فاصله چندانی تا توافق نهایی نیست

به گزارش ایلنا، نشست بررسی مذاکرات هسته ای ایران و گروه 1+5 با حضور سید حسین موسویان، عضو پیشین تیم مذاکره کننده هسته‌ای کشورمان، تان جن چین، مدیر مرکز کنترل تسلیحات چین و فرد فلایتز، معاون رییس مرکز مطالعات سیاست امنیتی آمریکا در محل تلویزیون ملی چین (CCTV) برگزار شد.

موسویان در پاسخ به سوال مجری این نشست که تاکنون 5 مهلت تعیین شده مذاکرات، نقض شده و دو طرف نتوانسته‌اند به توافق برسند. آیا فکر می‌کنید توافق می‌شود؟ گفت: برای دو طرف کیفیت توافق نهایی مهم است و نه مهلت‌های اعلام شده. همه توافق خوب می‌خواهند. توافقی خوب است که برای هر دوطرف آبرومندانه باشد بویژه اینکه مذاکره کننده گان ایرانی و آمریکایی باید بتوانند توافق را در داخل کشور خود ارائه کنند. با این وجود بعد از 5 مهلت ، پیشرفتهای بی‌سابقه ای بدست آمده و دوطرف تا توافق نهایی فاصله چندانی ندارند.

فلایتز، معاون رییس مرکز مطالعات سیاست امنیتی آمریکا نیز گفت که ما به توافق نزدیک هستیم. توافقی که به برنامه غنی سازی ایران مشروعیت می‌دهد.

وی با بیان این که من مخالف توافق هستم، گفت: امیدوارم اگر هم حاصل شد، کنگره رد کند. ما به توافق نزدیک هستیم زیرا اوباما از همه چیز عقب‌نشینی کرده و مصمم به انجام این معامله هست.

در ادامه موسویان گفت: از ابتدا قرار بوده که معاهده ان پی تی ملاک باشد. تا این مرحله مذاکرات روی تمام موارد مربوط به معاهده ان پی تی توافق شده و اختلافی هم وجود ندارد. ایران حتی فراتر از ان پی تی حسن نیت به خرج داده است. ایران موافقت کرده که غنی سازی زیر 5% داشته باشد. تا زمانیکه غنی سازی در این سطح است ، امکان ساخت بمب هسته‌ای از طریق تاسیسات غنی سازی نیست. ایران موافقت کرده که در تاسیسات آب سنگین خود بازفرآوری نداشته باشد. تا زمانیکه در تاسیسات آب سنگین پروسه بازفرآوری نباشد، ساخت بمب از طریق آب سنگین هم ممکن نیست.لذا ایران همه اطمینان‌های لازم در مورد صلح آمیز بودن برنامه‌اش را داده است. مهمترین مسئله باقی مانده در مورد نحوه برداشتن تحریمها‌ و نحوه بازرسی هاست که ایران اصرار دارد بازرسی‌ها باید در چارچوب مقررات جهانی قاعده‌مند باشد.

مدیر مرکز کنترل تسلیحات چین در پاسخ به سوال مجری که پرسید آیا اعتماد سازی‌هایی که آقای موسویان برشمرد مثل غنی سازی زیر 5% و عدم بازفرآوری کافی است تا توافق انجام شود، گفت: مشکل بیشتر چالشهای سیاسی است تا چالشهای تکنیکی. اما من خوشبین هستم چون دو طرف جدی هستند.

جن چین در مورد مشکل نحوه رفع تحریمها گفت: تحریمهای تسلیحاتی مسئله است مثل تحریم علیه موشک. آمریکا بعد از انقلاب ایران تحریمهای نظامی زیادی علیه ایران داشته است و نمی‌تواند همه را به یکباره بردارد. این چیزی است که آمریکا نخواهد پذیرفت تا اینگونه تحریمها برداشته شود. ممکن است مقداری کوتاه بیاید اما نه کاملا.

مجری پرسید ایران می‌گوید همه تحریمها یکجا باید برداشته شود. سرنوشت مذاکرات با این موضع چه می‌شود؟ که فلایتز، معاون رییس مرکز مطالعات سیاست امنیتی آمریکا در پاسخ گفت: اول ایران باید تمام تعهدات خود را انجام دهد بعد تحریم‌ها برداشته شود در غیر این صورت کنگره توافق را رد می‌کند.

موسویان در پاسخ به ایون سوال مجری که گفت برداشتن همه تحریمها یکجا مانع توافق می‌شود، گفت: نظریه هست. یکی اینکه ایران باید اول همه تعهدات را انجام دهد تا بعد تحریمها برداشته شود و دیگر اینکه قدرتهای جهانی باید اول همه تحریمها را بردارند تا ایران اجرای تعهدات خود را شروع کند.اگر ایران اول همه تعهدات را انجام داد و بعد قدرتهای جهانی تحریمها را برنداشتند چه می‌شود؟ لذا یک راه میانه وجود دارد و اینکه اجرای تعهدات ایران در مرحله اجرا با برداشتن تحریمها متناسب و هماهنگ و متناظر باشد.

وی افزود: در مورد تحریم‌های تسلیحاتی نیز یک تحریفی صورت گرفته است. در دو توافق ژنو و در لوزان قطعی شده که تمام تحریمهای مرتبط با هسته ای باید برداشته شود. قطنامه 1747 شورای امنیت سازمان ملل یک قطعنامه هسته ای است که در آن تحریم سلاح نیز گنجانده شده است. ایرانی‌ها میگویند ما قبلا توافق کرده ایم که تمام تحریمهای مرتبط با هسته ای باید برداشته شود که این حرف درست است.

موسویان در جواب اینکه ایران چه می‌خواهد بدهد که آمریکا قادر به چنین امتیازی باشد و اینکه موضوع یکسال گریز شرط مهم آمریکاست، تصریح کرد: حداکثر مقررات بین‌الملی موجود در آژانس بین المللی انرژی اتمی در مورد مسئله هسته‌ای مقررات پادمان ، ترتیبات فرعی کد 3.1 و پروتکل الحاقی را داریم. ایران با هرسه موافقت کرده است.این بدین معنی است که ایران درچارچوب مقررات آژانس بین المللی اتمی ، حداکثر شفافیت در برنامه هسته ای را پذیرفته است. این حداکثر چیزی است که ایران باید انجام دهد. با این وجود وقتی ایران می‌پذیرد که تولید سالیانه پلوتونیوم در آب سنگین را از 10 کیلو به یک کیلو کاهش دهد یا ذخیره اورانیوم غنی شده را از 8000 کیلو به 300 کیلوگرم کاهش دهد، این بدان معنی است که ایران حداکثر حسن نیت را انجام داده است.

فلایتز در پاسخ به اینکه اگر توافق شکست بخورد چه می‌شود؟ با بیان این ادعا که ایران قبلا در برنامه هسته ای خود تقلب کرده و با این معامله ایران میتواند غنی سازی کند، گفت: غنی سازی بسیارخطرناک است. امارات هم پذیرفت که غنی سازی نداشته باشد.غنی سازی باید خط قرمز باشد. اگر هم توافق نهایی صورت گیرد و ایران حق غنی سازی داشته باشد کنگره آمریکا آن را رد خواهد کرد.

جن چین در پایان با بیان موضع چین گفت: چین موضع متعادل و فعال داشته و خواهد داشت حتی اگر بیشتر طول بکشد