به فردایی پر امید باور دارم/ برجام رویکردی جدید برای حل مسالمت‌آمیز بحران‌ها است
رییس‌جمهور با تبیین سیاست‌های اصولی ایران اسلامی در عرصه ملی، منطقه‌ای و بین‌المللی تاکید کرد: رویکرد اصولی ایران، مشارکت سازنده با همسایگان برای تحقق نظم پایدار مبتنی بر امنیت جمعی و حمایت از توسعه کشورهای منطقه و ایجاد پیوندهای متقابل اقتصادی است.
به گزارش ایلنا، حجت‌الاسلام والمسلمین حسن روحانی روز پنجشنبه در جمع سران کشورهای شرکت‌کننده در نشست مجمع عمومی سازمان ملل متحد با بیان اینکه ایران با هرگونه فرقه‌گرایی و دامن زدن به اختلافات مذهبی مخالف است، گفت: آینده منطقه ما در گرو مواجهه با چالش‌هایی از قبیل بحران‌های امنیتی ناشی از فقدان مشروعیت و ناکارامدیِ دولت‌هاست و بدون مردم‌سالاریِ واقعی و بدون جلبِ مشارکتِ فراگیر، نمی‌توان با اشکال گوناگون شبکه‌های جنایی وتروریستی مبارزه کرد.
وی در بخشی دیگری از سخنان خود اظهارداشت: دولت عربستان سعودی اگر به تحقق چشم‌انداز تازه‌ای در توسعه خود و امنیت منطقه چشم دوخته است، باید از ادامه سیاست‌های تفرقه‌افکنانه، ترویج ایدئولوژی نفرت و تعرض به حقوق همسایگان باز ایستد، مسئولیت خود نسبت به حیات و حرمت زائران را بپذیرد و روابط خود را بر پایه احترام متقابل و مسئولیت‌پذیری در قبال ملت‌های منطقه تنظیم کند.
روحانی همچنین به برجام اشاره کرد و با اشاره به بدعهدی آمریکا تصریح کرد: هرگونه بدعهدی در اجرای برجام، به بی‌اعتباری بیشتر ایالات متحده در سطح جهان می‌انجامد. تعلل ایالات متحده در اجرای تعهدات قانونی‌اش در ماه‌های گذشته اشتباهی راهبردی است که باید فوراً جبران شود.
متن کامل سخنان رییس جمهور به این شرح است:
بسم‌الله الرحمن الرحیم
الحمدللّه رب‌العالمین والصّلوة والسلام علی سیدنا و نبینا محمد و آله الطاهرین و صحبه المنتجبین
آقای رئیس:
انتخاب جناب‌عالی را به ریاست هفتاد و یکمین نشست مجمع عمومی ملل متحد تبریک می‌گویم و امیدوارم تصمیمات و ابتکارات این مجمع، نقش مؤثری در حل معضلات جهانی داشته باشد.
آقای رئیس، آقای دبیر کل، عالیجنابان، خانم‌ها، آقایان:
بیش از 15 سال از فاجعه تروریستی دردناکی می‌گذرد که در همین شهر اتفاق افتاد. فاجعه‌ای که ابعاد انسانی آن، همگان را تحت تاثیر قرار داد. در آن روز کسی تصور نمی‌کرد که این واقعه، خود زمینه‌ساز فجایعی بزرگتر و مسبب جنگی ویرانگر در خاورمیانه و گسترش ناامنی در جهان گردد. این جنگ، بذر تروریسمِ بدون مرز را در جای جایِ کره زمین کاشت. امروز شاید مبرم‌ترین سوالی که مجامع بین‌المللی باید به آن بپردازند این است که چرا در چنین شرایطی قرار گرفته‌ایم؟ کدام رویکردها، سیاست‌ها و اقدامات نادرست، زمینه‌ساز گسترش ناامنی در سراسر جهان شده است؟ و نگاه ما به تصویر 15 سال آیندۀ جهان چیست؟
امنیت در شرایطی به‌صورت یک مساله جهانی درآمده، که در این سال‌ها، عمده تلاش قدرت‌های بزرگ جهانی، استفاده از شیوه‌های مختلف سرکوب و مداخلات نظامی، به بهانه رفع نگرانی از ناامنی شهروندان‌شان بوده است. پدیده تروریسمِ بدون مرز و خشن و افراطی را شاید بتوان نتیجه استراتژی‌های امنیتی قدرت‌های بزرگ طی 15 سال گذشته دانست. درس بزرگی که از تحلیل این روند باید آموخت این است که تامین امنیت در یک نقطه جهان به قیمت ناامن کردن نقاط دیگر، نه تنها ممکن نیست بلکه به ناامنی بیشتر نیز دامن می‌زند.
کار بدان جا کشید که تروریست‌ها در سرزمین‌های شام، عراق و لیبی، ادعای تشکیل حکومت کردند و اندوهبارتر آن که نیات پلید خود را پشت ادبیات دینی پنهان کرده و با ترویج آموزه‌های افراطی و تکفیری دین رحمت و محبت را به ابزاری برای خشونت و وحشت تبدیل کردند.
خانم‌ها، آقایان:
قرنی که با ترور و خشونت در نیویورک آغاز شد نباید با رقابت‌های خصمانه و آتش‌افروزی فزاینده در خاورمیانه ادامه یابد.
واقعیت آن است که امروز بروز خشونت در منطقه خاورمیانه و شمال آفریقا شتاب حیرت‌آوری به خود گرفته و این منطقه گرفتار وحشیانه‌ترین خشونت‌ها و مخرّب‌ترین سیاست‌ها شده است. میلیون‌ها سوری، آواره بیابان‌ها و دریا‌ها شده و صدها هزار انسان به خاک و خون غلطیده‌اند؛ مردم عراق از هر قوم و طایفه، نگران تمامیت ارضی و آینده کشور خود هستند؛ مردم بی‌دفاع یمن روزانه آماج بمباران‌های ویرانگر هستند و افغانستان هنوز در پی چند دهه اشغال و جنایت، از رنج خشونت و ترور نیاسوده است و فلسطینیان مظلوم هنوز در بند آپارتاید رژیم غاصب صهیونیستی هستند.
شکی نیست که اگر اراده آن باشد که روند خطرناک جاری متوقف شود و منطقه در مسیر توسعه و آرامش قرار گیرد، برخی کشورهای منطقه باید دست از بمباران همسایگان و حمایت از گروه‌های تکفیریِ تروریستی بردارند و با قبول مسئولیت خود، درصدد جبران خسارت‌ها برآیند. دولت عربستان سعودی اگر به تحقق چشم‌انداز تازه‌ای در توسعه خود و امنیت منطقه چشم دوخته است، باید از ادامه سیاست‌های تفرقه‌افکنانه، ترویج ایدئولوژی نفرت و تعرض به حقوق همسایگان باز ایستد، مسئولیت خود نسبت به حیات و حرمت زائران را بپذیرد و روابط خود را بر پایه احترام متقابل و مسئولیت‌پذیری در قبال ملت‌های منطقه تنظیم کند.
آینده منطقه ما در گرو مواجهه با چالش‌هایی از قبیل بحران‌های امنیتی ناشی از فقدان مشروعیت و ناکارامدیِ دولت‌هاست. بدون مردم‌سالاریِ واقعی و بدون جلبِ مشارکتِ فراگیر، نمی‌توان با اشکال گوناگون شبکه‌های جنایی وتروریستی مبارزه کرد.
ما بر این باوریم که کشورهای منطقه با تکیه بر تاریخ و فرهنگ مشترک، می‌توانند آینده مشترک خود را بیافرینند و جریان‌های تروریستی را منزوی سازند. نباید اجازه داد منطقه‌ای که صد سال پیش به کشورهای متعدد تجزیه شد یک‌بار دیگر در معرض تجزیه مجدد قرار گیرد.
خانم‌ها، آقایان:
رویکرد اصولی ایران، مشارکت سازنده با همسایگان برای تحقق نظم پایدار مبتنی بر امنیت جمعی و حمایت از توسعه کشورهای منطقه و ایجاد پیوندهای متقابل اقتصادی است. ریشه‌کن کردن خشونت در منطقه، بدون مردم‌سالاری، ارتقای حقوق شهروندی و توسعه اقتصادی، میسر نیست.
ایران با هرگونه فرقه‌گرایی و دامن زدن به اختلافات مذهبی مخالف است. مسلمانان، اعم از شیعه و سنّی قرن‌هاست که در کنار یکدیگر، با احترام و اتّحاد، برادرانه زندگی کرده و خواهند کرد. تبدیل تفاوت‌های مذهبی به تقابل‌های پر تنش، از مطامع سیاسی برخی کشورها سرچشمه می‌گیرد که می‌کوشند با پوشش‌های مذهبی، قدرت‌طلبی خود را پنهان سازند.
ایران برای حل معضلات منطقه، حفظ تمامیت ارضی کشورها، عدم تغییر مرزها، حق حاکمیت ملت‌ها بر سرنوشت خود و عدم استفاده از زور را ضروری می‌شمارد و بر استفاده از ظرفیت دیپلماسی برای حل تعارضات تأکید می‌نماید.
عالیجنابان:
علی‌رغم مشکلات امروز، من به فردایی پر امید باور دارم، و تردید ندارم که با تدبیر می‌توانیم بر این مشکلات فائق آئیم. تجربة گفت‌وگو میان ایران و کشورهای 1+5 و دستیابی به «برنامه جامع اقدام مشترک» (برجام) نمونه‌ای موفق از سیاست اعتدال و تعامل سازنده و روی‌آوردن به گفت‌وگو است؛ که با اتخاذ رویکرد برد – برد به یک بحران غیرضروری اما پیچیده و طولانی پایان داد. این توافق با طراحی سازوکارهای اعتمادساز، پایان دادن به اتهامات جعلیِ «ابعاد احتمالی نظامی» و پذیرش اعمال حق غنی‌سازی، بر برنامه هسته‌ای صلح‌آمیز ایران مهر تایید زد؛ به نگرانی‌هایِ ساختگی پایان داد و تحریم‌های ظالمانه علیه ایران را رفع کرد.
اما فراتر از حل پرونده هسته‌ای، برجام درس‌هایِ مهمی برای حل و فصلِ مشکلاتِ پیچیده جهانی نیز به همراه دارد. برجام فقط یک توافق سیاسی نیست، بلکه یک رویکرد جدید و روشی خلاقانه برای تعامل سازنده به‌منظور حل و فصل مسالمت‌آمیز بحران‌ها و چالش‌ها است. برای اینکه بتوانیم از آموزه برجام در بهبود روابط بین‌المللی بهره گیریم، هرگز نباید فراموش کنیم که فشارها و تحریم‌ها و تهدیدهای غیرقانونی که با هدف برچیدن کلیه تاسیسات غنی‌سازی طراحی شده بود، به شکست انجامید و امروز شورای امنیت و آژانس بین‌المللی انرژی اتمی رسماً برنامه صلح‌آمیز هسته‌ای ایران را پذیرفته‌اند.
ایالات متّحده، به خوبی می‌داند که برجام، اکنون یک سند پذیرفته‌شده چندجانبه است و اهمال نسبت به اجرای آن از سوی امریکا، تخلفی بین‌المللی تلقّی خواهد شد و اعتراض جامعه جهانی را برخواهد انگیخت. هر گونه بدعهدی در اجرای برجام، به بی‌اعتباری بیشتر ایالات متحده در سطح جهان می‌انجامد. تعلل ایالات متحده در اجرای تعهدات قانونی‌اش در ماه‌های گذشته اشتباهی راهبردی است که باید فوراً جبران شود. متاسفانه این‌گونه اقدامات غیرقانونی مسبوق به سابقه است و آخرین نمونه آن رای دیوان عالی امریکا در تایید دست‌اندازی به میلیاردها دلار اموال ملت ایران در سال‌های گذشته است. این تجربه به دنیا نشان داد که گروه‌های فشار صهیونیستی می‌توانند از طریق مصوبات غیرقابل دفاع کنگره، حتی عالی‌ترین نهاد حقوقی و قضایی آمریکا را به نقض بدیهی‌ترین اصول آمره حقوق بین‌الملل عرفی و قراردادی وادارند.
خانم‌ها، آقایان:
به یاری خداوند و با استقامت دولت و مردم ایران و حضور فزاینده شرکای بین‌المللی از مناطق مختلف جهان، تنها هشت ماه پس از رفع تحریم‌های ظالمانه هسته‌ای، روند بهبود شرایط اقتصادی در ایران به عنوان امن‌ترین و پربازده‌ترین مقصد سرمایه‌گذاری و مشارکت در منطقه، در بهار امسال به رشد بالای چهار درصد، تورم تک رقمی و نزدیک شدن به تولید و صادرات نفتی در دوران پیش از تحریم‌ها رسیده و شاهد شکوفایی بیشتر اقتصادی، علمی و فن‌آوری در ایران خواهیم بود.
ایران جزو معدود کشورهای نفتی است که توانست اثر افت شدید قیمت نفت در سال 2014 بر اقتصاد کشور را کنترل کند. ما قصد داریم با انجام اصلاحات اقتصادی و رعایت انضباط پولی و مالی، با حفظ دستاورد کاهش نرخ تورم، ثبات و پیش‌بینی پذیری اقتصادی را افزایش داده و از این طریق زمینه‌ساز سرمایه‌گذاری بیشتر در اقتصاد شویم. رشد اقتصادی ایران تا پایان سال 2016 به حدود پنج درصد خواهد رسید و بر اساس همه پیش‌بینی‌های داخلی و بین‌المللی، ایران در سال جاری از بالاترین رشدهای پیش‌بینی‌شده برای کشورهای نفتی برخوردار خواهد بود.
عالیجنابان:
در پایان، تأکید می‌کنم، علی‌رغم همه سختی‌ها، من عمیقاً بر این باورم که اعتدال بر افراط، صلح‌‌طلبی بر خشونت‌گرایی، دانایی بر نادانی، و نهایتاً عدالت بر ظلم و بیداد غلبه خواهد کرد. آنچه مهم است ایمان، امید، تحرک و تلاش در جهت تحقق صلح و عدالت است و تردیدی نیست که خداوند متعال، دوستداران صلح و عدالت و اعتدال را یاری خواهد کرد. «ولینصرنّ الله من ینصرُه انَّ الله لقوی عزیز»
متشکرم آقای رئیس