ایران هنوز تصمیم برای روابط دوجانبه با آمریکا ندارد

به گزارش ایلنا، محمد نهاوندیان، رئیس دفتر رئیس جمهور با اشاره به اینکه مقدمه سفر به سوئیس از حضور حسن روحانی در سفر به نیویورک به وجود آمد، گفت: در نیویورک، رئیس‌جمهور سوئیس دیداری با رئیس‌جمهور کشورمان داشت و پس از آن به ایران سفر کرد. او پیشنهاد کرد برای گسترش همکاری‌ها، سفری به سوئیس داشته باشم و با بانک‌ها گفت‌وگو کنم.

باید بیشترین ثمر را از موضوع اقتصاد در بحث برجام به دست بیاوریم 

او ادامه داد: این سفر برای متقاعد کردن بانک‌ها به روابط بیشتر با کشورمان انجام شد. بعد از ملاقات با رئیس جمهور، مسئولان بانک‌ها، به محل اقامت سفیر ما در سوئیس آمدند و جزئیات کار بانکی و موارد عمومی مطرح شد. خوب است بدانیم در ۱۱ ماه پس از اجرایی شدن برجام و حتی قبل از آن، در توافق موقت هسته‌ای، همکاری خوبی با سوئیس داشته و هشت میلیارد دلار عملیات بانکی با این کشور داشتیم. با توجه به جایگاه سوئیس به عنوان یک مرکز بانکی بین‌المللی، کارها باید به سمت فاینانس پروژه‌ها سمت و سو یابد. باید بیشترین ثمر را از موضوع اقتصاد در بحث برجام به دست بیاوریم. 

برجام رفع مانع کرد

سرپرست نهاد ریاست جمهوری گفت: ما سرمایه‌های گسترده و عظیمی را در نظر داریم و می‌خواهیم با استفاده از اقتصاد مقاومتی، داده‌های داخلی ما حداکثر باشد. این نیاز به فاینانس دارد. در دنیا هزاران میلیارد دلار سرمایه وجود دارد. خصوصا صندوق‌های تامین اجتماعی و بازنشستگی دنبال موقعیت سرمایه‌گذاری می‌گردند. در اقتصادهای پر درآمد امروز جهان، نرخ بهره پایین بوده و گاهی منفی است. گاهی نرخ هزینه تامین سود بسیار پایین است. آنها زمینه پر رغبتی برای حضور در ایران دارند. ایران یک فرصت دو تریلیون دلاری مطمئن دارد و رشد آن پایدار است. در اقتصادهای دیگر مشکل در بازده واقعی وجود دارد. هم آنها قصد همکاری دارند و هم ما. ولی طبعا اقناع متقابلی لازم است. برجام رفع مانع کرده ولی برای جوش خوردن معامله و توافق، مذاکره جدی نزدیک می‌خواهد. برای همین ما با بانکداران سوئیس گفت‌وگو کردیم.

آمریکا همه را ترسانده بود

نهاوندیان با اشاره به اینکه مشکل گذشته ما تحریم بود، گفت: خیلی‌ها می‌خواستند کار کنند ولی به دلیل تحریم‌های آمریکا، اروپا و شورای امنیت نمی‌توانستند با ما همکاری کنند. این مانع برداشته شده ولی بانک‌های سوئیسی سابقه ۱۵ ساله جریمه توسط آمریکا را دارند. از قدیم معروف بوده بانک‌های سوئیس جزیره امن هستند. از ۱۵ سال پیش انواع مقررات و جریمه‌های سنگین روی بانک‌های سوئیس به خصوص دو بانک بزرگش اعمال شده است. آنها می گویند ۱۱۰ بانک سوئیس درگیر سیاست ارعاب و تهدید آمریکا شده‌اند. در کنار این مقررات که اصل آن، بحث فرار مالیاتی از دولت آمریکا بوده، حتی یک مدیرعامل بانک را در ایتالیا دستگیر کردند و به آمریکا بردند. در مورد تحریم‌ها هم سیاست ارعاب و تهدید، بانک‌های سوئیسی را خیلی محتاط کرده بود. در گفت‌وگوی اخیر فرصتی شد تا برجام تشریح شود. تبیین اینکه نه تنها شرکت‌ها و بانک‌های آمریکا حتی وابستگان آنها هم می‌توانند بر اساس برجام با ایران کار کنند. تبیین این مطالب مفید بود. علاوه بر این، راهکار مشخصی پیشنهاد شد.

بانک‌های ما از فناوری و علم روز عقب هستند

رئیس دفتر رئیس‌جمهور با بیان اینکه بانک‌های ما از تحریم ضربه خورده‌اند، توضیح داد: در به‌روز بودن صنعت بانکداری در مبادلات جهانی عقبند. مسایل داخلی مالی از جمله بدهی‌های غیر جاری و ارزیابی دارند. ما پیشنهاد مشخصی به سوئیسی‌ها دادیم. گفتیم بانک‌های ما علاقه‌مندند در سوئیس شعبه بزنند. شما با شعب بانکی ما در سویس که مشکل ندارید. مسئولان بانکی ما از جمله معاون ارزی بانک مرکزی ما حضور داشتند. برخی از شعب بانکی ما در اروپا هستند که عرضه عمومی با مسئولیت محدود دارند. آنها تمام استانداردهای بانکی اروپایی مانند FATF و بازل۲ و ۳ را دارند. آنها گفتند ما با این بانک‌ها هیچ مشکلی نداریم. 

او توضیح داد: از این پیشنهاد ایران خیلی استقبال شد و گفتند ما این مسئله را در هیات مدیره‌های خود به‌زودی مطرح می‌کنیم. مقامات سوئیس هم گفتند با نظر مساعد، این پیشنهاد قابل عمل را دنبال می‌کنیم. این پیشنهاد برای بانک‌های ما هم راه میانبر بود. در کنار این هم پیشنهاد شد درباره مسایل بین بانک‌ها که سوالاتی وجود دارد، در جلسات سیاسی بحث نشود، بلکه رابطه نزدیک از طریق گروه کاری بین سیستم بانکی ایران و سوئیس ایجاد شود. از این پیشنهاد هم خیلی استقبال شد و بانک مرکزی اعلام آمادگی کرد تا بشود سرعت تغییر شرایط و مناسبات بانکی را بالا ببریم.

آثار تحریم‌ها باید با مذاکره حل شود

رییس دفتر رئیس‌جمهور اضافه کرد: گاهی دیده می‌شود این تصور وجود دارد اکنون که برجام تصویب شده، به محض اعلام برجام باید همه مشکلات به جای مانده از تحریم حل شود. اینطور نیست. تحریم یک تصمیم سیاسی بود با آثار و تبعات اقتصادی و اداری. این حصار فرو ریخت ولی درباره آثار و تبعات آن در هر حوزه‌ای باید مذاکره شود. مثلا در بحث صنعت هواپیمایی که خبرش منعکس شد، تحریم ۳۷ ساله هواپیمایی در برجام شکسته شد. با وجودی که ربطی به بحث هسته‌ای نداشت. ولی اینکه باید با فروشندگان مذاکره کنیم و به نتیجه برسیم یک پروسه اقتصادی است. این که به نتیجه برسد یک توفیق فنی و اقتصادی است.

آمریکا باید متعهد به برجام باشد

نهاوندیان همچنین درباره خوی تجاوزگری و رویکرد خصمانه آمریکا شرح داد: برجام؛ مذاکره با آمریکا برای حل مسایل ایران و آمریکا هرگز نبوده است. ایران هنوز تصمیم برای مذاکره و روابط دوجانبه ندارد. آمریکا خیلی گام‌ها باید بردارد تا مسئولان ایرانی مطمئن شوند رفتارهای ظالمانه آمریکا تمام شده است. این موضوع برجام نیست. برجام مذاکره چندجانبه بین‌المللی بود تا ثابت شود همه ادعاها درباره جنبه نظامی برنامه هسته‌ای ایران دروغ بوده است. بر این اساس تحریم‌های وضع شده، پایگاهی نداشت. آمریکا طبعا باید متعهد به برجام باشد. مقامات سیاسی ما مرتبا در مذاکرات باید این نکته را گوشزد کنند. تصمیم اخیر کنگره با واکنش نظام ما مواجه شده و اگر غلط کنند و بخواهند این تصمیم را اجرایی کنند ما اعلام نقض برجام می‌کنیم.

باید یک دیپلماسی فعال اقتصادی داشته باشیم

او به لزوم کار اقتصادی اشاره کرد و گفت: در دنیا کشورها و شرکت‌های بی‌شماری دنبال کار کردن با ایران هستند. باید گام برداریم تا آنها متقاعد شوند کار اقتصادی با ایران هیچ مانعی ندارد. در دوره تحریم هرجا مسئولان اقتصادی ایران می‌خواستند گامی بردارند، کسانی از معاونت خزانه‌داری آمریکا سفر می‌کردند و به تهدید و ارعاب می‌پرداختند. مقام معظم رهبری همان موقع فرمودند تیم قوی داشته باشید و بافته‌های آنها را رشته کنید. در کنار دیپلماسی سیاسی‌مان باید یک دیپلماسی فعال اقتصادی داشته باشیم. این هم فقط کار دولت نیست، هر کارآفرین، مدیر اقتصادی و رسانه‌ای ما وظیفه دارد چهره سودآور اقتصاد ایران را برای جهانیان ترسیم کرده و آنها را قانع کند که آینده همکاری با ایران روشن است. 

رئیس دفتر رئیس‌جمهور اقدامات ایران را برای مهار شیطنت‌های آمریکا این گونه عنوان کرد: در شرایطی که بدخواهان ایران در آمریکا و صهیونیست‌ها، با تصویب قانون در کنگره می‌خواهند فضای خوب و مثبت اقتصادی ایران را مخدوش نشان دهند، سه، چهار هیات از ایران به جاهای مختلف دنیا از هند و چین و سوئد و سوئیس و چک رفتند تا چهره واقعی اقتصاد ایران را نشان دهند. 

انگیزه‌ اروپا برای همکاری با ایران بیشتر شده است

نهاوندیان به بخش دیگری از نگرانی‌های اروپا از انتخاب ترامپ اشاره کرد و گفت: اروپایی‌ها نگرانی‌های جدی‌ای از انتخابات آمریکا دارند. نگرانی اول آنها امنیتی است. بحث‌هایی که درباره ناتو و مسئولیت‌های سنتی آمریکا درباره امنیت اروپا شده، نگرانی‌های جدی را به دنبال دارد. بازارهای جهانی تحت‌الشعاع این موضوع است. برای چین و اروپا خیلی مهم است. اگر این تصویر درست باشد که این آغاز جریان راست افراطی در آمریکاست، آثار نگران‌کننده در سایر کشورها هم دارد. مسئله ایران برای اروپایی‌ها یک فرصت بوده است. الان انگیزه‌شان برای همکاری با ایران بیشتر است. ولی ما باید شرایط مساعد موجود را هر چه سریعتر به قرارداد و توافق تبدیل کنیم تا این قراردادها فاصله اروپا را با تصمیمات ضدایرانی آمریکا بیشتر کند. یکی از دستاوردهای مهم برجام این بود که همگرایی دروغین که با نقشه صهیونیست‌ها و اجرای آمریکایی‌ها در شورای امنیت رقم خورده بود، شکست. احتمال اینکه در آینده اروپا با آمریکا همراهی کند، بسیار کمتر از گذشته است که برای دیپلماسی اقتصادی ما فرصت مهمی است.

سوئد سود همکاری‌هایش در زمان تحریم را می‌برد

او در خصوص همکاری صنعتی با کشور سوئد هم گفت: در دوره تحریم، سوئد برخی همکاری‌ها و سرمایه‌گذاری‌ها به خصوص در خودروسازی را قطع نکرد. خودشان هم گفتند ثمر استقامت را می‌بریم و میزان سفارشاتی که تولیدش در ایران انجام می‌شود دو برابر شده است یعنی حفظ بازار ایران به گسترش در بازار منطقه منجر شده است. مثلا در اتوبوس‌سازی اسکانیا در ایران سرمایه‌گذاری کرده و حالا در کامیون‌سازی هم وارد شده‌اند. سوئد کار بانکی‌اش را هم با وجود تحریم‌های شدید همچنان ادامه می‌داد. به علاوه اینکه در صنایع دیگر مانند صنعت دارو، نرم‌افزار، دانش‌بنیان، زمینه‌های قبلی را به صورت گسترده‌تر دنبال می‌کنند.

رئیس دفتر رئیس‌جمهور با اشاره به اینکه هیات ایرانی در استکهلم دو جلسه با صنعتگران سوئدی داشته، توضیح داد: یکی عمومی از سوی اتاق استکهلم بود. یکی هم ۱۰ شرکت اصلی سوئد که ۷۰ درصد اقتصاد این کشور را داشتند مانند ولوو، هرمس، اسکانیا، بانک‌ها و مانند آن، ابراز تمایل داشتند با ایران همکاری گسترده‌تری داشته باشند. کار با ایران یعنی مشارکت، گسترش بازار صادرات و انتقال تکنولوژی. البته باز به مشکلات بانکی اشاره می‌کردند. الان کار بانکی بین شرکای سوئد و ایران برقرار است. صحبت از گسترش کار بانکی بود. پیشنهاد سوئیس را آنجا هم تکرار کردیم که بانک‌های ما شعبه در آنجا بزنند. بانکی مرکزی هم در چند کشور اروپایی حساب‌هایی را باز کرده‌اند. در سوئد هم قرار شد کارهای آن انجام شود. 

نهاوندیان با اشاره به اینکه ظرف هفته‌های آینده باید این امور صورت گیرد، گفت: همچنین صندوق بیمه صادرات سوئد تصمیم گرفته که برای کار با ایران پوشش بدون سقف در نظر بگیرد. کمتر کشوری این کار را می‌کند. آنها می‌گویند هر قدر سرمایه‌گذاری در ایران شود، ما پوشش بیمه صادراتی می‌کنیم که حرکت بسیار مشوقی است.

دغدغه اول دولت، اشتغال جوانان است

او درباره دغدغه اشتغال جوانان در دولت گفت: دغدغه نخست دولت و ریاست جمهور اشتغال است. سرمایه اصلی کشور جوانان هستند. دغدغه بسیاری از خانواده‌های ایرانی که بچه‌هایشان را بزرگ کرد‌ه‌اند و به دانشگاه فرستاده‌اند، شغل جوانان است. متاسفانه بازار کار نتوانسته به اندازه عرضه، تقاضا ایجاد کند. فرق است بین یک واقعیت اقتصادی با احساس آن واقعیت. چون در احساس آن واقعیت معمولا داوری بر اساس مقایسه است ولی برای تحلیلگر و برنامه‌ریز، توجه به هر دوی واقعیت و احساس واقعیت باید باشد. در واقعیت بازار کار، آمارها نشان می‌دهد حقیقتا در سه سال گذشته به طور متوسط بالای ۷۰۰ هزار نفر به تعداد شاغلان اضافه شده است. ولی این به معنی کاهش نرخ بیکاری نیست. به سبب اینکه ورودی‌های بازار کار رشد بیشتری از شاغلان جدید داشتند. هم عرضه نیروی کار رشد کرده و هم تقاضای نیروی کار. البته عرضه نیروی کار بیشتر بوده که یعنی افزایش نرخ مشارکت اقتصادی.