معاون اول رئیس‌جمهور در جلسه هیأت امنای فرهنگستان‌ها :
فرهنگستان‌ها دیگر با دولت احساس غریبی نمی‌کنند /دولت چهاردهم نیاز به مشاوران و مستشاران امین و توجیه به مسائل کشور همانند فرهنگستان‌ها دارد
معاون اول رئیس‌جمهور فرهنگستان‌های جمهوری اسلامی ایران را یک مرکز راهبردی برای مشخص کردن مسیر کلان علمی و آینده کشور توصیف کرد و گفت: ارتباطات تنگاتنگ دولت و فرهنگستان‌ها فرصت و ظرفیت ارزشمند و معنوی است که باید از آن به خوبی استفاده کرد.
به گزارش ایلنا،محمدرضا عارف در جلسه هیأت امنای فرهنگستان‌ها در دولت چهاردهم که در فرهنگستان علوم برگزار شد، با بیان اینکه فرهنگستان‌ها دیگر با دولت احساس غریبی نمی‌کنند، افزود: باید مشکلات کشور برای ارایه راهکارها و راهنمایی‌ها به فرهنگستان‌ها ارایه شود و انتظار داریم که فرهنگستان‌ها برای چالش‌های اصلی کشور به کمک دولت بیایند که در دولت چهاردهم و برنامه هفتم توسعه بر روی چالش‌های اساسی و طرح دقیق مسائل توجه ویژه‌ای شده است و دولت بنا دارد به حل این مسائل اساسی کشور بپردازد.
معاون اول رئیس‌جمهور با تأکید بر اینکه وظایف و شرایط کشور ایجاب می‌کند که دستگاه‌ها و وزارتخانه‌های دولتی نمی توانند به خوبی و کامل وظایف فکری انجام دهند و به دنبال پیگیری امور اجرایی کشور هستند، گفت: دولت چهاردهم نیاز به مشاوران و مستشاران امین و توجیه به مسائل کشور همانند فرهنگستان‌ها دارد و انتظار کلی دولت این است که در خلأ به دولت پیشنهادات ارایه ندهند.
عارف با تأکید بر اینکه نیروی انسانی مزیت اصلی کشور است و فقط به این اتکا می‌توان راهبردهای اصلی نظام را اجرایی کنیم خاطرنشان کرد: نیروی انسانی سرمایه‌ای است که باید قدر بدانیم و فرهنگستان‌ها زبده‌ترین اساتید و نیروی انسانی برجسته را در اختیار دارند و این مزیتی است که هیچ تشکیلاتی در کشور از آن بهره‌مند نیست.
معاون اول رئیس‌جمهور در خصوص درآمدهای انفال در کشور تصریح کرد: نگاه به انفال همواره درآمد دولت بوده است اما درآمد دولت برخی از ارزش افزوده بر روی انفال است چرا که درآمد حاصل از آن برای نسل‌های آتی است که باید پاسخگوی مردم باشیم.
عارف ادامه داد: وقتی از فرهنگستان‌ها به عنوان مستشاران برای تعالی کشور یاد می‌کنیم باید دید که چگونه می‌توان از این مزیت و نیروها برای سهیم شدن در اداره کشور استفاده کرد.
معاون اول رئیس‌جمهور با بیان اینکه بسیاری از وظایف فرهنگستان‌ها در دانشگاه‌ها و مراکز پژوهشی نیز وجود دارد، گفت: باید فرهنگستان‌ها را فراتر از این مراکز علمی ببینیم و مطمئن باشیم که نظر فرهنگستان‌ها اجرایی می‌شود و اگر در جایگاه واقعی خودشان قرار گیرند، فرهنگستان‌ها به گونه‌ای فتوا و نظر دهند که مطالبه عمومی مردم و رسانه‌ها باشد و باید دید که چرا تاکنون این فتوای فرهنگستان‌ها اجرا نشده است.
عارف همچنین در ادامه سخنان خود به چالش‌های پیش روی کشور در زمینه‌های آب، محیط زیست، بهره‌وری، ناترازی انرژی، عدم مشارکت بخش خصوصی و تغییر اقلیم اشاره کرد و در خصوص چالش آب در کشور گفت: مسئله آب بحرانی است که هیچ راه‌حلی جز نگاه علمی ندارد و باور داریم که می‌توانیم با کمک نظر اساتید و برجستگان علمی کشور حل کنیم و در این راستا توسعه بی‌رویه شهرها مسئله مهمی است چرا که آب تهران حداکثر پاسخگوی ۸ میلیون نفر است اما نزدیک به ۱۵ میلیون نفر جمعیت از این آب استفاده می‌کنند.
معاون اول رئیس‌جمهور در زمینه چالش محیط زیستی و کمک فرهنگستان‌ها به این مسئله افزود: احساس می‌شود امروز آلودگی هوا تبدیل به یک عادت شده است و آسان‌ترین راه‌حل تعطیل مدارس و ادارات است. تا چه زمانی می‌خواهیم به این روش‌های حل مسئله ادامه دهیم؟ از فرهنگستان‌ها می‌خواهیم که در این زمینه به دولت راهکارهای خود را ارایه دهند.
عارف با اشاره به اینکه ۲,۸ واحد از رشد اقتصادی ۸ درصدی از ارتقای بهره‌وری در کشور دیده شده است، تأکید کرد: روند ارتقاء بهره‌وری در کشور مناسب نبوده و دستگاه‌ها به دلیل گرفتاری‌ها نمی‌توانند به این مسئله بپردازند که از فرهنگستان‌ها می‌خواهیم در این زمینه ورود کنند.
وی ادامه داد: کشور دچار ناترازی انرژی و کمبود گاز است و بخش عمده‌ای از زمان وزرای صنعتی برای حل مسئله کمبود گاز صرف می‌شود که همین ناترازی به رشد منفی اقتصادی، گرانی کالاها و تورم منجر می‌شود.
معاون اول رئیس‌جمهور خاطرنشان کرد: تکلیف برنامه هفتم ملی است و فرهنگستان‌ها همانند دولت بر روی این مسئله کار کنند تا به بهره‌وری مثبت و در نهایت به هدف ۲,۸ واحدی سهم بهره‌وری از رشد اقتصادی برسیم که معتقدیم با وجود مزیت نیروی انسانی می‌توان به هدف مهم ارتقاء بهره‌وری نائل شویم.
عارف همچنین در خصوص مشارکت بخش خصوصی تأکید کرد: امروز ثابت شده دولت پیمانکار و مجری خوبی نیست و باید تسهیل‌گر باشد و با چه سازوکاری بخش خصوصی در اقتصاد کشور حاکیمت پیدا کند و فرهنگستان‌ها یک راهکار علمی برای میدان‌داری بخش خصوصی ارایه دهند تا تمرکز اجرایی برای دولت به حداقل برسد.
معاون اول رئیس‌جمهور با اشاره به مسئله تغییر اقلیم در جهان و نگاه سیاسی برخی کشورهای قدرتمند در جهان به مسئله تغییر اقلیم تأکید کرد: تغییر اقلیم متوجه کشورهای در حال توسعه شده است و در حوزه‌های مختلف همانند کربن و گوگردزدایی، گرم شدن زمین و استفاده از سوخت‌های فسیلی نگاه به سمت کشورهای در حال توسعه می‌شود و برای نمونه در حوزه سوخت‌های فسیلی مطرح می‌کنند که در ۱۵ سال آینده به نفت نیازی نیست و این در حالیست که به دنبال فلج کردن کشورهای دارای نفت هستند و یا در زمینه گوگردزدایی به دنبال این هستند که کشتی‌های دارای سوخت گوگردی را به دریاها راه ندهند که تمامی این اهداف ظاهر رعایت مسائل محیط زیستی دارد اما در پشت آن اهداف دیگری نهفته است.
عارف ادامه داد: در طول سالیان گذشته همواره بر روی مباحث محیط زیستی تأکید شده است اما هیچ اتفاق خاصی نیفتاد که یا به دلیل تسلیم شدن به کنوانسیون‌ها است و یا اینکه از حل این مسائل عبور کرده‌ایم و اگر به این نتیجه رسیدیم که تمام اقدامات برخی کشورها در خصوص مسائل محیط زیستی درست است باید آمادگی‌های لازم برای مواجهه با آن را داشته باشیم.
معاون اول رئیس‌جمهور با اشاره به رویکرد استفاده از ظرفیت دریا و اهمیت منطقه مکران در این خصوص ،تأکید کرد: توجه به مکران یکی از مهمترین های راهبرد دولت چهاردهم برای اجرای سیاست‌های اقتصاد دریامحور است که از این موضوع مهم غفلت کردیم و بخش عمده‌ای از آن به عدم توجه فرهنگستان‌ها نیز بازمی‌گردد و از مرزهای گسترده دریایی و مزیت وجود دریا در شمال و جنوب کشور استفاده نکردیم و باید دید فرهنگستان‌ها در طول این سالیان چگونه موضع‌گیری کردند و در حال حاضر که توجه به اقتصاد دریا یکی از سیاست‌های مهم اقتصادی دولت شده است، فرهنگستان‌ها برنامه‌ای برای کمک به دولت در این حوزه داشته باشند.
وی خاطرنشان کرد: توسعه مکران نباید یک برنامه چهارساله باشد بلکه امری باثبات و کلان در نظر گرفته شود.
معاون اول رئیس‌جمهور با قدردانی از زحمات و تلاش‌های فرهنگستان‌ها در طول دهه‌های گذشته خاطرنشان کرد: باید بررسی کلی در خصوص خروجی عملکرد این فرهنگستان‌ها داشته باشیم و اینگونه در کشور جا افتاده است که در هر بخشی که دانشگاه‌ها نمی‌توانند ورود کنند این وظیفه به دوش فرهنگستان‌ها است اما دیدگاه دولت نسبت به اقدامات این بخش، ملی و سیاست‌گذاری کلان برای کشور است.
عارف به مسئله تغییر مرکز سیاسی کشور اشاره و تأکید کرد: این مسئله به صورت جدی مطرح شده است که آیا می‌توانیم در شهر تهران بمانیم یا خی؟ر و تحت چه شرایطی تهران می‌تواند مرکز سیاسی کشور باشد؟ که یکی از پیشنهادات مکران بود که به دلیل نگاه کلاسیک و سنتی که رفتن به مرزها به دلیل حمله نظامی خطرناک است مباحث مختلفی در کشور مطرح شد که البته بسیاری از این مسائل کلاسیک امروزه مطرح نیست و در داخل کشور احساس می‌شود که آب برای مرکز سیاسی کشور نداریم.
وی در این زمینه ادامه داد: در بسیاری از کشورهای جهان جدایی مرکز سیاسی و تجاری انجام شده است و به طور طبیعی مرکز سیاسی تبدیل به مرکز تجاری می‌شود اما در ایران این موضوع( جدایی مرکز سیاسی و تجاری ) امکان‌پذیر نیست و حال باید فرهنگستان‌ها به دولت کمک کنند که آیا رفتن به جنوب کشور و یا هر نقطه دیگر برای تغییر پایتخت درست است یا خیر؟
عارف در ابتدای سخنان خود با اشاره به برخی از اقدامات در اوایل دهه ۶۰ در خصوص فرهنگستان‌ها گفت: پس از طرح انحلال فرهنگستان‌ها یک خلأ فکری در کشور احساس شد اما این مراکز یک مرجع علمی برای کشور هستند.
وی با بیان اینکه فرهنگستان‌ها یک نهاد راهبردی علمی برای کشور می‌دانیم که کمک دولت برای حل مشکلات هستند، گفت: فرهنگستان‌ها چه فتوایی برای حل مشکلات ارایه می‌دهند و این مراکز به دنبال اینکه یک تصمیم اجرایی می‌شود یا خیر نباشند و ما در دولت چهاردهم این نگاه را به فرهنگستان‌ها داریم که درباره سیاست‌های کلان به دولت کمک کنند و مقدمات سیاست کلان باید در فرهنگستان‌ها مطرح شود.
عارف افزود: باید به اعضای فرهنگستان‌ها مصونیت داد و هیچ کسی در امور آنان دخالت نکند و با استقلال رأی و دغدغه ملی و انقلابی نظرات خود را برای اداره کشور ارایه دهند و نباید ملاحظه‌کاری‌ها در فرهنگستان‌ها حس شود.
همچنین در این جلسه که با حضور روسای فرهنگستان‌های جمهوری اسلامی ایران و وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی و معاونین علمی و فناوری و اقتصاد دانش‌بنیان و حقوقی رئیس‌جمهور برگزار شد، گزارش‌های حسابرسی و صورت مالی فرهنگستان‌ها در سال ۱۴۰۲، بودجه تحصیلی سال ۱۴۰۳ فرهنگستان‌ها، گزارش تصمیمات جلسات کمیسیون‌های دائمی فرهنگستان‌ها و دستورکارهای پیشنهادی بحث، بررسی و مصوب شد.
در بخش دیگری از این جلسه سیاست‌ها، برنامه‌ها و راهکارهای پیشنهادی فرهنگستان‌ها در خصوص چالش‌های جامعه در حوزه‌های محیط زیستی؛ تعاملات بین‌المللی، رفع ناترازی‌ها ، مشکلات آموزشی، آب، انرژی و تغییر اقلیم پرداختند.
همچنین عارف پس از این جلسه از مراحل ساخت و پیشرفت فیزیکی موزه ملی علوم و فناوری ایران به همراه حدادعادل بازدید کرد.
