سفر ژنرال جنجوعه، یک گام به جلو در معاهده امنیتی ایران و پاکستان
یک تحلیلگر مسائل سیاست خارجی سفر مشاور امنیت ملی نخستوزیر پاکستان به تهران را در شتاب گرفتن وضعیت معاهده امنیتی میان ایران و پاکستان موثر دانست و تاکید کرد: این سفر بیش از هر چیز به تحولات امنیتی اخیر در منطقه مرتبط است.
پیرمحمد ملازهی در گفتوگو با خبرنگار سیاست خارجی ایلنا، با اشاره به سفر ژنرال ناصرخان جنجوعه مشاور امنیت ملی نخستوزیر پاکستان به تهران و دیدار با مقامهای عالیرتبه کشورمان همچون وزیر کشور و دبیر شورای عالی امنیت ملی که در دو دور انجام شد، گفت: نکته نخستی که باید به آن اشاره کنم، این است که قدرت اصلی در پاکستان در اختیار سازمان اطلاعات نظامی پاکستان است.
او با بیان اینکه ژنرال جنجوعه از خانواده بسیار مهمی در پاکستان است که اعضای آن مدتی عهدهدار مسئولیت نخستوزیری بودهاند، اظهار داشت: او از حدود یک سال پیش مشاور امنیت ملی نخستوزیر پاکستان شده است که نشاندهنده جایگاه مهم اوست.
این کارشناس ارشد مسائل پاکستان سفر ژنرال جنجوعه به تهران را در ارتباط تحولات امنیتی اخیر در منطقه دانست و تصریح کرد: ما هماینک شاهد آن هستیم که گروههای تروریستی و افراطگرا همچون داعش هم در پاکستان و هم در افغانستان فعالتر شدهاند که این مسئله میتواند تهدید بزرگی برای ایران هم باشد.
ملازهی ادامه داد: از سوی دیگر، ایران و پاکستان دارای ۹۵۰ کیلومتر مرز مشترک هستند که در منطقهای توسعهنیافته و فقیر قرار دارد. این عدم توسعهنیافتگی و فقر خود ظرفیت بسیاری را برای جذب افراد به گروههای تروریستی، قاچاق و بروز نابهنجاری برای طرفین دارد.
او با اشاره به عملیاتهای اخیر داعش در افغانستان خاطرنشان کرد: داعش در افغانستان پدیده جدیدی است و عمری کمتر از یک سال دارد ولی اقدامات تروریستی اخیرش موجب نگرانی همگان شده است. هماینک شرایط امنیتی در افغانستان بهگونهای است که اگر ایران و پاکستان با یکدیگر همکاری کنند، میتوانند موجب کاهش وضعیت بحرانی در افغانستان شده است، وگرنه بحران امنیتی افغانستان قابلیت سرریز شدن به ایران و پاکستان را هم دارد.
این تحلیلگر ارشد مسائل سیاست خارجی درباره وضعیت امنیتی مرزهای ایران و پاکستان ابراز داشت: وضعیت امنیتی ایران و پاکستان، یکی از مسائل و دغدغههای جدی تهران در دهههای گذشته بوده است. در این مناطق تحرکاتی چه در حوزه قاچاق و چه تروریستی صورت میگیرد که موجب شده تا مصائبی را برای ایران به وجود آورده است که نمونه آن گروگانگیری سربازان ایرانی بود.
ملازهی افزود: ایران معتقد است آن اقدامات توسط گروههای تروریستی حاضر در خاک پاکستان صورت میگیرد و از اسلامآباد میخواهد با آنها برخورد جدی کند.
او در پاسخ به این سوال که مواجهه پاکستان با درخواست ایران در این باره چگونه بوده است؟ بیان کرد: اولویت اصلی و نخست مرزی پاکستان مربوط به کشمیر هند و سپس مسائل مرزیاش با افغانستان است. پاکستان برای مسائل مرزیشان با ایران اولویت چندانی قائل نیستند.
این کارشناس ارشد مسائل پاکستان اضافه کرد: در برابر این نوع رویکرد، ایران درخواست کرده خود با گروههای تروریستی و قاچاق حاضر در پاکستان برخورد کند ولی پاکستان به دلیل حفظ حاکمیت ملی و تمامیت مرزی با این مسئله مخالفت کرده است.
ملازهی درباره آخرین وضعیت معاهده همکاریهای امنیتی ایران و پاکستان هم یادآور شد: تهران و اسلامآباد برای انجام همکاریهای امنیتی با یکدیگر تفاهم دارند، ولی درباره عملیاتی کردن آن با مشکل روبهرو شدهاند. پاکستان در مناطق مرزیاش با ایران نه توان چندانی برای مقابله و برخورد دارد و از سوی دیگر هم دغدغه چندانی ندارد. ایران نیز به تنهایی نمیتواند کاری انجام دهد.
او با موثر دانستن سفر ژنرال جنجوعه در به سرانجام رسیدن وضعیت معاهده امنیتی ایران و پاکستان عنوان کرد: البته این سفر وضعیت معاهده امنیتی ایران و پاکستان را به صورت صد در صدی مشخص نمیکند ولی یک گام رو به جلو است و میتواند به آن شتاب بیشتری بدهد.
این تحلیلگر ارشد مسائل سیاست خارجی با بیان اینکه پاکستانیها درباره توسعه بندر چابهار و همکاری افغانستان و هند در این باره نگران هستند، گفت: آنها این نگرانی را دارند که ایران منافع پاکستان را در نظر نمیگیرد. آنها فکر میکنند ایران با انجام همکاری با هند و مهیا کردن حضور آنها در افغانستان و آسیای میانه، پاکستان را دور زده و خود را محاط میبیند.
ملازهی ادامه داد: در برابر این تلقی اشتباه ایران باید به پاکستان ثابت کند که همکاریهایش با هند تاثیری بر مناسباتش با پاکستان ندارد و توسعه روابط خارجیاش علیه کشور ثالثی نیست.