که اسکودا یک نهاد سیاست‌گذار است. باتوجه به وضعیت فعلی اسکودا این کار شدنی است و تا حالا هم کم‌وبیش بوده است اما می‌شود پررنگ‌تر و موثرتر از گذشته به آن پرداخت.
وی راجع‌به تعامل با نهادهای بیرونی افزود: در این قسم روابط اسکودا تا حدودی به رسمیت شناخته شده است. در خیلی از مکاتباتی که صورت می‌گیرد سازمان‌های دولتی اسکودا را مخاطب قرار می‌دهند و به مکاتبات این نهاد ترتیب اثر می‌دهند؛ و این امر باید این تقویت شود. یکی از کارهای فوری‌ای که باید صورت بگیرد تقویت پایگاه اسکوداست و از پتانسیل این نهاد برای گفتوگو با نهادهای بیرونی و حاکمیتی استفاده کرد.
این وکیل دادگستری در ادامه تصریح کرد: اگر از این پتانسیلی که در زمینه گفتوگو در نهاد اسکودا وجود دارد، استفاده شود در آینده شاهد تاثیرگذاری بیشتری در این نهاد بر جو بیرونی نهاد وکالت خواهیم بود.
بی‌تردید باید خلأ رسانه در نهاد وکالت برطرف شود
وی در مورد خلأ رسانه‌ای که در نهاد وکالت وجود دارد، گفت: بی‌تردید باید خلأ رسانه در نهاد وکالت برطرف شود. آن زمان که در هیات مدیره کانون هم که بودم پیشنهاد دادم و تصویب شد. در دوره بیست‌وهفتم هیات مدیره کانون این موضوع تصویب شد ولی هیچ‌گاه اجرایی نشد. تعامل با رسانه باید وجود داشته باشد و حتی یک سخنگو هم باید صرفا به این وظیفه سخنگویی مشغول باشد. حضور نهاد وکالت در بخش رسانه‌ای بسیار تاثیرگذار در شکل‌گیری افکار جامعه نسبت به این نهاد است. خواه ناخواه به دلیل نوع فعالیت حرفه وکالت فضای منفی علیه صنف وکالت وجود دارد باید برای آن راهکاری پیدا کنیم. بهترین راه برای این موضوع پرداختن به تاسیس یک رسانه است همانطور که بسیاری از نهادها و ارگان‌ها در حال حاضر خبرگزاری مختص به خود را دارند نهاد وکالت نیز باید یک خبرگزاری مختص به خود را داشته باشد. اگر کانون‌ها رسانه‌های مختص به خود را داشته باشند می‌توانند فعالیت‌ها و نقطه‌نظرات خود را به خوبی منعکس کنند و آنها را منتشر کنند. بهترین جا برای تشکیل فعالیت رسانه‌ای اتحادیه می‌باشد. یکی از کارهای بسیار فوری‌ای که باید در اتحادیه صورت گیرد همین مساله رسانه است.
در وجود یک خبرگزاری تخصصی برای نهاد وکالت هیچ شکی وجود ندارد
شهبازی‌نیا تشریح کرد: راجع‌به این موضوع که این خبرگزاری باید به صورت تخصصی یا عمومی فعالیت کند بعدها باید تصمیم‌گیری شود ولی در وجود یک خبرگزاری تخصصی در این نهاد هیچ شکی وجود ندارد. به طور مثال در همین مساله زلزله اخیر کرمانشاه، کانون‌های وکلا و بالاخص کانون کرمانشاه بسیار خوب عمل کردند و فعالیت‌های بسیاری را انجام دادند اما این فعالیت‌ها به خوبی منتشر نمی‌شود که اگر این کار خوب صورت گیرد باعث بهبود صورت وکالت است. فعالیت نهاد وکالت در زمینه امور خیریه، فعالیت‌های مدنی، معاضدتی و حضور در عرصه‌های مختلف اجتماعی باید به خوبی پوشش داده شود. انتشار این موارد باعث تاثیرگذاری در ذهنیت جامعه نسبت به امر وکالت می‌شود.
وی گفت: اگر یک خبرگزاری تخصصی برای امر وکالت وجود داشت به خوبی این کارها را پوشش و نشان می‌داد که نهاد وکالت تا چه میزان در فعالیت‌های مدنی شرکت دارد و کار خیر انجام می‌دهد.
