ضعف گفت‌وگو میان نهادهای اجتماعی مانعی مهم در راه توسعه است
عضو شورای مرکزی حزب اتحاد ملت ایران ضعف گفت‌وگو میان نهادهای اجتماعی را مانعی مهم در راه توسعه دانست.
به گزارش ایلنا، هادی خانیکی در نشست نهاد دانشگاه فرصت یا تهدید که شب گذشته به دعوت سازمان جوانان مجمع نیروهای خط امام در محل این مجمع برگزار شد به تشریح وضعیت آموزش عالی و نیازهای امروزی جامعه و صنعت به این نهاد پرداخت و گفت: در حال حاضر با توجه به مسئله افزایش سطح آموزش عالی و افزایش کمی دانشجویان در سطح جهان دانشگاه‌ها نقش‌های متعدد دیگری از جمله، آموزش نقش شهروندی، ارتقاء ارتباط دانشجویان با محیط پیرامون و نقادی را نیز بر عهده دارند.
هویت دانشجویی پس از سال‌ها همچنان تغییرناپذیراست
عضو هیات علمی دانشگاه علامه طباطبایی با اشاره به بحث مطرح شده در این نشست در زمینه نهاد دانشجو، 16 آذر و هویت دانشجویی را از تکرارشونده‌های فرهنگی معرفی کرد و گفت: هویت دانشجویی مسئله‌ای نیست که به زمان خاصی اختصاص داشته باشد و با تغییرات محیطی، افزایش تعداد کمی دانشگاه‌ها و دانشجو همچنان بر ماهیت خود باقی مانده است.
وی ادامه داد: بر اساس نظریه‌ای که بین رشته‌های زیست‌شناسی و جامعه‌شناسی مشترک است تکرارشونده‌ها همچون ژن به استمرار یک امر کمک می‌کنند و هویت دانشجویی نیز روز دانشجو را با گذشت شش دهه همچنان آن را زنده نگه می‌دارد و تکرار می‌کند.
خانیکی یادآور شد: روز دانشجو با همه تغییراتی که در جامعه و ساختار آموزش ایجاد شده توسط همه احزاب و گروه‌ها گرامی داشته می‌شود که ناشی از نظریه تکرارشوندگی و به واسطه ژن هویت دانشجویی است.
دانشگاه امروز شکل عام‌تری یافته است
عضو شورای مرکزی حزب اتحاد با اشاره به افزایش دربرگیری آموزش عالی در جهان و توده‌ای شدن آموزش عالی، دانشگاه را دارای نقش واسط عنوان کرد و گفت: هم‌اکنون دانشگاه شکل عام‌تری یافته است و هر جوانی به راحتی قادر به تحصیل و گرفتن مدرک است. این موضوع مختص ایران نبوده و در سطح جهان مسئله‌ای به عنوان توده‌ای شدن آموزش عالی مطرح است. در اینجا بحث سرمایه شدن آموزش، پژوهش و فناوری مطرح می شود. در اینجاست که دانشگاه در صورتی که بتواند به عنوان نهادی واسط فرهنگی ایفای نقش کند به فرصت تبدیل شده است اما اگر به تولید انبوه دست بزند و گرفتار رشد کمی شود نظم علمی مخدوش می‌شود. در واقع اگراز درون محیط آکادمیک نیروی خلاق و کارآمد دارای قدرت تربیت نشود طبیعتاً برآیندی عقیم برجای خواهد ماند.
وی افزود: براساس تعاریف اندیشمندان حوزه آموزش چهار تعریف جدید از اهداف دانشگاه عبارتند از؛ تربیت شهروند، تقویت قدرت ارتباط دانشجویان با محیط پیرامون خود، کشف و بروز خلاقیت ها و نقادی است. بر اساس این تعریف، نقش دانشگاه تنها آموزشی نیست بلکه به ابعاد دیگر همچون مشارکت‌های اجتماعی و ارتباط قوی برای تبادل اطلاعات و به بحث نقادی نیز پرداخته شده است.
اولویت‌ها در توسعه فرهنگی خوب درک نشده است
عضو هیات علمی دانشگاه علامه طباطبایی مشارکت اجتماعی و نقادی دانشجو را نیازمند استقلال و امنیت دانست و گفت: اولویت‌ها در توسعه فرهنگی خوب درک نشده است و ضعف‌هایی در دانشگاه وجود دارد که مختص ایران نبوده و جهانی است.
خانیکی افزود: نسبت‌های بین توسعه فرهنگی و دیگر ابعاد توسعه همچون سیاست و اقتصاد به درستی تعیین و مشخص نشده است و نهاد دانشگاه از دید اقتصاددانان مصرف‌کننده و از دید سیاستمداران پرسشگر و چالش‌برانگیز معرفی می‌شود و از منظر فرهنگی شاید دانشگاه به طور جدی در کانون دغدغه‌های ما در دوران معاصر قرار نگرفته است.
گفت‌وگو را باید در دانشگاه تمرین کرد
معاون فرهنگی وزارت علوم در دولت اصلاحات گفت: گفت‌وگو را باید در دانشگاه تمرین کرد هرچه قدرت گفت‌وگو در جامعه بیشتر باشد هماهنگی بین نهادهای اجتماعی بیشتر می‌شود و دانشگاه می‌تواند به عنوان واسطی بین نهاد فرهنگ، اقتصاد و سیاست نقش مهمی را ایفا کند.
وی افزود: نگاه توسعه‌گرا به دانشگاه باید الزامات مورد نیاز آن را همراه با حسن ظن، قواعد و نظم علمی، حقوق دانشجو و هیات علمی را بپذیرد و به نهاد های علمی قدرت انتخاب بدهد.
خانیکی رابطه دانشگاه و جامعه را مطلوب ندانست و اظهار کرد: مسئله‌گریزی نهاد دانشگاه از نقش مرجعیت آن می‌کاهد اما توقع نداریم که همه مسائل جامعه در دانشگاه حل شود.
این استاد علوم ارتباطات گفت‌وگو بین نهادهای علمی، اجرایی، مدنی اعم از دولتی و خصوصی را بسیار ضعیف دانست و اظهار داشت: در این حالت گرفتار مدلی از توسعه می‌شویم که ناموزون است هر نهادی مجبور می‌شود مشکلات خودش را حل کند. تولید و توزیع مدرک در محوریت کار قرار می‌گیرد در حالی که مشکلات در حوزه های صنعتی، اجتماعی و انسانی همچنان به قوت خود باقی هستند.
مشاور سیدمحمد خاتمی یکی دیگر از عوارض این گونه توسعه را نداشتن تفکر راهبردی و آینده‌نگر دانست و یادآور شد: فعالیت‌ها به صورت جزیره‌ای و حل مشکلات روزمره می‌شود، امروز باید دیگر نهادهای جامعه همچون اقتصاد و سیاست نیز نگاه کلانی به دانشگاه داشته باشند زیرا بدون مشارکت همه نهادهای جامعه و تعیین نسبت آنها توسعه موزون امکانپذیر نیست.
انجمن‌های علمی به ارتباط دانشگاه، صنعت و جامعه کمک می‌کنند
خانیکی در پاسخ به سوالی در خصوص کندی رشد علمی کشور نیز گفت: اگر رشد علمی کشور کاهش یافته است باید ریشه‌های آن را در برنامه‌ریزی‌های 10 سال گذشته جستجو کنیم رشد علمی کشور حاصل توسعه سیاسی دولت اصلاحات بود.
وی افزود: ایجاد انجمن‌های علمی به ارتباط دانشگاه، جامعه و صنعت کمک می‌کند. هر چه تنوع نهادها بیشتر باشد به طبع گفت‌وگوی بیشتری بین آنها انجام شود و مشکلات زودتر و توسعه بهتر صورت می‌گیرد.
عضو شورای مرکزی حزب اتحاد تاکید کرد: این نقد بر نهاد آکادمیک وارد است که مسئله گریزاند و از سوی دیگر، به تفکر بنیادی و علمی در دستگاه‌های اجرایی نیز کمتر پرداخته می‌شود. دستگاه‌ها تمایل دارند مسائل‌شان را به روز حل کنند و به سرمایه‌گذاری اجتماعی، فیزیکی و فرهنگی چندان توجه نمی‌کنند. در حالی که این دو بایستی در کنار هم مسائل را مطرح و مشکلات را برطرف کنند.
تنوع را به رسمیت بشناسیم
خانیکی سطح مشارکت دانشجویان در مقایسه با گستردگی کمی دانشگاه‌ها را کافی ندانست و افزود: هنوز در دانشگاه‌ها، تماشاگری بر نظارت و کنشگری غلبه دارد.
وی دغدغه‌مندی و حساسیت دانشجو به پیرامون و جامعه را از اولویت‌های یک دانشگاه توسعه‌گرا دانست و گفت: کنش در دانشگاه‌ها باید چند وجهی باشد. باید همه فعالیت‌ها را در کنار هم داشته باشیم و تنوع را به رسمیت بشناسیم.