مذاکرات هسته‌ای٬ ایران‌هراسی ایجاد شده در دولت قبل را از بین می‌برد
سفیر سابق کشورمان در اردن گفت: در دولت گذشته اتفاقاتی افتاد که شرایط ایران‌هراسی را ایجاد کردیم و باید امروز آن شرایط را از بین ببریم که مذاکرات هسته‌ای این شرایط را از بین می‌برد.
نصرت‌الله تاجیک در گفت‌وگو با خبرنگار ایلنا، در خصوص پیش‌بینی شرایط ایران پس از توافق با 1+5 گفت: نباید انتظار تغییر سریع مسائل پیش آمده در طول سال‌های گذشته را داشته باشیم. روابط در یک دوره زمانی طولانی مدت به هم خورده و نباید منتظر باشیم که به سرعت به مجرای اصلی خود باز گردد. اگر توافق احتمالی میان ایران و 1+5 توسط تمام طرف‌های مذاکره به خوبی اجرا شود، تنفسی برای سیاست خارجی کشورمان خواهد بود. استفاده از این فضای جدید به سادگی میسر نیست و شرایط خاصی دارد.
این تحلیلگر مسائل بین‌المللی اضافه کرد: شرط اصلی، خواست ما و اراده طرف مقابل برای حل کردن مشکلات است که آن را نیز باید در دو بخش عنوان کرد؛ در یک دیدگاه، طرفین مذاکره تنها به دنبال برقراری یک تفاهم و قبول کردن یکسری تعهدات هستند٬ اما در بحث دیگر، ایجاد یک جایگاه جدید برای سیاست خارجی ایران به خصوص در منطقه در پرتو مذاکرات و تعهدات پذیرفته شده است.
سفیر سابق کشورمان در اردن خاطرنشان کرد: اگر بتوانیم در نتیجه این مذاکرات، جایگاه منطقه‌ای خود را تثبیت کنیم٬ برنده اصلی بازی هستیم. اگر تنها به دنبال رفع تحریم‌ها باشیم٬ باید این نکته را در نظر گرفت که برخی زیرساخت‌های اقتصادی ما در طول سال‌های گذشته آسیب دیده و نباید انتظار معجزه داشته باشیم؛ ترمیم و ریکاوری زیرساخت‌ها پروسه‌ای زمان‌بر است. رویکرد مناسب، آینده‌نگری و استفاده از فضای تنفسی برای سیاست خارجی است.
وی درباره تاثیر توافق هسته‌ای بر بازسازی چهره ایران در عرصه جهانی گفت: دو پروژه ضد جمهوری اسلامی ایران در منطقه و جهان به صورت موازی دنبال می‌شد؛ اول، پروژه نابود کردن فضای تنفسی سیاست خارجی و دوم، پروژه ترویج ایران‌هراسی.
تاجیک در توضیح این دو پروژه تصریح کرد: درباره پروژه اول باید گفت که در صورت استفاده صحیح از فضای تنفسی ایجاد شده، این پروژه به شکست منجر می‌شود. همین روند ادامه پیدا می‌کند و به پروژه ایران‌هراسی گره می‌خورد. اگر ما دوران پس از توافق را با یک طراحی عملیاتی و غیرمنفعل آغاز، و با کشورهای منطقه و قدرت‌های تاثیرگذار فرامنطقه‌ای روابط مثبت برقرار کنیم که در نتیجه آن پروژه ایران‌هراسی به صفر برسد، در محور دوم نیز برنده شده‌ایم.
این دیپلمات پیشین کشورمان افزود: متاسفانه در دولت گذشته اتفاقاتی افتاد که خود ما شرایط ایران‌هراسی را ایجاد کردیم و باید امروز آن شرایط را از بین ببریم که مذاکرات هسته‌ای این شرایط ا از بین می‌برد. رویکرد ما به تحولات جهان، نحوه عملکرد ما در سازمان‌های بین‌المللی و تعامل با کشورهای دیگر از جمله فاکتورهای تاثیرگذار بر این روند هستند.
وی ادامه داد: نوع رویکرد حاکم بر سیاست خارجی پس از توافق نیز یکی از عوامل تعیین کننده است. به صراحت می‌گویم اگر رویکرد آتی ما نظامی باشد، نتیجه خوبی به دست نمی‌آید. البته باید عرض کنم که رویکرد نظامی متفاوت از اقتدار ملی و نظامی و توان موشکی ماست. به نظر من، رویکرد صحیح٬ توسعه روابط است.
این کارشناس مسائل بین‌الملل با برشمردن تاثیرهای توافق بر عرصه اقتصاد کشور و سرمایه‌گذاری‌های خارجی، خاطرنشان کرد: آمدن یا نیامدن شرکت‌های سرمایه‌گذار برای حضور در عرصه اقتصاد ایران وابسته به همان سخن قبلی من، یعنی نحوه تعامل و طراحی سیاست خارجی ما دارد. ما یک بازار 75 میلیونی داریم که با هیچ یک از کشورهای منطقه قابل قیاس نیست. نحوه انتخاب مصرف‌کننده ایرانی مهم است و با کشورهای دیگر متفاوت است. سطح تحصیلات و فرهنگ و دیگر ویژگی‌های ایرانیان بیانگر نوع سلیقه و انتخاب آنهاست. تمام اینها در ایجاد یک بازار پر رونق تاثیر به‌سزایی دارد.
وی تاکید کرد: امروز به دلیل تحریم‌ها و بر اساس توانایی‌های داخلی، پتانسیل‌‌هایی برای اقتصاد کشور ایجاد شده که نباید آنها را از دست بدهیم. جذب سرمایه، کار ضروری و خوبی است٬ اما باید از توانایی‌های داخلی استفاده بکنیم. به طور قطع کشورهای خارجی که حاضر به سرمایه‌گذاری در کشورمان هستند، عامل تحصیلات و آموزش جوانان ایرانی را مد نظر دارند؛ به همین دلیل باید از سرمایه‌گذاری که در تحصیلات عالی کردیم در این مقطع به بهترین نحو استفاده کنیم. اگر توافق احتمالی صورت بگیرد، ما می‌توانیم یک بازار و اقتصاد شکوفا داشته باشیم؛ در صورتی که عامل سرمایه‌گذاری خارجی را با عامل نیروی کار داخلی مخلوط و ممزوج بکنیم. نباید عامل سرمایه‌گذاری خارجی را تنها عامل شکوفایی اقتصاد تلقی کنیم. بلکه باید با کنار هم قرار دادن این عوامل و پرورش نیروی انسانی، اقتصاد بومی خود را ارتقا دهیم.
تاجیک در پایان گفت: به نظر من آنچه که در این مقطع به آن نیاز داریم، طراحی راهبردی و طولانی‌مدت در مسائل مختلف، به خصوص سیاست خارجی با استفاده از تمام نیروها و افکار داخلی است. نباید انتظار داشت اگر امروز یا فردا یا مدتی دیگر توافق میان ایران و 1+5 برقرار شد، ظرف مدت یک هفته یا یک‌ماه شاهد معجزه در عرصه سیاسی، اقتصادی یا اجتماعی باشیم. تحقق این امر نیاز به زمان دارد اما مهمتر از آن، تبدیل این موقعیت به یک برگ برنده برای تعامل میان نیروهای تاثیرگذار داخلی است.