اعتماد عمومی در افزایش مشارکت خیلی اهمیت دارد

علی خضریان نماینده فعلی مجلس یازدهم و عضو شورای مرکزی جبهه پایداری در گفت‌وگو با ایلنا، در مورد تحلیل خود از مشارکت مردم در انتخابات گفت: مشارکت یک موضوع سه سطحی است. یک سطح حکومت است، سطح دیگر مربوط به مردم است که معمولا این دو را می‌دانیم. تکلیف حکومت در حوزه صلاحیت‌ها، در اجرای انتخابات، برگزاری بی‌طرفانه و سالم انتخابات جزو ابزارهایی هستند که مربوط به حکومت می‌‌شود. یک سطح هم مربوط به مردم می‌شود. کسب اطلاعات و تحقیق درباره نامزدها، حقوق آنان پای صندوق، گفت‌وگوهایی که بین‌شان شکل می‌گیرد از جمله این موارد اما در سطح سوم، کسی درباره سطح بین این دو که نخبگان و گروه‌های سیاسی و مسئولیت آنان در مشارکت صحبت نمی‌کند.

وی افزود: من می‌خواهم این سطح را برای شما یک مقدار باز کنم. اگر می‌خواهیم مشارکت در کشور بالا برود یکی از مهمترین سطوحی که وظایف را برعهده دارد سطح نخبگان و گروه‌های سیاسی هستند. من چند مثال  عرض می‌کنم شما ببینید آیا آن‌ها در مشارکت نقش دارند یا خیر؛ من معتقدم که نقش دارد. مثلا یکی از آن سطوح و اقداماتی که در سطح نخبگان انجام می‌شود موضوع مسئولیت‌پذیری است. یعنی کسانی که در گروه‌های سیاسی و نخبگانی در دوره‌های مختلف در مسئولیت قرار گرفتند، مسئولیت کارهایی که انجام می‌دهند را بپذیرند و به مردم گزارش ارائه کنند. یعنی طبق کارهایی که انجام دادیم، این ۱۰ کار مثبت ما است که آنها را انجام دادیم، این ۵ کار منفی هم در دوره ما صورت گرفته و مسئولیت آن را برعهده می‌گیریم.

خضریان تصریح کرد: کشور در یک جاهایی با کم‌کارکردی‌ها، بدکارکردی‌ها، بیکارکردی‌ها، کژکارکردی‌ها مواجه است. این موارد توسط مسئولینی که در جایگاه‌ها قرار می‌گیرند رخ می‌دهد. وقتی مسئولی در عالی‌ترین رتبه مسئولیت این کشور قرار می‌گیرد و می‌گوید من کاره‌ای نیستم و کارها دست من نیست، یعنی مسئولیت‌پذیر نیست. یا می‌گوید من صبح جمعه فهمیدم؛ مردم می‌گویند وقتی یک مسئولی همچین حرفی را می‌زند و مسئولیت کارش را برعهده نمی‌گیرد، چرا من باید دوباره بروم در انتخابات شرکت کنم؟ چون مسئولیت‌پذیری مهم است. نخبگانی که می‌آیند از یکسری افراد و گروه‌های سیاسی حمایت می‌کنند تا آنها در جایگاه مسئولیت قرار بگیرند، بعد از اینکه آن افراد در جایگاه مسئولیت قرار می‌گیرند و توسط آنها کم‌کارکردی‌ها، بدکارکردی‌ها، بیکارکردی‌ها، کژکارکردی صورت می‌گیرد، آنها باید به مردم اعلام کنند، درست است که ما از آقا یا خانم ایکس حمایت کردیم، از لیست الف یا لیست ب، از گروه چپ یا گروه راست حمایت کردیم، اما این افراد در این دوره این خطاها و کم‌کارکردی‌ها را داشتند، در کنار آن نکات مثبتی هم بوده است. این‌گونه مردم علاقه‌مند می‌شوند که این گروه‌‌ یا نخبه سیاسی یا مسئولیت اطراف خودش را برعهده بگیرد. پس از آن می‌روند در انتخابات شرکت می‌کنند.

وی تصریح کرد: یکی از جاهایی که به اعتقاد من خیلی در مشارکت اهمیت دارد، اعتماد عمومی است. من معتقدم کلید مشارکت، اعتماد عمومی است. در اینجا دوباره نخبگان نقش ایفا می‌کنند. نخبگان باید لایه میانجی بین حکومت و مردم باشند. این اعتماد بین مردم و حاکمیت را به صورت روزاروز افزایش دهند. اما برخی از گروه‌های سیاسی و نخبگان ما چطور رفتار می‌کنند؟ مدام در یک خوانش رادیکال از مردم به حکومت و از حکومت به مردم بین آن‌ها بدگویی می‌کنند و اعتماد بین این دو را به هم می‌زنند. به طور مثال در شرایطی که کشور در مساجد، حرم‌های مطهر، هیأت‌ها و اعتکاف، در مساجد دانشگاهی، در ایام خاص دینی مثل محرم، رمضان، نیمه شعبان، عید قدیر، به مناسک دینی احترام می‌گذارد و آنها را به جا می‌آورد، برخی از  نخبگان در برخی از رسانه‌های خود با نوشتن یادداشت‌ها یا ارائه برخی تحلیل‌ها در دانشگاه‌ها به طور مثال رفتار رادیکال یک فرد در یک کنسرت از یک طبقه خاص را طوری تعدیل می‌کنند که جامعه ایران در سمت مقابل شعائر دینی قرار می دهند. این بدگویی که این افراد از جامعه به حکومت انجام می‌دهند اعتماد عمومی را زیرسوال می‌برد.

این نماینده مجلس افزود: از سوی دیگر یک کارگزار و مسئولی در جایگاه مسئولیت خود خطایی از او سر زده است، آن خطا را آنقدر در چشم مردم بزرگنمایی می‌کنند که انگار کل جمهوری اسلامی به سمت خطا می‌رود. یعنی این بار از حکومت پیش مردم بدگویی می‌کند. این بدگویی بین حکومت و مردم در کاهش اعتماد عمومی نقش ایفا می‌کند و می‌تواند مشارکت عمومی را پایین بیاورد. اگر نخبگان و گروه‌های سیاسی و رسانه‌ها کمک کنند تا این کارها انجام نشود، یا نخبگان و گروه‌های سیاسی در نفی سیاست‌ورزی رفاقتی و فامیلی، نقش ایفا کنند یا مردم در آن نقش داشته باشند می‌تواند در مشارکت مردم تاثیرگذار باشد. یعنی گروه‌های سیاسی بگویند مرامنامه شایستگی که می‌خواهیم افراد را به مردم معرفی کنیم چیست؟ مردم هم بگویند ما این توزیع مناسب و منافع را می‌بینیم. اگر این مسیر برمبنای شایستگی جلو نرود چرا ما باید بیاییم و به این گروه‌ها و جریان‌های سیاسی رأی بدهیم؟ یا اگر شاخص‌های ما را کنار بگذارند چرا باید به این افراد رأی بدهیم تا به قدرت برسند؟ اما اگر ما این موضوع را بین مردم شفاف کنیم و مرام‌نامه شایستگی و شاخص‌هایی که براساس آن، افراد را شناسایی می‌کنیم که قابل سنجش در افکار عمومی باشد، مردم به گروه‌های سیاسی  اعتماد می‌کنند و این اتفاق، می‌تواند زمینه افزایش مشارکت را فراهم کند. این نکته که گفته شد، بازه زمانی‌ آن همین ۱۰ روز مانده به انتخابات است. یعنی مردم این سوال را دارند که گروه‌ سیاسی که دارد نام افراد را اعلام می‌کند با کدام شاخص‌ها انتخاب کرده است؟ اگر این شاخص‌ها شفاف و مرامنامه شایستگی مشخص شود، مردم به این گروه‌ها اعتماد می‌کنند و پای صندوق‌های رأی می‌روند و مشارکت افزایش پیدا می‌کند.

خضریان در پاسخ به این سوال که اصولگرایان در نهایت به لیست واحد خواهند رسید گفت: به عنوان عضوی از اعضای شورای مرکزی جبهه پایداری عرض می‌کنم که ما اصل را  بر وحدت اما بر حول شاخص‌ها نه سهمیه‌بندی‌ها گذاشتیم. معتقدیم برای رسیدن به این وحدت می‌توانیم مراحل مختلف را طی کنیم. گام اول این است، آنهایی که خودشان را دلسوز انقلاب می‌دانند، در فضای رقابت سیاسی بروند اثباتی خودشان را تعریف کنند و حرف بزنند. این موضوع ارتباطی به یک جناح سیاسی ندارد. هرکسی که دلبستگی به انقلاب اسلامی دارد و به سمت تخریب همدیگر حرکت نکنند. این تخریب‌ها، بددهنی‌ها و بدگویی‌ها دوباره مشارکت را کاهش می‌دهد و به نفع مشارکت نیست. بلکه به شکل اثباتی در مورد خودشان صحبت کنند و مسأله احراز صلاحیت‌ها را به نهاد قانونی خودش واگذار کنند. در این موضوع در رسانه‌ها به بدگویی از همدیگر نپردازند. در گام دوم، آن مرامنامه شایستگی و شاخص‌های انتخاب افراد را معلوم کنند تا طبق آن شاخص‌ها اگر جایی با هم اشتراکاتی دارند، بر روی این شاخص‌ها با هم وحدت کنند.

وی افزود: به طور مثال برای همه ما منافع ملی خیلی مهم است، فسادستیزی مهم است و می‌توانیم حول این مسائل با هم وحدت کنیم. رسیدگی به طبقه ضعیف و کارگری جامعه برای ما مهم است می‌توانیم حول این محور وحدت کنیم، آیا عدالت مهم است؟ بیاییم حول عدالت و عدالت‌خواهی با هم وحدت کنیم. مرتبه بعدی، افراد و نخبگانی که می‌خواهیم به مردم معرفی کنیم را با هم بسنجیم و اگر می‌شود، اشتراک بین اینها را افزایش دهیم یعنی لیست‌های مختلف در تهران منتشر شود، آقای الف به عنوان کسی که این شاخص‌ها در او دیده شده در همه لیست‌ها باشد چه ایرادی دارد؟ اتفاقا وقتی مردم به صحنه نگاه می‌کنند، می‌گویند پس این لیست‌‌های گروه‌هایی را که به انقلاب وابستگی و دلبستگی دارند، برمبنای شاخص‌هایی که خودشان اعلام کردند به اشتراک رسیدند. وقتی مردم بر روی این نخبگان سیاسی، اجماع پیدا می‌کنند، با دل آرامتری رأی می‌دهند.

این نماینده مجلس تصریح کرد: در بین این گروه‌ها اگر حول این شاخص‌ها و اشتراکات اجماع نظر به وجود آمد، اگر جایی نمره‌ را از ۱۶ به ۱۴ تقلیل دهند اما روی مصادیق با هم وحدت کنند، مردم را از سردرگمی نجات خواهند داد. حالا می‌گویند این فرد از نظر سیاسی به ما نزدیکتر است اما آن فرد شما از نظر ما نمره‌اش ۱۴ است اما ما به خاطر وحدت با شما گذر می‌کنیم و آن ۱۴ را با هم می‌پذیریم. چون وقتی روی ۱۴ با هم اجماع کنیم باعث می‌شود نمره ۸ رأی نیاورد و مردم دوباره به نمره ۱۴ که همه او را قبول دارند رأی بدهند. با این نسخه‌ای که جبهه پایداری در انتخابات به ذهنش رسیده است، می‌توانیم به یک لیست واحد یا عدد و اشتراکات بالاتر برسیم.