قائم مقام دبیرکل حزب اراده ملت در گفتوگو با ایلنا:
یکی از انتخابات رسمی کشور حزبی یا نیمه حزبی برگزار شود / باید در عرصههای سیاسی الزام به استفاده از نیروی حزبی لحاظ شود
قائم مقام دبیرکل حزب اراده ملت گفت: مجموعه محدودیتها و مداخلات اجازه نتیجهگیری منطبق بر خلاقیت و فعالیت را نمیدهد و در بسیاری از موارد ما در احزاب با مشکلاتی روبرو میشویم که حتی اگر برای حل آنها راهحلهای بدیع داشته باشیم یا توان فوقالعاده بگذاریم، بازهم نمیتوانیم به نتیجه موردنظر برسیم
افشین فراهانچی قائم مقام دبیرکل حزب اراده ملت در گفتوگو با خبرنگار ایلنا، درباره آخرین خبرها از فعالیت حزب گفت: بعد از دو شکستی که در انتخابات مجلس و شوراها متحمل شدیم و معدود کرسیهای حزبی را که در مجلس و شوراها داشتیم، از دست دادیم. لازم بود که در عملکرد کلی خویش بازنگری داشته باشیم. این موضوعات تنشهای داخلی زیادی را نیز به مجموعه تحمیل کرده بود که لازم بود در فرصت به وجود آمده مورد حلوفصل قرار گیرد؛ لذا در مردادماه سال جاری کنگره حزب برگزار شد تا مسیر آتی کار مشخص گردد.
وی افزود: در این کنگره دو برنامه متفاوت به رأی گذاشته شد و نهایتاً اکثریت اعضا حزب به برنامهای رأی دادند که بیشتر درونگرا بود و سطح فعالیت سیاسی حزب را محدود به کنشورزی خرد و کادرسازی و توانمندسازی مینمود. در این برنامه تصریح شده بود که حزب کماکان همراه با اصلاحطلبان ولی خارج از چهارچوبهای تشکیلاتی و ساختاری ایشان و بهعنوان یک حزب مستقل فعالیت خود را ادامه میدهد.
این فعال سیاسی تصریح کرد: ما بر اساس این برنامه تلاش کردیم که محور فعالیتهای خود را در چند بخش متمرکز کنیم. اول اینکه به توانمندسازی نیروهای حزبی بپردازیم، دوم اینکه بخش رسانهای حزب را تقویت کنیم و سوم اینکه در راستای مطالبهگری در حوزههای مختلف گام برداریم. اکنون نیز در حال ایجاد زیرساختهای مرتبط با این سه بخش هستیم. در ماههای اخیر هم نشریه، هم انتشارات و هم سایت حزب روزهای فعالی را پشت سر میگذارند. حوزههای حزبی بادقت و نظم تشکیل میشوند و تلاش میشود که توانمندیهای اعضا به طرق مختلف افزایش یابد.
فراهانچی گفت: متأسفانه از نظر حقوقی کنگره حزب هنوز تأیید نشده است و این امر ضمن کند کردن حرکت ما در بعضی بخشها، انگیزه اعضا و مدیران ما برای فعالیت را کاهش داده است. باتوجهبه اینکه فضای عمومی کشور نیز یک فضای انتظاری و در حالت خوفورجا است، این موضوع تشدید هم شده است. طبعاً بعد از شکستهای انتخاباتی احزاب و جناحها در یک حالت رخوت و سرگشتگی فرو میروند و مدتی طول میکشد تا بتوانند خودشان را بازیابی کنند. اما در این میان نقش حاکمیت و نظام نیز انکارنشدنی است.
وی در ادامه افزود: مجموعه محدودیتها و مداخلات اجازه نتیجهگیری منطبق بر خلاقیت و فعالیت را نمیدهد و در بسیاری از موارد ما در احزاب با مشکلاتی روبرو میشویم که حتی اگر برای حل آنها راهحلهای بدیع داشته باشیم یا توان فوقالعاده بگذاریم، بازهم نمیتوانیم به نتیجه موردنظر برسیم. مثل اینکه تیم فوتبالی با دردسرهای گوناگون خود را آماده رقابتی در یک تورنمنت کند و در لحظه آخر متوجه شود که به آنها اجازه ورود به زمین بازی را نمیدهند یا اگر هم اجازه میدهند تیم داوری بیطرف نیست و یا حتی اگر وارد زمین میشود و بازی را برنده میشود نتیجه نهائی به نفع ایشان ثبت نمیشود. از همین رو قاطبه فعالان عرصه سیاست در ایران ترجیح میدهند با روشهای غیرشفاف، مرموزانه و در خارج از حیطه شناخته شده حزبی کار کنند.
قائم مقام دبیرکل حزب اراده ملت در پاسخ به این سوال که برنامه حزب شما برای انتخابات آینده چیست، گفت: بسیار طبیعی است که ما بهعنوان یک حزب تلاش داریم تا در انتخاباتهای عمومی خصوصاً مجلس و شوراها باقدرت ظاهر شویم و انتخابات بعدی نیز از این امر مستثنا نیست ولی فعلاً مهمترین مشکل ساختار غیرحزبی انتخابات در ایران است که مسئولان امر نیز برای آن هیچ تدبیری نمیکنند؛ لذا گرچه ما تلاش میکنیم که از معدود روزنههای موجود استفاده کنیم ولی در عمل خودمان هم میدانیم که ساختار موجود تمایلی به نقشآفرینی احزاب که روشی شفاف و پایدار است، ندارد و از تبعات ایجاد یک دموکراسی حزبی بهشدت نگران است. با اینحال ما بر اساس وظیفهای که برای خود میبینیم و طبق آموزههای کلاسیک افراد خود را برای انتخابات آماده میکنیم و منتظر شرایط میشویم.
وی درباره پیشنهادات و انتقادات به احزاب سیاسی کشور گفت: در حوزه احزاب پیشنهادها بسیار مشخص و محدود هستند. مهمترین آن این است که لااقل یکی از انتخاباتهای اصلی کشور بهصورت حزبی یا لااقل نیمه حزبی برگزار شود. مشابه اکثریت کشورهای دموکراتیک دنیا. تمام تلاشهایی که در زمینه اصلاح قوانین انتخاباتی صورتگرفته است برای ورود احزاب به این عرصه مانع تراشیدهاند و بطور کلی ما هنوز هیچ انتخابات حزبی در کشور نداریم. حتی قانونی که دو سال پیش در دستور کار وزارت کشور و مجلس قرار گرفت و یک انتخابات نیمه حزبی را پیشنهاد میکرد نهایتاً به سرانجام نرسید و اجازه تصویب آن را ندادند.
این فعال سیاسی افزود: دومین پیشنهاد نیز این است که در عرصههای مختلف سیاست الزام به استفاده از نیروی حزبی لحاظ شود. الان وضعیت ما بهسان مسابقه ورزشی است که همه در آن اجازه بروز و حضور دارند بهجز ورزشکاران حرفهای. حتی در شرایط نامزدهای ریاستجمهوری نیز قانونگذاران نخواستند که دبیران کل احزاب را وارد کنند. شما دیگر خودتان تا آخر داستان را بخوانید ...
فراهانچی درباره رابطه حزب با شورای هماهنگی جبهه اصلاحات هم گفت: حزب ما در تیرماه سال ۱۳۹۹ با یک نامه و بیانیه از شورای هماهنگی جبهه اصلاحات خارج شد. شورای هماهنگی جبهه اصلاحات نیز یا برای مجموعه ما اهمیتی قائل نبود و یا اینکه درگیر مسائل مهمتری بود و واکنش خاصی نسبت به این موضوع نشان نداد. بعداز این خروج ما دیگر رابطه تشکیلاتی با این مجموعه نداشتهایم. البته در انتخابات ریاستجمهوری سال ۱۴۰۰ ما در داخل مجموعه خودمان مصوب کرده بودیم که چون نامزد اختصاصی برای انتخابات نداریم اگر این جبهه نامزدی را معرفی کرد از ایشان حمایت کنیم و چون نامزدهای این جبهه همه رد صلاحیت شدند و نهایتاً برای انتخابات نامزدی را معرفی نکردند این برنامه نیز به جایی نرسید. در انتخابات شوراها نیز به دفاتر و شعبی که نامزد داشتیم، توصیه کردیم که در سطح منطقه خودشان دست به ائتلاف با نامزدهای این شورا بزنند که متأسفانه در اکثر مناطق شورای هماهنگی یا ائتلافی را شکل نداد و یا اقبالی به نامزدهای ما نداشت.
وی درباره انتخابات داخلی جبهه اصلاحات که آیا انتخابات جدید باعث فعال شدن این جبهه خواهد شد، گفت: من چون در کم و کیف فرایندهای داخلی جبهه اصلاحات نیستم نمیتوانم در این مورد نظر خاصی بدهم فقط بهطورکلی توجه شما را به چند موضوع جلب میکنم. از ابتدا قرار بود که ساختار شورای هماهنگی اصلاحطلبان حالت ائتلافی بین احزاب را داشته باشد و در انتخابات کمک کند و احزاب بتوانند کارکردهای خودشان را داشته باشند. ازاینرو بازگشتن به این سازوکار میتواند مطلوب باشد. دوم اینکه این ساختار مکمل ساختارهای حزبی باشد و از ورود افراد غیرحزبی و نامزدهای غیرحزبی جلوگیری شود تا بهتدریج پدیده تحزب محوری جا بیفتد؛ لذا این موضوع نیز میتواند مهم باشد. سوم اینکه ما در ایران معمولاً اصل مسائل و مشکلات را فراموش میکنیم و بیشتر به جدل و مباحثه علاقه داریم تا کار واقعی.
وی افزود: مشکلات اصلی ما در ایران تا حدود زیادی مشخص است و ما بیشتر درگیر جنگهای فرسایشی و انرژی بر هستیم. طبعاً در شورایی با این وزن و قامت باید تدبیری برای این موضوع بشود و نهایتاً اینکه منطق حکم میکند که وقتی تصمیمی گرفته میشود تا زمانی که این تصمیم لغو نشده است همه به آن پایبند باشند و در راستای به ثمر نشاندن آن تلاش کنند. در بسیاری از مواقع ما میبینیم که مصوبات شوراهایی نظیر شورای هماهنگی هنوز جوهرش خشک نشده است، مورد مناقشه قرار میگیرند و هر کس ساز خود را میزند. نمونه این امر را در انتخابات ریاستجمهوری امسال شاهد بودیم و در عمل دیدیم که این شورا نتوانست از تصمیم جمعی اولیه خویش صیانت کند و منجر به ایجاد تفرقه در اردوگاه اصلاحطلبان شد. حضور شخصیتهای نسبتاً کاریزماتیک نظیر جناب نبوی در صدر این شورا نیز نتوانست ضعف ساختاری این شورا را در آن مقطع حل کند.
فراهانچی درباره تغییرو تحولات سال آینده کشور هم گفت:هم بنده و هم مجموعه ما تحلیل مشخصی از وقایع داریم که به ما به طور نسبی قدرت پیشبینی وقایع را در سال آتی میدهد. مشکل اینجاست که قدرت تأثیرگذاری برای تغییر آن بخشهایی که گمان میکنیم بر خلاف قواعد مردمسالاری و منافع ملی است، نداریم بااینحال اگر اجازه دهید من فقط به حوزه احزاب بسنده کنم.
وی افزود: طبق تحلیل موجود حاکمیت و دولت و بطور ویژه وزارت کشور برنامهای برای تقویت نقش احزاب در فرایندهای تصمیمگیری ندارند و کماکان به زینت المجلس بودن احزاب بسنده میشود. نه تغییر قوانین انتخاباتی در دستور کار است و نه سازوکاری قرار است طراحی شود تا احزاب بتوانند کارکردهای خود را بطور سالم پیگیری کنند از طرفی فضای کار برای فعالین حزبی دشوارتر نیز خواهد شد. حزب یا بر بستر مطالبات صنفی طبقات مزدبگیر شکل میگیرد یا بر بستر اندیشهورزی طبقات متوسط. طبقه متوسط ما که روزبهروز ضعیفتر میشود پس این بستر منتفی است و در مورد مطالبات صنفی طبقات مزدبگیر نیز به دلایل مختلف بهشدت از نزدیک شدن به احزاب به علت تبعات امنیتی که دارد احتراز میشود؛ لذا من در کوتاهمدت فضای مناسبی را برای کار حزبی متصور نیستم.