سرنوشت روابط ایران و آمریکا علیرغم اجرای برجام، نامعلوم است
معاون پیشین سیاست خارجی شورای عالی امنیت در یادداشتی نوشت: با وجود اجرای برجام دیوار ضخیم بیاعتمادی ایران و آمریکا پا برجا است و سرنوشت روابط تهران و واشتگتن نامعلوم است.
به گزارش ایلنا، سیدحسین موسویان دریادداشتی در هافینگتون پست که امروز منتشر شده است، نوشت: اجرای برجام یک دستاورد تاریخی بود. ایران با اجرای تعهداتش که به تایید آژانس بینالمللی انرژی اتمی رسید، توانست از مزیت رفع تحریمها برخوردارشود. با این وجود هنوز معلوم نیست که این تحول منجر به پیشرفتهای بزرگ در اقتصاد و روابط خارجی ایران،که هدف دولت روحانی بوده است، خواهد شد یا خیر.
وی با بیان اینکه آیتالله خامنهای، رهبر معظم انقلاب اسلامی و حسن روحانی، رییس جمهور برنده اصلی اجرای برجام هستند، اظهار داشت: اجرای برجام به ایران کمک میکند که وارد اقتصاد جهانی شود، بانکهای ایران ارتباطات جهانی خود را آغاز کنند، داراییهای بلوکه شدن ایران آزاد شود و دربهای فاینانس و سرمایهگذاری و بازرگانی جهانی به سوی ایران گشوده شود. بازگشایی سفارتهای انگلیس و کانادا در تهران و سفر هفته آتی ریئس جمهور به پاریس و رم نیز بر اعتبار سیاست خارجی دولت میانهرو روحانی خواهد افزود.
وی ادامه داد: در عین حال بحران هستهای برای ایران هزینههای فوقالعاده سنگینی برای ایران در برداشته است. آیتالله خامنهای در پاسخ به نامه آقای روحانی توجه به «هزینه سنگین» بحران هستهای را مورد تاکید قرارداد. بحران هستهای هزینههای سنگین جانی و مالی برای ایران داشته است. دانشمندان هستهای زیادی بیرحمانه در خیابانهای تهران ترور شدند و تاسیسات هستهای ایران مورد حملات متعدد و گسترده سایبری قرار گرفت.
سفیر اسبق ایران در آلمان با بیان اینکه بخشی از مشکلات اقتصادی ایران به خاطر تحریمها بود که منجر به رشد فرار مغزها بعد از سال ۸۸ شد، یادآور شد: وزیر علوم و تحقیقات و فناوری ایران تصریح کرد که هر ساله ۱۵۰ هزار متخصص ایران را ترک میکنند که هزینه اقتصادی سالیانه آن ۱۵۰ میلیارد دلار است. بانک جهانی خسارت اقتصادی ایران از فرار مغزها از سال ۸۸ به بعد را سالیانه ۵۰ میلیارد دلار برآورد کرد یعنی ۳۰۰ میلیارد دلار ظرف شش سال فقط از بابت فرار مغزها به اقتصاد ایران خسارت وارد شده است. در دوران ریاست جمهوری آقای احمدینژاد شش قطعنامه علیه ایران صادر شد. یک مقام مطلع به رسانههای ایرانی گفت که هزینه قطعنامههای تحریم ۱۵۰ میلیون دلار در روز یعنی معادل ۵۴ میلیارد دلار در سال بوده است.
موسویان با بیان اینکه اجرای موفقیتآمیز برجام نه تنها در رفع این نوع مشکلات اقتصادی ایران موثر خواهد بود بلکه به ایران و آمریکا هم برای حل برخی از مشکلات دوجانبه کمک کرده است، تصریح کرد: تبادل زندانیان در روز اجرای برجام اولین موفقیت تلاش مشترک دستگاههای امنیتی و دیپلماتیک دو کشور بود. آزادی سریع ملوانان آمریکایی که وارد آبهای ایران شده بودند هم در غیاب ارتباطات مستقیم دیپلماتیک ممکن نبود. علاوه بر این پذیرش آمریکا برای پرداخت ۱.۳ میلیارد دلار به ایران، موجب شد یک دعوای حقوقی چند دههای در لاهه نیز به طور مسالمتآمیز حل شود.
وی با بیان اینکه تحولات مثبت چند روز گذشته، حاکی از ظرفیت برای حرکت ایران و آمریکا در مسیر سازنده است، خاطرنشان کرد: با این وجود موانعی بر سر بهبود روابط وجود دارد به گونهای که حتی ممکن است موجب افزایش خصومتهای دو کشور گردد. بلافاصله بعد از اجرایی شدن برجام، آمریکا تحریم جدید موشکی علیه ایران اعمال کرد، فرماندار ایالت تگزاس اعلام کرد که تصمیم دولت مرکزی برای رفع تحریمها را اجراء نخواهد کرد، همه کاندیداهای ریاست جمهوری شامل خانم کلینتون تاکید دارند که علیه ایران سخت عمل خواهند کرد و بلاخره کنگره هم که بی محابا دنبال تحریمهای جدید است.
عضو ارشد تیم مذاکرهکننده هستهای اضافه کرد: با مشاهده چنین وضعی آیتالله خامنهای رهبر عالی ایران گفت آمریکا فریبکار است و نباید به خندههای آن اعتماد کرد. او به دولتمردان ایران هشدار داد که باید مراقب باشند که در صورت تخلف طرف آمریکایی از برجام، دولت ایران نیز باید مقابله به مثل کند. لذا علیرغم دستاوردهای اخیر که در روابط دوکشور از زمان انقلاب اسلامی ۱۳۵۷ ایران هم بیسابقه بوده، همچنان دیوار بیاعتمادی بین دو کشور ضخیم و سرنوشت روابط هم نامعلوم است. در چنین شرایطی اجرای کامل برجام توسط عملگرایان هر دو کشور بسیار مهم خواهد بود.