مکی در گفت‌وگو با ایلنا:
روزهای آینده تعیین‌کننده تاکتیکی و یا راهبردی بودن تغییر رویکرد غرب در قبال ایران است/ اروپایی‌ها می‌خواهند باب دیپلماسی با ایران را نیمه باز نگه دارند
یک تحلیلگر مسائل بین‌الملل گفت: اروپا امروز ابزارهای دیگری به جز فراخواندن سفرا از تهران برای ابراز مخالفت و نارضایتی خود و فشار بر جمهوری اسلامی ایران دارد و به نظر نمی‌رسد بخواهند سطح روابط خودشان را با ایران کاهش دهند؛ آن‌ها همچنان می‌خواهند باب دیپلماسی با ایران را نیمه باز نگاه دارند.
مرتضی مکی در گفت‌وگو با خبرنگار ایلنا، در تحلیل افزایش محسوس سطح تنش میان ایران و غرب به ویژه تروئیکای اروپایی و در پاسخ به این سوال که در هفته‌های اخیر شاهد بروز اظهارات و اقدامات تند از سوی سه کشور اروپایی علیه ایران هستیم تا جایی که روز شنبه شاهد بودیم که رئیس‌جمهور فرانسه در اقدامی مداخله جویانه با یکی از چهره‌های شاخص معاند تهران دیدار کرد، ارزیابی شما از این روند چیست و افق پیش روی از افزایش سطح تنش چه خواهد بود، گفت: پس از به تعویق درآمدن روند مذاکرات احیای برجام، شاهد تغییر رویکردهایی از سوی دولت‌های اروپایی و در نهایت آمریکا نسبت به جمهوری اسلامی ایران بودیم. این تغییر رویکردها نشان می‌دهد که اولویت‌های دولت‌های اروپایی در گفت‌وگوهایی با جمهوری اسلامی ایران تا حدودی تغییر کرده و این تغییر می‌تواند تاکتیکی باشد که در مراحل و روزهای آینده بیشتر مشخص می‌شود که آیا این تغییر رویکرد راهبردی و یا تاکتیکی است.
وی ادامه داد: در پی این تغییر رویکردها، تحولات داخلی در ایران روی داد و بحث حضور پهپادهای ایرانی در جنگ اوکراین نیز بر آن اضافه و عملا به اهرم فشاری علیه ایران تبدیل شد تا حدی که سه کشور اروپایی فرانسه، آلمان و انگلیس از شورای امنیت سازمان ملل خواستار تحقیق و بررسی همکاری‌های نظامی ایران و روسیه شدند. در خصوص تحولات داخلی ایران نیز کشورهای اروپایی تلاش کردند تا بیشترین بهره سیاسی و تبلیغاتی را از این فضا ببرند. برخی وزرا و مقامات ارشد اروپایی با بیان اظهاراتی تلاش کردند در فضای تبلیغاتی همدلی خودشان را با کسانی که در ناآرامی‌ها حضور داشتند، بیان کنند.
وی افزود: همچنین در روزهای اخیر و به موازات فشار سیاسی دولت‌های اروپایی در رابطه با همکاری‌های ایران و آژانس بین‌المللی انرژی اتمی، پیش‌نویس قطعنامه‌ای علیه ایران بر روی میز اعضای شورای حکام آژانس قرار گرفته است و در کنار این موضوع شاهد دیدار مقامات اروپایی به ویژه رئیس‌جمهور فرانسه با یکی از چهره‌های شاخص معاند نظام جمهوری اسلامی ایران بودیم که سعی می‌کند خود را به عنوان یک اپوزیسیون مطرح نشان دهد و مکرون نیز تلاش کرد بهره تبلیغاتی خود را از این فضا ببرد. این نوع رفتارهای دولت‌های اروپایی شاید در طول ۴۳ سال گذشته جدید نباشد اما حداقل در یک سال و نیم گذشته که اروپایی‌ها در تلاش برای احیای برجام بودند، رویکردی محسوب می‌شود که می‌تواند تلاش‌ها برای احیای توافق هسته‌ای را کاملا به حاشیه برده و فضا را برای عادی‌سازی روابط ایران و غرب پیچیده‌تر و سخت‌تر کند.
این تحلیلگر سیاست خارجی همچنین در پاسخ به این سوال که در جریان روابط ایران با اروپا در سال ۱۳۷۶ شاهد خروج هماهنگ سفرای ۱۳ کشور اروپایی از ایران بودیم، آیا در تنش موجود احتمال شکل‌گیری چنین اقدامی وجود دارد، گفت: در شرایط فعلی بعید به نظر می‌رسد که کشورهای اروپایی دست به چنین اقدامی بزنند چرا که قطعا به این امر واقف هستند که فعالیت سفارت‌خانه‌هایشان در ایران بیشتر می‌تواند منافع آن‌ها را در جهت بهره‌برداری سیاسی و تبلیغاتی تامین کند. در مقطع سال ۱۳۷۶ ما شاهد تحولات داخلی در ایران نبودیم که آن‌ها بخواهند سفرای خود را حفظ کرده و اعتراض‌شان را به شکل دیگری بیان کنند، آن زمان به دنبال این هدف بودند که سطح روابط سیاسی خود را با ایران کاهش داده و نشان دهند که نسبت به عملکرد ایران ناراضی هستند که البته سفرای خود را در نهایت بازگرداندند.
وی ادامه داد: در دوره فعلی اما اروپا ابزارهای دیگری برای ابراز مخالفت و نارضایتی خودشان و فشار بر جمهوری اسلامی ایران دارد و به نظر نمی‌رسد بخواهند سطح روابط خودشان را با ایران کاهش دهند. آن‌ها همچنان می‌خواهند باب دیپلماسی با ایران را نیمه باز نگاه دارند و این امر مستلزم آن است که سفارت خانه‌ها به فعالیت خود ادامه دهند و در عین حال فشارهای سیاسی و روانی را بر تهران تداوم بدهند.
