در مراسم رونمایی از سیاست‌نامه راهبرد وفاق برای تأمین امنیت ملی مطرح شد؛
انتقاد ظریف از اظهارات برخی درباره تغییر دکترین هسته‌ای
معاون راهبردی رئیس‌جمهور گفت: اسرائیلی‌ها اینفوگرافی درست می‌کنند که ایران می‌تواند اروپا را با موشک بزند این برای نمایش قدرت ایران نیست می‌خواهد نشان دهد که ایران تهدید است. رژیم صهیونیستی از ایران می‌ترسد اما نه بخاطر سلاح هسته‌ای، بخاطر قدرت انقلاب است. اگر مسئله اسرائیل این بود با برجام مخالفت نمی‌کرد و علت آن هم این بود که آن قاب امنیتی‌سازی که از ایران داشت از بین می‌رفت. ما اشتباه کردیم که بازی امنیتی‌سازی را بازی امنیتی تصور کردیم و بر اساس آن برنامه‌ریزی کردیم.
به گزارش خبرنگار ایلنا، مراسم رونمایی از سیاست‌نامه وفاق که به همت معاونت راهبردی ریاست‌جمهوری تدوین شده است با عنوان «راهبرد وفاق برای تأمین امنیت ملّی مبتنی بر رویکردی تاریخی به مسائل امنیت ملّی ایران» روز دوشنبه ۱۵ بهمن‌ماه برگزار شد.
ساسان کریمی در ابتدای نشست گفت: جلسه حاضر پیرامون یک سیاست نامه مهمی است که تولید معاونت راهبردی رئیس‌جمهور بوده است. واقعیت این است که همه قصه بر سر نگاه است. پرسش عمومی جامعه این است که مسئله اصلی سیاست است یا اقتصاد و امنیت. مسئله نگاه است اینکه جهان یک امر داده شده از بیرون است یا جهان برساخت است و ما آن را می‌سازیم. این جلسه و این سیاست‌نامه به قدری مهم است که به عنوان تغییر نگاه و پارادایمی است. آقای ظریف خودشان این را توضیح خواهند داد.
محمدجواد ظریف معاون راهبردی رییس‌جمهور در ابتدای این نشست با تبریک اعیاد شعبانیه گفت: این سالن که داسم آن را گفت‌وگو سرای اندیشه گذاشته‌ایم قرار است محلی برای گفت‌وگو و اندیشه باشد. همانطور که آقای کریمی گفتند در دنیای روایت‌ها زندگی می‌کنیم حتی قبل از اینکه مکتب سازه‌انگار و انتقادی ما را با زبان و گفت‌وگو آشنا کنند. اندیشمندانی در دهه هفتاد میلادی راجع به بحث تصویر صحبت کردند. بسیاری در خصوص برداشت و سوءبرداشت در رابطه برداشت درست و غلط صحبت کردند اما عده‌ای در دوره پست مدرن معتقد هستند که واقعیت وجود ندارد و آن چیز اصل است که دیگران برداشت می‌کنند.
وی افزود: این موضوع جدیدی نیست پرسش یا تصویر است که تصور ما را شکل می‌دهد. یک موضوعی در دستگاه‌ها وارد شد به نام دیپلماسی عمومی که از دهه۶۰ میلادی برای اولین بار رشته دیپلماسی عمومی مطرح شد. اما اولین بار در دهه هفتاد میلادی دپارتمان دیپلماسی عمومی در وزارت خارجه شکل گرفت. این اولین بار بود که انسان موضوع دیپلماسی عمومی قرار گرفت. عنوان دیپلماسی عمومی حاکی از این است که دولت‌ها رفتار افراد را در شکل‌گیری روابط بین‌الملل شناسایی کردند، پیش از این افراد سابجکت دولت‌ها بودند اما امروز فرد در روابط بین الملل مؤثر است هر چقد فرد مؤثر شود تصورات اهمیت پیدا می‌کند و این باعث اهمیت تصورات و روایات می‌شود.
معاون راهبردی رئیس‌جمهور با بیان اینکه امروز روایت اصالت پیدا کرده است و روایت دیگر رونما نیست، گفت: من بر خلاف خیلی از دوستان که قدرت نرم و سخت را زیربنا و روبنا می‌دانند. از عناوین قدرت مادی و معنوی استفاده می‌کنم البته سازه‌انگار نیست. ما در جنگ روایت‌ها زندگی می‌کنیم و این واقعیت را بهتر از همه اسرائیلی‌ها شناختند. اولین جایی که بعد جنگ سرد شروع به قالب‌سازی و روایت‌سازی کرد اسرائیل بود.
وی یادآور شد: آقای لوبرانی که سفیر اسرائیل در ایران زمان شاه بود، می‌گوید در دهه نود که رژیم صهیونیستی می‌خواست وارد مذاکرات صلح با اعراب شود یکی از کارهایی که کرد این بود که روایت جنگ را تغییر داد. این روایات را تغییر داد و ایران را دشمن کرد. لوبرانی می‌گوید اسرائیل به دشمن نیاز دارد و بعد از اعراب نیاز بود دشمن جای دیگر برسازی شود، لذا دیدیم بجای اینکه ایرانیان ناجیان بینی برای اسرائیل تعریف شوند، قصه استر و مردخای تبدیل شد به روایتی تازه که ایرانیان قصد کشتار یهودیان را داشتند این قصه بازنویسی شد تا دشمنی از ایران بسازد. یک روایت جدید دیگر ساختند تا ما را دشمن معرفی کردند
ظریف گفت: اسرائیلی‌ها اینفوگرافی درست می‌کنند که ایران می‌تواند اروپا را با موشک بزند این برای نمایش قدرت ایران نیست می‌خواهد نشان دهد که ایران تهدید است. رژیم صهیونیستی از ایران می‌ترسد اما نه بخاطر سلاح هسته‌ای، بخاطر قدرت انقلاب است. اگر مسئله اسرائیل این بود با برجام مخالفت نمی‌کرد و علت آن هم این بود که آن قاب امنیتی‌سازی که از ایران داشت از بین می‌رفت. ما اشتباه کردیم که بازی امنیتی‌سازی را بازی امنیتی تصور کردیم و بر اساس آن برنامه‌ریزی کردیم، می‌خواهم بگویم چقدر روایت مهم است
وی با بیان اینکه من که در سفر کذایی داووس حضور داشتم دیدم که اسرائیل می‌خواهد همین روایات را جا بندازد، گفت: اسرائیل دو مسئله را می‌گوید؛ اول اینکه می‌گوید ما به خاطر هولوکاست مظلوم هستم و دوم ما شکست‌ناپذیر هستیم برای همین این جنایات را مرتکب شد، چون می‌خواست شکست‌ناپذیری خود را بازسازی کند لذا هر وقت بحثی می‌شود می‌گوید ایران می‌خواهد هولوکاست را سر من بیاورد و از طرفی می‌گوید شکست‌ناپذیر هستم و این دو موضوع را با هم پیوند می‌دهد.
ظریف گفت: اسرائیلی‌ها این بازی را می‌کنند و هالیوود را هم در اختیار دارند. یک کتابی آقای مرشایمر نوشتند در خصوص لابی صهیونیستی که هاروارد هم تهدید کرد که این کتاب را حذف کنند. کتاب دیگری است به اسم ارتباطات صهیونیستی که در آن می‌گوید حرفه‌های مهم مثل خبرنگاری و بانکداری در اختیار صهیونیستی‌ها است. البته این کتاب با ارتباطات صهیونیست‌ها دیگر در دسترس نیست. با این سلطه در حوزه روایت‌سازی آن قصه را می‌سازد و در حوزه مدیا و خبری آن را منتشر می‌کند.
معاون راهبردی رئیس‌جمهور یادآور شد: روایتی که امروز اسرائیل در جهان و حتی ایران منتشر می‌کند این است که ایران در ضعیف‌ترین و خطرناک‌ترین شرایط قرار دارد. می‌گوید از نظر آفندی ضعف دارد اما این یک روایت است همچنین می‌گوید ایران امکان پدافندی هم ندارد، در سوی دیگر می‌گوید ایران در شرایط بد اجتماعی قرار دارد. این تئوری نیست که ابطال‌پذیر باشد روایت خود را به چند واقعیت آویزان می‌کند اما تمام واقعیت نیست. اینکه ما دو مورد نقض هم بگوییم اثرگذاری ندارد، مثلا بگوییم دو موشک ایران اگر به جایی برمی‌خورد اثرات زیادی داشت، اما این باور نمی‌شود. روایت اسرائیل مبنی بر اینکه ایران تضعیف شده است، در نظر گرفته می‌شود. از طرفی وقتی برخی مسئولین ما می‌گویند به سمت تغییر دکترین هسته‌ای برویم، باعث می‌شود رژیم صهیونیستی بگوید این‌ها به دنبال بمب اتمی هستند و این امنیتی‌سازی است که صهیونیست‌ها به دنبال آن هستند.
وی گفت: برخی می‌گویند راه مقابله چه باید باشد که در این رابطه می‌گویند راه مقابله وعده صادق سه است که به نظر من این روایات‌ها را تشدید می‌کند ما برای پاسخ به این سوال در معاونت گزارشی تهیه کردیم. من با این مقدمه می‌خواهم واقعیت را به شما بگویم. ما خوانشی از تاریح ایران داریم که از سال ۱۸۰۴ تا سال ۲۰۰۴ مشغول ساخت ایرانی بودیم که نتوانند از خارج تهدیدش کنند. ما نزدیک ۱۸۰ سال تحقیر شدیم.
ظریف عنوان کرد: در دهه هفتاد میلادی شاه با استفاده از دکترین نیکسون در ادامه مسیر تلاش برای ایجاد امنیت در مرزهای ایران از دکترین نیکسون استفاده می‌کند و ژاندارم خاورمیانه می‌شود. چرا دکترین نیکسون مطرح می‌شود و شاه از این دکترین استفاده می‌کند که از ناکامی ما در ۱۵۰ سال اخیر را جبران کند. ما در این دوران بیشتر حضور نظامی آمریکا در خارج از مرزها را می‌بینیم و چون در تمام مراحل شکست می‌خورد، مجبور می‌شود به طرف گفت‌وگو با شوروی و باز کردن درها روی چین و سومی دکترین نیکسون روی بیاورد که ما به دیگران پول و سلاح می‌دهیم که دیگران بروند و جای ما بجنگند. لذا شاه یک دهه از قدرت و توانمندی وابسته استفاده می‌کند تا کشور را از تحقیر ۱۵۰ ساله با وابستگی خارج کند. مثال دیگر این جبران در مورد چین است که مائو این را جبران کرد. بحث ما این است که شاه آمد با وابستگی در ادامه تلاش این دویست و بیست ایران به خاطر اینکه می‌خواست هویت سرزمینی و امنیت خود را حفظ کند به سمت این دکترین رفت.
معاون راهبردی رئیس‌جمهور گفت: ما هشت سال به سه عامل جنگیدم یک خودباوری بود که امام به ما داد اینکه ما در منطقه مقاومت کردیم این خودباوری بود اما برخی می‌گویند ما نیروی نیابتی داشتیم اما من به شما بگویم زمانی که اسرائیل آمد و تا روزنه لیتاتی را در سال ۱۹۷۸ گرفت و دید فلسطینی‌ها می‌توانند از شمال لیتانی به اسرائیل موشک بزنند، شارن اومد و تا بیروت ادامه داد، اما چهار سال بعد او را از لبنان بیرون کردند و این در اوج قدرت اسرائیل بود که مقاومت علیه اسرائیل شکل گرفت. این زمانی بود که پیام خودباوری ما به جهان مخابره شد نه سلاح ما.
وی گفت: در دهه هشتاد میلادی به سختی داشتیم موشک تولید می‌کردیم. آنچه مقاومت را ایجاد کرد اشغال بود نه ایران. اسرائیلی‌ها دعوای خودشان با فلسطین را به دعوای خودشان با ایران تبدیل کردند و این روایات است. گاهی خود ما هم در این قاب می‌رویم در صورتی که مقاومت برای مردم لبنان و فلسطین است. دیدید وقتی می‌خواستند زندانی‌ها را آزاد کنند چطور عمل کردند مقاومت نیروی نیابتی نیست اصالت دارد. دیدید حماس وقتی بشار سقوط کرد تبریک گفت آخر کجا نیروی نیابتی اینطور عمل می‌کند؟ این بخاطر این است که ما فرق امنیت و امنیتی‌سازی را نمی‌دانیم.
ظریف گفت: همانطور که رهبر انقلاب فرمودند دوران بزن در رو تمام شده است ما دیگر به نگاهی این چنین تهدیدمحور نیاز نداریم. البته که همچنان تهدید وجود دارد ولی این کلام، یعنی دیگر دوران اینکه کل دل مشغولی ما تهدیدمحور باشد، تمام شده است. ما کشور پرافتخاری هستیم، اما اینکه دیگر کسی بخواهد ما را ژاندارم خود در منطقه بداند، پایان یافته است. ما امروز می‌توانیم روایت «ایران مطمئن» را بسازیم و همه با هم درباره آن تفاهم کنیم و دیگر این موضوع را کنار بگذاریم که آیا می‌توانستیم کمتر یا بیشتر هزینه دهیم و به اینجا برسیم یا نه؟ الان همه باید به راهبرد وفاق برای تأمین امنیت ملی برسیم تا هیچکس نتواند به کشورمان ایران نگاه چپ داشته باشد.
معاون راهبردی رئیس‌جمهور عنوان کرد: ما باید مردم و ایرانیان خارج از کشور را فرصت بدانیم نه تهدید. آمریکایی‌ها حسرت این امکان ما را می‌خوردند. فضای مجازی را هم به‌عنوان فرصت ببینیم نه تهدید، ما در حوزه هوش مصنوعی بهترین مغزها را داریم که در آمریکا در حال کار هستند و خیلی از برنامه‌ریزان در جهان در حوزه هوش مصنوعی، ایرانی هستند. در همان اجلاس دوواس همه صحبت از این می‌کردند که آمریکا و چین در حال رقابت بر سر هوش مصنوعی هستند و خیلی کشورها حتی اروپایی‌ها هم عقب ماندند. جوانان و تکنولوژی و همسایگان را فرصت ببینیم تا به همکاری و تعامل اقتصادی با همسایگان برسیم. دنیا را فرصت ببینیم نه تهدید و البته از تهدیدات نیز چشم‌پوشی نکنیم.
وی با اشاره به بیانات رهبری انقلاب در دیدار اخیر با کارگزاران نظام گفت: پس باید چشم ما باز باشد اما در عین‌حال سیاست ما مبنی بر تهدیدات نیست و به فرصت‌ها توجه دارد و این روایت، پادزهر روایت صهیونیست‌ها از ایران است.
ظریف با بیان اینکه همچنان انقلابی هستم و از انقلابی که کرده‌ایم پشیمان نیستم چون به ما خودباوری آموخت، تصریح کرد: معتقدم باید با همه مذاکره کنیم جز رژیم صهیونیستی اما باید آمریکا را خوب بشناسیم. برخی می‌خواهند آمریکا بیاید ما را نجات دهد! در حالی که همین آمریکا در زمان جنگ عراق با ایران حمایت تمام‌عیار از رژیم بعث داشت.
