مروری بر نشستهای تخصصی پتروکم ۲۰۲۵
از بررسی اهمیت اقتصاد سبز تا تبیین راهکارهای تامین مالی در صنعت پتروشیمی
در نشستهای تخصصی و هماندیشی دومین همایش ایران پتروکم، موضوعات مختلفی با رویکرد رسوخ نوآوری به صنعت پتروشیمی و پیوند شرکتهای دانشبنیان با زنجیرههای ارزش این صنعت، با حضور مدیران معاونت علمی مورد بحث و بررسی قرار گرفت.
این نشستها از آخرین روندها و تحولات صنعت پتروشیمی، چندوچون پیوند دانشبنیانها با این صنعت و بررسی حمایتهای معاونت علمی از پیوند فناوری و نوآوری حکایت داشت.
ایجاد مسیر ارزیابی سبز ویژه شرکتهای دانشبنیان
دو نشست تخصصی «پتروشیمی هوشمند و نوآوری دیجیتال در مسیر تحول صنعت» و «نوآوریهای پایدار در پتروشیمی: از اقتصاد چرخشی تا صنعت سبز و حفاظت از محیط زیست» میزبان امیر یونسیان، مدیرکل دفتر ارزیابی و تشخیص صلاحیت معاونت علمی، فناوری و اقتصاد دانشبنیان بود.
وی در این همایش، از ایجاد «مسیر ارزیابی سبز» ویژه شرکتهای فعال در حوزه اقتصاد چرخشی خبر داد و گفت: این مسیر، به طور خاص برای حمایت از شرکت هایی طراحی خواهد شد که با بهرهگیری از مدلهای اقتصاد چرخشی در جهت کاهش مصرف منابع، بازچرخانی مواد، حفظ پایداری محیط زیست، حذف پسماند و آلودگی و استفاده از منابع تجدیدپذیر گام برمیدارند.
مدیرکل دفتر ارزیابی و تشخیص صلاحیت معاونت علمی، این نوآوری را اقدامی مؤثر در راستای تقویت پایداری محیطزیستی و تسهیل فرآیند ارزیابی و تأیید صلاحیت شرکتهای پیشرو در این عرصه دانست و افزود که این مسیر میتواند به تحقق اهداف توسعه پایدار و اقتصاد سبز کمک شایانی کند.
بهرهگیری از ظرفیتهای قانونی و راهکارهای نوآورانه در تأمین مالی شرکتهای دانشبنیان
در بخشی دیگر از روز پایانی همایش پتروکم، نشست تخصصی «نوآوری در تامین مالی و تامین مالی نوآوری» با حضور حامد رفیعی رئیس مرکز تامین مالی و توسعه سرمایهگذاری معاونت علمی ریاست جمهوری، برگزار شد.
وی در این نشست، از آمادگی معاونت علمی برای تعامل با صنایع پتروشیمی، انجمنها و شرکتها با هدف ترویج و توسعه راهکارهای تامین مالی نوآوری و فناوری این حوزه خبر داد و گفت: این مرکز در معاونت علمی، اهتمام دارد تا مناسبترین راهکارهای تأمین مالی پایدار را در مسیر صنعت پتروشیمی کشور قرار دهد.
رفیعی با اشاره به ظرفیتهای قانونی مختلف برای کمک به تأمین مالی پایدار شرکتهای دانشبنیان و صنایع گفت: قانون تامین مالی تولید و زیرساخت، بسیار قانون پرظرفیتی است و من به عنوان نماینده معاون علمی، فناوری و اقتصاد دانشبنیان رییسجمهور، در شورای ملی تامین مالی حضور دارم. در این شورا، در حال تدوین آیین نامهها هستیم و باید بیان کنم که این شورا توجهی ویژه را به تامین مالی نوآورانه صنایع پتروشیمی معطوف کرده است. از دستاندرکاران و صاحبنظران این حوزه دعوت میکنم که دیدگاهها و تجربیاتشان را با ما در میان بگذارند.
رئیس مرکز تامین مالی و توسعه سرمایهگذاری معاونت علمی ریاست جمهوری، همچنین به برنامه هفتم پیشرفت اشاره کرد و گفت: همچنین چندی پیش مجلس مصوب کرد که بر اساس ماده ۴۵ اصلاحی لایحه یادشده، دولت مکلف است در راستای افزایش ارزش افزوده محصولات در زنجیره پاییندستی پتروپالایشگاهی و نیز افزایش کیفیت فرآوردههای نفتی و تطابق آن با استانداردها و الزامهای قانونی داخلی و بینالمللی سازوکارهای مورد نیاز برای ارتقای کیفی فرآوردههای تولیدی و کاهش تولید فرآوردههای سنگین را تهیه کند. در این مصوبه، تخفیف ۵ درصدی خوراک واحدهای پالایشگاهی و تخفیف خوراک گاز طبیعی تحویلی به واحدهای پتروشیمی موجود، مابهالتفاوت قیمت خوراک گاز تحویلی با تکلیف مندرج در قانون هدفمندی یارانهها مشروط به اختصاص حداقل ۴۰ درصد از سود خالص سالانه این واحدها به حساب اندوخته سرمایهای مخصوص طرحهای کیفیسازی و توسعه زنجیره پاییندستی صنعت آنها شد.
رفیعی، از ظرفیتهای قانون جهش تولید به ویژه تولید بار گفت و ادامه داد: اعتبار مالیاتی موضوع ماده 11 این قانون هم در حوزه تحقیق و توسعه و هم در حوزه سرمایه گذاری، از فرصتهای بسیار خوبی است که باید صنایع ما به ویژه پتروشیمی از آن آگاه باشند.
وی همچنین به ضرورت فعال کردن ظرفیتهای مردمی برای تامین مالی در حوزه صنایع و رسوخ فناوریها به این حوزه اشاره کرد و گفت: باید به سراغ نهادهای مردمی برویم و مطمئنا اگر خوب کار بکنیم میتوان امیدوار بود که یک نهاد قدرتمند مردمی در تامین مالی نوآوری و فناوری شکل بگیرد.
رئیس مرکز تامین مالی و توسعه سرمایهگذاری معاونت علمی ریاست جمهوری، با اشاره به ظرفیتهای دیگر همچون اوراق، تامین مالی مشارکتی و توکنایز دارایی اشاره کرد و گفت: برخی از فرصت ها نیز مانند توکنایز کردن، در این حوزه مطرح است. مشارکت تولید هم که ظرفیت خوبی است که در قانون نیز به آن توجه شده و میتوان مورد استفاده قرار داد.
ضرورت توجه صنایع به فرآیندها، محیط زیست و اقتصاد چرخشی
در ادامه این روز، رضا حاتمی رئیس مرکز مدیریت طرح های کلان و پیشران معاونت علمی ریاست جمهوری، در نشست «راهبردهای نوآورانه در راستای تنوع در محصولات پتروشیمی ، بهینهسازی زنجیره تامین و بومیسازی لایسنسها» به رویکردهای معاونت علمی، به عنوان یک نهاد حامی و تسهیلگر در تمام زنجیره ارزش صنایع از جمله صنعت پتروشیمی اشاره و با تبیین مدلهای استاندارد حوزه نوآوری گفت: بر اساس مشورت های مفصلی که با بازیگران اصلی این حوزه طی جلسات مختلف داشتیم مشکلات این صنعت را احصاء کردیم و پیاده سازی مدلهای نوین فناوری و نوآوری، باید در تمامی بخشهای زنجیره ارزش صنعت پتروشیمی، مورد توجه قرار بگیرد.
حاتمی، فاصله بین محصول تولیدشده با نیاز بازار را یکی از مشکلات ارزش آفرینی بیشتر در این صنعت دانست و گفت: بسیاری از محصولاتی که در بازار به عنوان محصول پتروشیمی عرضه میشود، در واقع محصول نهایی پتروشیمی نیست بلکه باید به خارج از کشور برود و پس از فرآیندی که روی آن انجام میود، دوباره به کشور بازگردد.
رئیس مرکز مدیریت طرح های کلان و پیشران معاونت علمی ریاست جمهوری، ادامه داد: نابسامانی در عملیات، فاصله معنی دار نیازهای بازار با تولیدات صنایع ما و مسائل عمدهای که از منظر توسعه پایدار داریم به ویژه اقتصاد چرخشی حوزه محیط زیست، از مهمترین چالشها در این صنعت هستند.
وی، با تأکید بر اهمیت رعایت الزامات محیطزیستی در صنایع عنوان کرد: در صنایع دنیا، موضوع محیط زیست به عنوان رکن اصلی توسعه و نه به عنوان عامل مزاحم یاد می شود، بنابراین، نوع نگاه سازگارسازی صنایع با محیط زیست، باید در مدیران تقویت شود. اقتصاد چرخشی، موضوع دیگری است که باید مورد توجه قرار بگیرد. چهار محور استراتژیک اصلی باید در تحول یک صنعت، مد نظر قرار بگیرد که شامل بهینهسازی در حوزه بهرهوری و بازدهی، افزایش ارزشآفرینی، رقابتی بودن در سطح جهانی کالا و فرآیندها و تقویت توسعه پایدار است.
حاتمی در ادامه عنوان کرد: صنایع ما همچنین باید چند سرفصل را مد نظر قرار دهند که یکی از این محورها، مدل سودآوری است. استراتژی نوآوری شبکه یا توسعه شبکه تامین کنندگان، ایجاد همکاری های استراتژیک بین سازمانی، نوآوری در تامین خوراک، نوآوری در ساختار، بهینه سازی و اصلاح مدیریت مالی، ایجاد شفافیت و کاهش فساد، نوآوری ها در فرآیند شامل بهینهسازی تولید، تسریع پروژهها و بومیسازی فرآیند، از مهمترین این الزامات به شمار میرود.
دومین نمایشگاه «ایران پتروکم» با شعار «حمایت از تولید دانشبنیان» از روز شنبه، ۲۲ دی آغاز و به مدت 2 روز تا 24 دی ماه با حضور بیش از ۱۴۰ شرکت پتروشیمی و شرکتهای داخلی، 80 شرکت دانشبنیان و فناور حوزه پتروشیمی از ساعت ۱۷ تا ۲۲ در محل نمایشگاههای بینالمللی جزیره کیش، برگزار شد
رویداد ایران پتروکم 2025 ، با هدف حمایت از تولید داخلی و استفاده حداکثری از توان شرکتهای دانشبنیان و فناور، همسو با تکمیل رویداد پتروفن و اجراییشدن نیازسنجیهای صورتگرفته از سوی شرکتهای دانشبنیان در صنعت پتروشیمی کشور با محوریت شرکت صنایع پتروشیمی خلیجفارس برگزار شد.