معاهده امنیتی تهران و کابل٬ راهی برای استراتژیک‌تر شدن روابط دو کشور
یک کارشناس مسائل افغانستان تاکید کرد: امضای معاهده امنیتی ایران و افغانستان٬ به جهش روابط دو کشور کمک کرده و منجر به استراتژیک‌تر شدن روابط دو کشور می‌انجامد.
عبدالمحمد طاهری در گفت‌وگو با خبرنگار ایلنا، با اشاره به سفر خصوص سفر رئیس جمهور افغانستان به کشورمان گفت: اشرف غنی نسبت به حامد کرزی تفاوت‌های عمده‌ای دارد و آن، این است که نسبت به او عقلانی‌تر رفتار کرده و تکنوکرات است در حالی که کرزی رفتار احساسی نسبت به پدیده ها داشت.
وی ادامه داد: رئیس جمهور کنونی افغانستان پیش از سفر به تهران، به آمریکا، عربستان، چین و پاکستان سفر کرده که این سفر به دلیل نوع نگاه وی به مسائل بین‌الملل، ارتباطاتش با کشورها و همچنین منافع ملی کشور است.
این کارشناس مسائل افغانستان با ییان اینکه اشرف غنی آرام آرام در حال نزدیک کردن خود به ایران است، اظهار داشت: رئیس جمهور افغانستان می داند که منافعش در نزدیکی با ایران و تقویت پیوندهای گذشته و گسترش روابط موجود است.
طاهری با اشاره به عملکرد دولت تدبیر و امید تصریح کرد: آقای روحانی، شخصی صبور، کاردان و آشنا به عرصه دیپلماسی است که مشاهده می‌کنیم که رویکرد دولت را بر اساس تعامل سازنده و مبتنی بر گسترش و بهبود روابط با کشورهای همسایه و منطقه در چارچوب احترام متقابل و منافع ملی قرار داده‌اند.
این دیپلمات سابق کشورمان در افغانستان در خصوص اینکه نگاهی در افغانستان وجود دارد مبنی بر اینکه ایران خواهان ریاست جمهوری اشرف غنی نبوده و این موضوع در تاخیر سفر وی به ایران موثر بوده، آیا این نگاه همچنان وجود دارد؟ خاطرنشان کرد: تلاش‌های خوبی صورت گرفته٬ مفید بوده و توانسته در ترمیم چهره ایران موثر باشد. باید در نظر داشت که منافع ملی ایجاب می‌کند که براساس احترام متقابل و احترام به آرای مردم افغانستان رفتار کنیم.
وی با اشاره به تلاش دستگاه دیپلماسی کشورمان برای از بین بردن این تلقی ابراز داشت: سیاست جمهوری اسلامی ایران در انتخابات پیشین حمایت از کاندیدایی خاص نبود بلکه هدف ایران، ایجاد یک دولت مستقل و قدرتمند است.
این استاد دانشگاه درباره زمینه‌های مشترک همکاری ایران و افغانستان بیان کرد: زمینه‌هایی نظیر مسائل امنیتی، اقتصادی، بازرگانی، محیط زیست و فرهنگی از جمله مسائل عمده برای همکاری‌های دوجانبه میان تهران و کابل وجود دارد. مسئله امنیتی یکی از مسائلی است که بحث اصلی منطقه نیز هست و هر دو کشور از وجود گروه‌های تروریستی که در مرزهای دو کشور فعالیت دارند، رنج می‌برند. با این حال شرایط به گونه‌ای است که امنیت افغانستان، امنیت ایران است و امنیت ایران، امنیت افغانستان است.
طاهری با اشاره نابودی زیرساخت‌های افغانستان در طول دهه‌های گذشته عنوان کرد: متاسفانه در طول دهه‌های گذشته که این کشور توسط شوروی اشغال شده بود و سپس حضور جریان‌های افراطی و تروریستی٬ مانند طالبان مشاهده کردیم که زیرساخت‌های این کشور نابوده شده است. با این حال مشارکت کشورمان در افغانستان می‌تواند فرصت لازم برای احیا و ساخت این کشور فراهم سازد.
این دیپلمات اسبق کشورمان افزود: با این حال، افغانستان در خشکی محصور است و برای استفاده از دریا، این کشور از دو طریق ایران و پاکستان است که می‌تواند به آب‌های آزاد متصل شود. امن‌ترین و بهترین مسیر برای اتصال به دریا نیز برای افغانستان، ایران است بنابراین بحث‌هایی برای استفاده این کشور از بندر چابهار صورت خواهد گرفت.
وی درباره اختلافات ایران و افغانستان نیز یادآور شد: آمریکا سه پایگاه نظامی در این کشور دارد و امضای معاهده‌های امنیتی با این کشور با آمریکا موجب حساسیت کشورمان شده٬ چراکه جمهوری اسلامی ایران معتقد است امنیت منطقه جز با همکاری کشورهای منطقه تامین نخواهد شد و حقیقت نیز این است که حضور نیروهای فرامنطقه‌ای نتیجه‌ای جز افزایش مشکلات منطقه نداشته است.
این تحلیلگر مسائل سیاست خارجی اضافه کرد: مسئله مهاجران افغان که به شکل غیرقانونی در کشورمان حضور دارند، مسئله رودخانه هیرمند و قاچاق مخدر هم از دیگر اختلافات دو کشور است. به هر حال ایران انتظار دارد افغانستان نسبت به بازگشت آوارگان و شهروندان افغانی به کشور کوشاتر باشد و این مسئله یک بار برای همیشه حل شود و نسبت به عدم کشت مواد مخدر جدی‌تر عمل کند.
طاهری درباره معاهده امنیتی تهران – کابل که از چندی پیش در دست بررسی است، گفت: احتمال امضای معاهده امنیتی ایران و افغانستان در این زمان بسیار بالا است چراکه رئیس جمهور کنونی افغانستان نسبت به کرزی ذهنیت عملیاتی‌تر دارد.
این استاد دانشگاه با اشاره به امضای معاهده استراتژیک افغانستان با سایر کشورها اظهار داشت: افغانستان می‌خواهد با گسترش مناسبات دوجانبه با سایر کشورها و درگیر کردن قدرت‌های منطقه‌ای در پی حل بحران امنیتی داخلی‌اش باشد.
وی ادامه داد: امضای معاهده امنیتی ایران و افغانستان می‌تواند به جهش روابط دو کشور کمک کرده و منجر به استراتژیک‌تر شدن روابط دو کشور می‌انجامد.