رییس مرکز توسعه حل اختلاف قوه قضائیه در گفتوگو با ایلنا:
به جای مجازات جایگزین حبس بگوییم «خدمت اجتماعی»/ مسئولین قدری ضابطهسازی کنند که احکام اجتماعی بیضابطه صادر نشود
رییس مرکز توسعه حل اختلاف قوه قضائیه گفت: اسم مجازات گذاشتن روی برخی احکام اجتماعی باعث میشود صاحب آن شغل، احساس کند پس کار ما مثل مجازات است و در این کار نرویم. به جای مجازات «جایگزین حبس» بگوییم «خدمت اجتماعی» که فرد برای جبران بیاید این کار را انجام دهد، نه از حیث مجازاتش.
حجتالاسلام هادی صادقی در گفتوگو با خبرنگار ایلنا، در پاسخ به این پرسش که باتوجه به انتقادهای صورت گرفته نسبت به احکام خدمات اجتماعی نظیر تمیز کردن معابر و غسل میت که انتقاد رییس قوهقضاییه را نیز در پی داشته است، چه پیشنهادی به عنوان مسئول فرهنگی دستگاه قضایی به قضات دارید، گفت: قبل از اینکه به قضات پیشنهادی کنم به مسئولین پیشنهاد میکنم قدری ضابطهسازی کنند که بیضابطه احکام اجتماعی صادر نشود. یعنی احکام فقط بر اساس سلیقه افراد نباشد.
وی افزود: ممکن است کسی بر اساس سلیقه خود چیزی در ذهنش باشد و فکر کند این کار خوب است و به صلاح بوده و مفید است؛ مثلا اگر من برای غسل دادن جنازه یک مومن بروم این اثر روحی میگذارد و اثر تذکری دارد. شاید در ذهن آن قاضی این بوده که این اثر میتواند مفید و سازنده باشد اما آیا این واکنشهای مثبتی را به جای میگذارد؟ آن اثر مفید را ایجاد میکند؟ این چیزی نیست که یک نفر بتواند همان لحظهای که میخواهد حکم صادر کند درباره اش تصمیم بگیرد.
رییس مرکز توسعه حل اختلاف قوه قضائیه یادآور شد: پیشنهاد این است که قبل از این، بیاییم برای این خدمات اجتماعی، احیانا مجازاتهای جایگزین حبس و برای چیزهایی که بتوانند یک امر استانداردی داشته باشند مدلسازی و الگوسازی کنیم. اینطور نباشد که حکمی داده شود و بعد خدایی نکرده آثار خوب فرهنگی نداشته باشد و بازخورد منفی آن بیشتر باشد.
وی افزود: در این مورد شاید این بنده خدایی که این حکم را داده نیت خوبی هم داشته ولی نمیدانسته این آثار منفی را هم دارد، لذا این کارها به یک حالت الگوسازی نیاز دارد. الان ما در این زمینه الگوسازی نداریم. الگوهای موفق عمل اجتماعی و الگوهای موفق مجازات جایگزین حبس خیلی نداریم. بعضی الگوها در جاهایی انجام شده مثلا یک وقتی زندانیان را میآوردند تا پاکسازی راه مردم را بکنند یا درختکاری کنند و کارهایی از این قبیل برخی الگوها خوب هستند و برخی نه نیاز به الگوسازی دارند.
حجتالاسلام صادقی در پاسخ به این سوال که به نظر شما این احکام آثار سوء بیشتری دارد یا خیر، گفت: اینها باید تبدیل به فرهنگی شود که این احکام در آن مثبت تلقی شود نه منفی. اسم مجازات گذاشتن روی اینها باعث میشود شغلی که آنجا هست، احساس کند پس کار ما مجازات است و در این کار نرویم.
وی ادامه داد: به جای مجازات جایگزین حبس بگوییم «خدمت اجتماعی» که فرد برای جبران بیاید این کار را انجام دهد، نه از حیث مجازاتش. این دو نگرش به این مساله هست وقتی این دو نگرش آمد و از دیگری متفات شد خدمت اجتماعی دیگر بد نیست و هر خدمتی هم میتواند باشد واقعا هم باید با دیده خدمت به آن نگریسته شود به چه منظور؟ برای اینکه جبران کند. او در جایی ضربه به اجتماع زده حالا میخواهد جبران کند، یعنی میخواهد کار خوب بکند. بنابراین به عنوان یک کار خوب باید حساب شود.