موسویان:
امریکا از طریق همکاری هسته‌ای با ایران، مسیر اعتمادسازی متقابل را دنبال کند
عضو سابق گروه مذاکره‌کننده هسته‌ای در مقاله‌ای که توسط دانشگاه هاروارد آمریکا منتشر شده است پیشنهاد داد ایران و آمریکا با یکدیگر همکاری اقتصادی - هسته‌ای برقرار کنند.
به گزارش ایلنا، مقاله سیدحسین موسویان به شرح زیر است:
کاخ سفید به دنبال سه تغییر دربرجام است؛ دائمی کردن محدودیت‌های مدت‌دار آن، جلوگیری از توسعه نسل جدید سانتریفیوژها و توقف آزمایشات موشکی ایران. ترامپ در واقع همان نظر نتانیاهو را عمل می‌کند که در سخنرانی‌اش در مجمع عمومی سازمان ملل گفت: «برجام را یا لغو کنید یا تغییر دهید، اصلاح کنید یا هیچش کنید». لایحه کورکر-کاتن هم درجهت پیشبرد همین اهداف درکنگره مطرح است، طرحی اساسا ناقض برجام است.
دلیل اعلام شده کاخ سفید، نگرانی از ماهیت برنامه هسته‌ای ایران پس از اتمام دوره برجام است اما هدف واقعی او، نابود کردن برجام و ایجاد زمینه برای یک تقابل تمام عیار با ایران در منطقه است. اما تحقق هر سه هدفش غیرممکن است؛ زیراکه نقض آشکار وفاحش برجامی خواهد بود که یک توافق بین‌المللی است و پشتوانه آن هم قطعنامه شورای امنیت سازمان ملل است. ضمن این‌که هر سه مورد غیر منطقی، خلاف نرم‌ها و مقررات جهانی نیز هست.
مورد اول: محدودیت‌های پیش‌بینی شده در برجام بین هشت تا بیست و پنج سال، تماما فراتر از معاهده عدم اشاعه هسته‌ای (ان‌پی‌تی) است و هیچ کشور دیگری تاکنون رسما چنین محدودیت‌هایی را با هم در برنامه هسته‌ای خود نپذیرفته است. دائمی کردن این محدودیت‌ها یعنی ایجاد یک معاهده ان‌پی‌تی جدید آنهم صرفا در مورد یک کشور، از این‌رو ایران هیچگاه چنین تبعیض آشکار و تحقیرکننده بین‌المللی را نخواهد پذیرفت.
مورد دوم: توقف نسل پیشرفته سانتریفیوژها نیز تلاشی بیهوده است. زیرا اولا سانتیریفیوژهای فعلی ایران تکنولوژی پنجاه سال پیش است و غنی‌سازی با این نسل سانتریفیوژها کاملا غیر اقتصادی است. ثانیا طبق ماده چهار معاهده ان‌پی‌تی، کلیه اعضاء حق بهره‌مندی از تکنولوژی پیشرفته هسته‌ای آنهم بدون تبعیض را دارند.
مورد سوم: توقف توان دفاعی و نظامی ایران از جمله توان موشکی نیز به هفت دلیل واقع بینانه نیست:
اول؛ ایران در دهه اول هشتاد مورد تجاوز نظامی صدام قرار گرفت و قدرتهای منطقه‌ای و جهانی از این تجاوز و نیز کاربرد هزاران موشک و نیز سلاح‌های شیمیایی علیه ایران حمایت کردند.
دوم؛ آمریکا و سایر قدرتهای جهانی از یک طرف صدها میلیارد دلار پیشرفته‌ترین سلاح‌های نظامی را به کشورهای همسایه ایران صادر می‌کنند و متقابلا ایران را مورد تحریم تسلیحاتی قرار داده‌اند.
سوم؛ سناریوی حمله نظامی به ایران همچنان روی میز آمریکا و اسراییل است و کشورهای عربستان و امارات سال‌هاست که برای تحقق آن درپشت پرده تلاش کرده‌اند.
چهارم؛ بودجه نظامی ایران نسبت به کشورهای همسایه خیلی کمتر است. بودجه نظامی ایران حدود پانزده میلیارد دلار و یک پانزدهم بودجه نظامی عربستان است و در مقابل بودجه نظامی هفت صدمیلیارد دلای میلیارد دلاری آمریکا، بسیار ناچیز است.
پنجم؛ ایران در بحرانی‌ترین منطقه جهان زندگی می‌کند و اکثر بحران‌های مهم جاری جهان اعم از عراق و افغانستان و سوریه و غیره در همسایگی ایران است.
ششم؛ خطر گروه‌های تروریستی داعش و القاعده و امثالهم که در بیخ گوش ایران بروز کرده و در داخل ایران مرتکب نیز عملیات تروریستی نیز شده‌اند، بزرگترین تهدید امنیت جهانی و منطقه و مرزهای ایران است.
هفتم؛ توان تسلیحاتی ایران دفاعی و بازدارنده است و پنتاگون هم به این واقعیت اعتراف کرده است. اصرار آمریکا در توقف توان موشکی و دفاعی، به معنی آماده‌سازی برای حمله به ایران تلقی می‌شود.
بنابراین ایران، حفظ و تقویت توان دفاعی خود را جزء لاینفک حفظ تمامیت ارضی، امنیت و استقلال خود می‌داند و برای تحقق آن معامله نخواهد کرد؛ لذا از هم اکنون روشن است که استراتژی جدید ترامپ در مورد ایران محکوم به شکست است. با این وجود، ظرفیت یک آلترناتیو دیگر برای او وجود دارد. با توجه به این‌که، عدم اعتماد بین ایران به حداکثر رسیده، برداشتن گام‌هایی برای اعتمادسازی ضروری است.
برجام اولین توافقی بین‌المللی است که به خاطر مذاکرات چندجانبه بین‌المللی و نیز مذاکرات مستقیم و سطح بالای ایران و آمریکا بدست آمده است. دولت ترامپ اظهار کرده که نگران چرخش ایران به سمت سلاح هسته‌ای بعد از سال ۲۰۴۰ است، زمانی که محدودیت‌های برنامه هسته‌ای ایران کاملا منتفی خواهد شد. چنانچه این نگرانی جدی است، اگر او امروز برجام را لغو کند، محدودیت‌های مذکور نیز فورا منتفی خواهند شد و از امروز با آن تهدید مواجه خواهد شد؛ لذا بهتر است کاخ سفید از فرصت زمانی چند ساله محدودیت‌ها، استفاده کرده و از طریق همکاری هسته‌ای با ایران، مسیر اعتمادسازی متقابل را دنبال کند.
قبل از انقلاب اسلامی ایران، دانشمندان و مهندسین هسته‌ای آمریکا در بخش‌های مختلف هسته‌ای از جمله: انرژی، سلامت، تکنولوژی و ایمنی با ایران همکاری می‌کردند. بعد از انقلاب هم ایران مخالفتی با این نوع همکاری‌ها نداشته است. حتی بعد از برجام نیز آمریکا از آب سنگین خرید؛ لذا این عقلایی است که دو کشور در مورد پروژه‌های صلح‌آمیز هسته‌ای با هم همکاری کنند. این روش، بهترین مسیر اعتمادسازی در بخش هسته‌ای است همانگونه که روسیه با ایران چنین همکاری‌هایی را دارد. همانطور که جرالد فورد رییس‌جمهور آمریکا از حزب جمهوریخواه در سال ۱۹۷۴ دستور همکاری‌های گسترده هسته‌ای بین آمریکا و ایران را صادر کرد، اگر کلیه قدرتهای هسته‌ای جهانی، در زمینه همکاری‌های صلح‌آمیز هسته‌ای وارد همکاری با ایران شوند، بهترین شیوه کسب اطمینان از آینده صلح آمیز برنامه هسته‌ای ایران خواهد بود.
آمریکا بزرگترین شرکت‌های تاسیسات هسته‌ای جهان را دارد که با همه ابعاد برنامه هسته‌ای آشنا هستند. استفاده از این ظرفیت برای همکاری و مشارکت در پروژه‌های صلح‌آمیز هسته‌ای ایران، یک اقدام اساسی برای اعتمادسازی و ایجاد اطمینان از استمرار صلح‌آمیز بودن برنامه هسته‌ای ایران بعد از پایان زمانی محدودیت‌های جاری خواهد بود.
مردم ایران و آمریکا هیچگاه با هم دشمن نبوده‌اند. اکنون زمان یافتن راه‌های سالم همکاری‌های اقتصادی است که بتواند به ایران و آمریکا برای اجرای کامل برجام، محو کل سلاح‌های هسته‌ای از روی کره زمین و نیز مقابله با تهدید تروریسم هسته‌ای کمک کند. در این راستا ایران و آمریکا می‌توانند در زمینه عاری‌سازی خاورمیانه از سلاح‌های هسته‌ای با هم همکاری داشته باشند.
