صباح زنگنه در گفتوگو با ایلنا:
عربستان امروز مخالفتی با نتیجهبخش بودن مذاکرات وین ندارد/ سازوکار احیای برجام میتواند به چهارچوبی برای مذاکرات منطقهای تبدیل شود
یک کارشناس مسائل خاورمیانه گفت: عربستان گرچه در مدتی به دنبال اخلال در آن مذاکرات بود اما اخیرا به نظر میآید مخالفتی با نتیجهبخش بودن مذاکرات وین ندارد و علاقمند است مذاکرات به نتایج روشنی برسد.
صباح زنگنه در گفتوگو با خبرنگار ایلنا، در ارزیابی روند پیگیری مذاکرات ایران و عربستان و احتمال تاثیرپذیری آن از مذاکرات وین برای احیای برجام گفت: دولت جمهوری اسلامی ایران همواره برای گفتوگو و توسعه روابط با همه همسایگان از جمله عربستان سعودی اعلام آمادگی کرده بود؛ در نتیجه این اراده در طرف ایرانی وجود دارد و ابهام در اراده طرف مقابل است که با استناد به سخنان محمدبن سلمان این چنین برداشت میشود که سعودی نیز میخواهد تنش را کاهش دهد و برگزاری چند دور مذاکرات نیز تصریح بر همین اراده است.
وی ادامه داد: در حال حاضر جمهوری اسلامی ایران در دو جبهه در حال مذاکره است؛ یکی در وین با ۱+۵ و در طرف دیگر با عربستان سعودی که این دو مذاکره البته تاثیرات خاص خود را بر یکدیگر خواهند داشت؛ مذاکره با ۱+۵ بر استحکام جایگاه ایران در منطقه و جهان را تاکید میکند و اینکه با استفاده از سازوکارهای منطقهای معقول، منافع اطراف این مذاکرات را تامین کند. عربستان گرچه در مدتی به دنبال اخلال در آن مذاکرات بود، اما اخیرا به نظر میآید مخالفتی با نتیجهبخش بودن مذاکرات وین ندارد و علاقمند است مذاکرات به نتایج روشنی برسد.
وی افزود: البته ریاض پیشتر متقاضی حضور در مذاکرات برای احیای برجام بود که به دلیل نامعقول بودن، از سوی هیچ یک از طرفین مورد قبول واقع نشد اما با استفاده از همان مدل سازوکار، عربستان میتواند در منطقه به دنبال چهارچوبی باشد تا منافع، امنیت و توسعه همه کشورهای منطقه تامین شود. ریاض در شرایط فعلی میتواند به آینده مثبت این مذاکرات دو جانبه هم امیدوار باشد و بیشتر از سخن گفتن به عمل کردن به پایههای این مذاکرات توجه کند.
این تحلیلگر مسائل خاورمیانه در پاسخ به این سوال که با توجه به اینکه تمایل ریاض برای مذاکره با تهران از مساله تغییر دولت در ایالات متحده و پایان حمایت بیچون و چرای این کشور از عربستان نشات میگیرد، آیا میتوان پیشبینی کرد که سایر کشورهایی که متعاقب عربستان سطح روابط خود با ایران را کاهش دادند نیز به مذاکره با تهران متمایل شوند، گفت: اصولا در دوره آقای اوباما و آقای بایدن، این گرایش در دولت آمریکا وجود داشته و دارد که دو کشور بزرگ منطقه به جای ایجاد مشکل، با یکدیگر به حل مسائل و بحرانهای منطقهای بپردازند و ابتکار عمل به دست خودشان باشد؛ در نتیجه این رویکرد سکاندار سیاست خارجی آمریکا میتواند تاثیرات خود را بر مناسبات منطقه داشته باشد.
زنگنه همچنین در پاسخ به سوالی در خصوص تاثیر ناکامی بنیامین نتانیاهو در تشکیل کابینه در اسرائیل بر ایجاد ثبات در خاورمیانه و گفت: اسرائیل در همراهی دولت ترامپ تلاش کرد تا در چهارچوب «معامله قرن» روابط خود را با کشورهای منطقه عادی کند اما این توافق از همان ابتدا مرده متولد شد چرا که هیچ تناسبی میان آن و بافت، خصوصیات و خواستههای مردم منطقه وجود نداشت. عربستان نیز نسبت به دیگر کشورها عقل بیشتری به کار برد و وارد روند عادیسازی روابط نشد و هیچگونه اعلام رسمی نیز در حمایت از آن نداشت؛ بنابراین عوامل شاخص تنش در منطقه خاورمیانه نیز با ترامپ از میان رفت که از جمله آنها میتوان به «معامله قرن» و نتانیاهو اشاره کرد.