مکی در گفتوگو با ایلنا:
باید سعی کنیم حداکثر بهرهوری را از همکاری با آژانس داشته باشیم
تحلیلگر مسائل بینالملل گفت: متاسفانه در مدت زمانی که از مدیریت آقای گروسی در آژانس میگذرد نمیتوان گفت که تحت تاثیر روابط اسرائیلیها، آمریکاییها و اروپاییها نبوده قطعا بوده است. برخی مواضعی که میگیرد فنی نیست و سیاسی است. این موضوعی است که نمیتوان آن را نادیده گرفت و ما باید با تجمیع شرایط سعی کنیم حداکثر بهرهوری را از همکاری با آژانس داشته باشیم. حضور ایران در NPT خیلی حضور قوی بوده است که توانسته برنامه هستهای خود را پیش ببرد تا ابزار و بهانهای در دست دولتهای غربی و آمریکاییها ندهد. همکاری و حضور در NPT جزو نکات مثبتی است که تداوم آن میتواند در جهت پیشبرد برنامه اتمی ایران بسیار موثر باشد.
مرتضی مکی کارشناس مسائل بینالملل در گفتوگو با خبرنگار ایلنا، در خصوص حضور رافائل گروسی دبیرکل سازمان بینالمللی انرژی اتمی در ایران گفت: رافائل گروسی مدیرکل سازمان انرژی اتمی در شرایطی به ایران سفر کرده است که منطقه در موقعیت حساسی قرار دارد و میتوان گفت موضوع ایران هراسی در این شرایط به نقطه اوج خود رسیده است. تحرکات و سفرهایی که وزیر امور خارجه در هفتههای گذشته به منطقه داشته و موج رسانهای که علیه ایران در سطح منطقه شکل گرفته بود فضای خاصی به وجود آورده است و ایران باید از این فضا با ابزاری که در اختیار دارد، خارج شود. مهمترین موضوعی که هم اکنون مورد توجه و تمرکز قرار گرفته طرح برنامه هستهای ایران و طرح ابهاماتی از سوی مقامات آژانس و دولتهای غربی نسبت به نزدیک شدن ایران به بمب هستهای است. اینها همه موضوعاتی بوده که باید با تحرکات دیپلماتیک و روابط مستمر و مناسب با آژانس بین المللی انرژی هستهای برطرف شود.
وی افزود: در چنین شرایطی سفر رافائل گروسی به ایران از اهمیت زیادی برخوردار است. شخص گروسی با توجه به موقعیتی که دارد نسبت به برنامههای هستهای ابراز نگرانی کرده و همین ابراز نگرانیهای آژانس بهانهای را برای جنگ روانی علیه ایران به وجود آورده است. به همین جهت در سفر آقای گروسی به ایران باید تلاش کرد رایزنی در مورد ابهاماتی که پیرامون چند نقطه وجود دارد صورت گرفته و برطرف شود. همچنین روابط مستمر با آژانس میتواند تا حدود زیادی بهانههای لازم در خصوص جنگ رسانهای که توسط مقامات آمریکایی و اروپایی شکل گرفته را دور نگه دارد.
مکی در پاسخ به این سوال که ایران در موضوع بازرسان آژانس این موضوع را باید چطور مدیریت کند، گفت: قطعا تا زمانی که بازرسان آژانس در ایران هستند و دولتهای غربی از این موضوع آگاه هستند که برنامه هستهای ایران تحت نظارت است، این مهمترین امکان برای آنها بوده و مقامات دولتهای غربی و آژانس انرژی اتمی نمیخواهند این فرصت را از دست بدهند. در گذشته این بهانه مطرح میشد که ایران برای برخی از بازرسان آژانس به دلیل جاسوسی و کسب اطلاعات از برنامه هستهای ایران ایجاد محدودیت کرده، حالا این نکته از سوی رئیس آژانس ایران تاکید شد که بازرسان آژانس از هیچ محدودیتی برای رفت و آمد به ایران برخوردار نیستند و این اطلاعرسانی و همکاری میتواند بستر مناسبی برای بهبود روابط ایران با آژانس فراهم کند.
وی در پاسخ به این سوال که با توجه به سیاسیکاری رافائل گروسی و آژانس، ایران به چه شکل میتواند ضمن مدیریت این فشار به تعامل و همکاری با آژانس عمق داده و تعامل با این سازمان را بهتر کند، گفت: در خصوص آنکه دولتهای غربی و آمریکا در نهادهای بین المللی نفوذ بسیار زیادی دارند و از این نهادها برای پیشبرد اهداف سیاسی خود استفاده میکنند، تردیدی نیست. آژانس هم از آن اصل مبرا نیست. اما ما باید به این موضوع توجه کنیم که باید با برخی از نهادها روابط مستمر داشته باشیم، سعی کنیم حضور فعالی داشته باشیم و از حداکثر فرصتهایی که با حضور در نهادهای بینالمللی داریم، حداکثر بهرهوری را داشته باشیم. دیگر دولتها هم از این قاعده مستثنی نیستند. در دنیای امروز نهادهای بینالمللی واقعیتی هستند که بر پایه رقابت و شراکت شکل گرفتهاند.
وی افزود: متاسفانه در مدت زمانی که از مدیریت آقای گروسی در آژانس میگذرد نمیتوان گفت که تحت تاثیر روابط اسرائیلیها، آمریکاییها و اروپاییها نبوده قطعا بوده است. برخی مواضعی که میگیرد فنی نیست و سیاسی است. این موضوعی است که نمیتوان آن را نادیده گرفت و ما باید با تجمیع شرایط سعی کنیم حداکثر بهرهوری را از همکاری با آژانس داشته باشیم. حضور ایران در NPT خیلی حضور قوی بوده است که توانسته برنامه هستهای خود را پیش ببرد تا ابزار و بهانهای در دست دولتهای غربی و آمریکاییها ندهد. همکاری و حضور در NPT جزو نکات مثبتی است که تداوم آن میتواند در جهت پیشبرد برنامه اتمی ایران بسیار موثر باشد. شاید در چارچوب همین محدودیتهایی که در خصوص همکاری ایران با نهادهای بین المللی به ویژه آژانس بینالمللی اتمی وجود دارد ما بتوانیم منافع امنیت ملی خودمان را تامین کنیم.