تبدیل تجربیات مجلس به دانش صریح برای ارتقای حکمرانی پارلمانی در ایران و کشورهای مسلمان

رییس مرکز پژوهش های مجلس، یادآور شد: رئیس محترم مجلس در مراسم هفته پژوهش سال۱۴۰۱در مرکز پژوهش‌ها با اشاره به عدم وجود ساز و کار مناسب وسازماندهی شده در انتقال دانش و تجارب مجالس در ایران تاکید کردند که مرکز پژوهش‌های مجلس‌ باید در حوزه مدیریت دانش وتجربه نقش آفرینی کند.

وی افزود: فرایند ایجاد زیست بوم مردمی و دانش بنیان در چهار مرحله به جلو می برند، مرکز پژوهش‌های با مجموعه رویدادهای مختلف خود زیست بوم دانش بنیان ۳۰۰۰ نفری از نخبگان کشور را در قالب نوآوری باز در کنار رویکرد تحقیق و توسعه خود شکل داده است، با رویداد تجربه نگاری پارلمانی تجربیات ۴۰ گذشته نخستین پارلمان اسلامی - شیعی را تبدیل به دانش صریح پارلمانی می‌کند تا در گام دوم انقلاب برای ارتقا حکمرانی مجلس در ایران و سایر کشورهای مسلمان مورد استفاده قرار گیرد، با سلسله رویدادهای نوآیند خود در تهران و استانها معطوف به مسائل نوپدید حکمرانی آینده طراحی و ایده پردازی میکند، با رویداد نظاره به استفاده از فناوری‌های نوین در ارتقا کارکرد نظارتی و تنظیم‌گری خود می‌اندیشد و با رویکرد اقدام به دنبال جمع‌آوری ایده‌های خلاق و نوآورانه نخبگان در مردمی‌سازی حکمرانی است.

رئیس مرکز پژوهش های مجلس تاکید کرد: ما باید از فناوری دانش بنیان استفاده کرده و در حوزه اداره کشور هم تحول زا عمل کنیم که در این زمینه نیاز به زیست بوم‌ نوآورانه دایمی داریم.

وی ادامه داد: مستندسازی تجارب یکی از سنت هایی است که در بسیاری از کشورهای دنیا پیگیر این موضوع هستند، در این کشورها بیشتر مسائل را مستند کرده و به صورت دستورالعمل و راهنما در می‌آورند، متاسفانه در مستندسازی و تجربه نگاری در کشور ضعف داریم، تا تجربیات را مستندسازی نکنیم، دانش بومی شکل نمی گیرد، باید از تجربیات کشورهای دیگر استفاده کرد اما نباید تقلید کورکورانه کرد بلکه باید، تحلیل و روش خود را داشته باشیم به گونه‌ای که  به رویکرد نوین در حکمرانی و قانون گذاری دست پیدا کنیم.  

نگاهداری خاطرنشان کرد: باید خودمان را اصلاح کنیم و در ادامه به کمک دولت برویم. ما در برخی حوزه ها ناکارامدی‌هایی داریم و عمده گلایه مردم هم از همین ناکارآمدی‌هاست که تجربه نگاری به حل این مشکل کمک می کند.

وی افزود: افزایش کیفیت و اتقان قوانین و مقررات و افزایش کیفیت تصمیم‌گیری نمایندگان‌ و مدیران‌ مجلس، ارتقاء کیفیت اداره مجلس و به طور خلاصه افزایش کارآیی و کیفیت حکمرانی پارلمانی‌ از مهمترین اهدافی که میتوان در این فضا دنبال کرد.

رییس مرکز پژوهش‌های مجلس با بیان اینکه تجربه‌نگاری ابزاری حرفه‌ای و ارزشمند برای تبدیل دانش ضمنی به دانش آشکار، به اشتراک‌گذاری سوابق ارزشمند سازمانی، انتقال تجربیات، حفظ و نگهداری تاریخچه سازمان و ایجاد فضای توسعه یافته یادگیرندگی سازمانی است، توضیح داد: مستندسازی داده‌ها، اطلاعات و تجربیات سازمانی و تبدیل آن به دانش، هر چند ممکن است در نگاه اول کاری دشوار به نظر رسد، اما می‌تواند زمینه‌ساز تحولی چشم‌نواز در حکمرانی پارلمانی باشد. اگرچه موضوع مستندسازی از طریق ابزارهای مختلفی در مجلس پیگیری می‌شود اما جای خالی ثبت تجربیات، داوری در خصوص تجربیات موفق و ناموفق و تبدیل آنها به آیین‌ها و رسوم حکمرانی کاملا مشهود است.

وی اضافه کرد: این موضوع از آن جهت اهمیت دوچندانی می‌یابد که مجلس شورای اسلامی اولین تجربه حکمرانی با نگاه شیعی-اسلامی در دوره مدرن است و تجربه مردمسالاری دینی نیز اولین تجربه حکمرانی مردم‌پایه در تاریخ کشور است و از این رو ثبت تجربیات ناشی از آن برای تولید ادبیات، پردازش، اصلاح و توسعه این الگوی نوین امری ضروری است.

به گفته نگاهداری، در طراحی زیرساخت‌های تجربه‌نگاری در پارلمان تلاش شد از سویی توان نخبگان کشور به کار گرفته شود و از سوی دیگر از طریق طراحی سامانه‌ای، تعاملی زمینه نشر، ترویج و کاربردی سازی دانش تولید شده فراهم گردد دربعد اجرایی با اعلام فراخوان عمومی از بین بالغ بر۱۲۰ نفر ثبت نام کننده، پس از بررسی رزومه‌ها حدود  ۶۰ نفر برای حضور در کارگاه انتخاب شدند.

وی ادامه داد: در طراحی کارگاه دو روزه تلاش شد تا انواع روایتگری از جمله، روایتگری علمی، روزنامه‌نگاری، تاریخی و داستانی در تجربه نگاری بیان شده ونمونه‌هایی از الگوهای موجود در سنت تاریخی و دوره معاصرمرور شود. همچنین مشارکت کنندگان نیز در فضای کارگاهی نمونه‌هایی از ثبت تجربه و تبدیل آن به روایت‌های قابل نشر را تمرین کردند.

نگاهداری از نکات قابل توجه برای مدیریت گذار برای رسیدن به یک نظام تجربه‌نگاری موفق سازمانی را ایجاد فضای انگیزشی و رقابتی دانست و گفت: این مهم روحیه و گفتمان لازم برای مشارکت‌جویی و همراهی در نظامات و فرآیندهای ثبت تجربیات و حفظ مستندات را فراهم می‌کند که تلاش بر این است تا در یک سامانه تعاملی از طریق ارتباط مستمر با تجربه‌نگاران این فضا فراهم شود و از طریق این سامانه موضوعات مدنظر برای تجربه‌نگاری به شرکت‌کنندگان در دوره اطلاع رسانی شده و افراد با توجه به تخصص‌شان اعلام آمادگی‌ می‌کنند. در ادامه کمیته خبرگی از بین افراد متقاضی نفراتی را برای هر طرح تجربه نگاری انتخاب نماید. در کنار هر تیم نیزمنتورهایی که از کارشناسان مرکز هستند قرار خواهند گرفت. تجربیات روایت شده در سامانه‌ ثبت خواهد شد و پس از داوری و اخذ تاییدیه های لازم از دفاتر مرتبط مرکز در سامانه نمایه خواهد شد. ادامه فعالیت نیز از طریق روش‌های ترویج و کاربست پژوهش برای انتقال دانش به مخاطبان دنبال خواهد شد.

رییس مرکز پژوهش‌های مجلس، با بیان اینکه کارگاه‌ها به طور مستمر هر سه ماه یا شش ماه یکبار دنبال خواهد شد تا شبکه تجربه‌نگاران تقویت و تکمیل شود، تصریح کرد: تجربه‌نگاران به صورت مستقل و بدون ایجاد تعهد استخدامی و به صورت گزارشی فعالیت خواهند کرد.