انتشار سه کتاب جدید از سوی معاونت حقوقی و امور مجلس وزارت دفاع

به گزارش ایلنا، عناوین و توضیحات مربوط به این سه کتاب را در زیر می‌خوانید:

کتاب «معماری راهبرد جمهوری اسلامی ایران در خصوص کردارنامه بین المللی فعالیت‌های فضایی»

این کتاب پیرامون یکی از مهمترین هنجارهای بین‌المللی حوزه فضای ماورای جو است. کردارنامه بین‌المللی فعالیت‌های فضایی که توسط اتحادیه اروپا و با حمایت صریح و ضمنی برخی قدرت‌های فضایی مطرح گردیده، در پی ارائه چارچوب رفتاری برای بازیگران فضایی است که نتیجه آن به اصطلاح قانونمندسازی فعالیت‌های فضایی خواهد بود. هرچند قاعده‌سازی این کردارنامه با ماهیتی داوطلبانه، غیرالزام‌آور و اختیاری پیش‌بینی شده است؛ با این وجود ساختار کردارنامه در برخی موارد الزام حقوقی ایجاد می‌نماید و ارجاع سند به اسناد حقوقی، با ماهیت آن در تعارض است.

جمهوری اسلامی ایران نیز یکی از بازیگران بین‌المللی است که به واسطه راهبرد ملی حاکم مبنی بر فعالیت در فضا نمی‌‌‌تواند در برابر این سند مهم منفعل باشد. به دلیل اهمیت بالای این موضوع  به خصوص حوزه‌های مرتبط با فعالیت‌های فضایی کتاب مزبور با همکاری دانشگاه صنعتی مالک اشتر تهیه و به زیور طبع آراسته گردید. 

اهم موضوعات و فصول این کتاب شامل روند تحولات ایجاد کردارنامه فعالیت‌های فضایی و رویکرد بازیگران بین‌المللی به کردارنامه فعالیت‌های فضایی، حقوق و تعهدات در کردارنامه فعالیت‌های فضایی و ارتباط آن با دیگر اسناد بین‌المللی، رویه و سیاست جمهوری اسلامی ایران در فضای ماورای جو و نیز حقوق، تکالیف، فرصت‌ها و چالش‌های جمهوری اسلامی ایران در کردارنامه بین‌المللی فعالیت‌های فضایی می باشد.

کتاب «معاهده تجارت، تسلیحات و تاثیر آن بر نظام دفاعی جمهوری اسلامی ایران» 

با توجه به اهمیت معاهده تجارت تسلیحات که به باور بسیاری از کارشناسان مهمترین هنجار دفاعی در آغاز هزاره سوم است کتاب «معاهده تجارت تسلیحات و تأثیر آن بر نظام دفاعی جمهوری اسلامی ایران» توسط معاونت حقوقی و امور مجلس وزارت دفاع با همکاری دانشگاه صنعتی مالک اشتر منتشر شد. به موازات توسعه تجارت در محیط بین‌الملل، شاهد توسعه روزافزون تجارت تسلیحات و تجهیزات نظامی در جهان هستیم. تجارت تسلیحات به عنوان دومین تجارت پر سود دنیا پس از انرژی و به خصوص پس از وقایع ۱۱ سپتامبر ۲۰۰۱، موجب گردیده است تا در مجامع بین‌المللی به این مهم توجه ویژه‌ای شود. علاوه بر آن، در کنار حجم تجارت رسمی، تجارت غیرقانونی اسلحه، نیز به گستره اهمیت این موضوع می افزاید. این ضرورت موجب گردید تا بحث تجارت تسلیحات در سال ۲۰۰۶ در مهم ترین نهاد بین المللی یعنی سازمان ملل متحد مطرح و مورد بررسی قرار گیرد.

با طرح این مهم در سازمان ملل متحد، تلاش‌ها در جهت تدوین یک سند جامع حقوقی و الزام‌آور در خصوص ایجاد معیارهای بین‌المللی مشترک برای صادرات، واردات و انتقال تسلیحات متعارف آغاز گردید. از سال ۲۰۰۶ تا ۲۰۱۳ اقدامات زیادی در جهت ایجاد معاهده حقوقی الزام‌آور انجام شد. سرانجام با رأی‌گیری برای تصویب معاهده تجارت تسلیحات در مارس ۲۰۱۳ در مجمع عمومی سازمان ملل متحد، از مجموع ۱۸۰ رای با ۱۵۴ رای مثبت، ۲۳ رای ممتنع و ۳ رای منفی معاهده تصویب گردید. معاهده تجارت تسلیحات در ۲۴ دسامبر ۲۰۱۴ (۳ دی ۱۳۹۳) با تودیع پنجاهمین سند تصویب معاهده به دبیرکل سازمان ملل متحد لازم‌الاجراء شد. هم‌اکنون نیز بیش از ۹۰ کشور این معاهده را تصویب نموده و بدان ملحق گردیده‌اند.

در این کتاب سابقه هنجارهای خلع سلاحی از ابتدا تاکنون، تشریح و روند شکل‌گیری معاهده تجارت تسلیحات در خارج و داخل سازمان ملل مورد بررسی قرار گرفته است. تفسیر مواد معاهده تجارت تسلیحات از منظر حقوق معاهدات و حقوق بین‌الملل و دیدگاه بازیگران بین‌المللی در خصوص این معاهده تجارت تسلیحات و همچنین درخواست اعلام نظر دبیرکل از کشورها در خصوص معاهده تجارت تسلیحات  و رویکرد و دیدگاه های بازیگران بین‌المللی از دیگر موضوعات مهم مورد بررسی در این کتاب است. 

کتاب «مجموعه قوانین و مقررات نیروهای مسلح در سال‌های ۱۳۹۵ و ۱۳۹۶»

با توجه به وظایف و تکالیف وزارت دفاع و پشتیبانی نیروهای مسلح در پشتیبانی قانونی حقوقی نیروهای مسلح، با بررسی همه‌جانبه و دریافت نیازمندی‌های قانونی از مراکز نیروهای مسلح، اقدامات لازم جهت تأمین قوانین و مقررات در تعاملات مستمر این وزارت با دولت و مجلس انجام می‌پذیرد که در سال ۹۳ و ۹۴ نیز قوانین و مقررات مهمی خاص نیروهای مسلح به تصویب مجلس شورای اسلامی یا هیات وزیران رسید.

در این راستا می‌توان به تصویب  قانون تعیین حریم حفاظتی - امنیتی اماکن و تأسیسات کشور توسط مجلس شورای اسلامی اشاره نمود که پس از (۱۹) سال پیگیری مستمر به تصویب رسید و مشکل بزرگی را از نیروهای مسلح حل کرد. از دیگر قوانین مهم می‌توان به تصویب مواد خاص نیروهای مسلح در قانون الحاق موادی به قانون تنظیم بخشی از مقررات مالی دولت (۲)، قانون جامع حدنگار(کاداستر) کشور، افزایش سهم نیروهای مسلح در قوانین بودجه سالیانه کل کشور و... را اشاره کرد.

سهولت دسترسی به قوانین و مقررات تصویب شده در هر سال می‌تواند از ابزارهای مؤثر در نهادینه شدن رفتارها و هنجارهای قانونی - به عنوان یکی از تدابیر مهم و مستمر فرماندهی معظم کل قوا - باشد که در  راستای همین رسالت قانونی، کتاب «مجموعه قوانین و مقررات نیروهای مسلح  در سال‌های ۹۵ - ۱۳۹۳» تدوین و تقدیم فرماندهان، مسئولان و سایر همکاران در نیروهای مسلح و رده‌های حقوقی گردید.

کتاب‌های مذکور در همایش حقوق دفاعی که روز سه‌شنبه ۱۴ شهریورماه سال جاری در تهران برگزار شد با حضور سردار سرلشکر محمد باقری رئیس ستاد کل نیروهای مسلح، امیر سرتیپ امیر حاتمی وزیر دفاع و پشتیبانی نیروهای مسلح و سردار سرتیپ دوم پاسدار رضا طلایی‌نیک معاون حقوقی و امور مجلس رونمایی گردید.