چرخش مواضع ولیعهد سعودی در قبال ایران

به گزارش ایلنا به نقل از فارین پالیسی، محمد بن سلمان این هفته به تلویزیون سعودی گفت: ما به دنبال داشتن روابط خوب با ایران هستیم. ما با شرکای خود در منطقه در تلاشیم تا اختلافات خود را با ایران برطرف کنیم. 

تنها چهار سال پیش بود که سلطنت سعودی آهنگ دیگری خواند و ادعا کرد گفت‌وگو با ایران غیرممکن است و گفت: چگونه شما با یک رژیم ساخته شده بر اساس یک ایدئولوژی افراطی گفت وگو می کنید؟ وی  متعهد شد که عربستان سعودی نبرد را به خاک ایران بکشاند.

چه چیزی تغییر کرد تا این تغییر ۱۸۰ درجه‌ای امکان‌پذیر شود؟

یکی از عوامل این است که به نظر می‌رسد ایالات متحده جدی است و قصد دارد تمرکز خود را به سمت خاورمیانه تغییر دهد و برخی اقدامات را در این منطقه از دستور کار خارج کند. این به آن معنی است که حمایت از عربستان سعودی کاهش خواهد یافت. 

اظهارات تسکین دهنده محمد بن سلمان به احتمال زیاد اشاره به گفتگوهای مخفی بین ایران و همسایگان عرب آن در عراق داشت که اولین بار توسط فایننشال تایمز گزارش شد و هدف آن کاهش تنش‌ها و پایان دادن به جنگ در یمن بود. نخست وزیر عراق مصطفی الکاظمی که علاقه آشکاری در حل تنش‌های سعودی و ایرانی دارد چرا که خصومت و جنگ نیابتی آنها در سراسر منطقه خطر بی‌ثبات‌سازی بیشتر عراق را فراهم می‌کند، مذاکرات عربستان و ایران را تسهیل کرده است.

در ابتدا، مقامات سعودی ماجرا را تکذیب کردند، در حالی که تهران از اظهار نظر خودداری کرد، مگر با گفتن اینکه از گفت‌وگو با ریاض استقبال می‌کند.

خبر فایننشیال تایمز  مشخص کرد که فقط نوک کوه یخ است. سایت خبری مستقر در انگلیس  فاش کرد که گفت‌وگوها محدود به ایران و عربستان سعودی نبوده است؛ بلکه اولین جلسه در ماه ژانویه بین ایران و امارات متحده عربی برگزار شد و به دنبال آن جلساتی برگزار شد که مقامات سعودی، اردن و مصر در آن حضور داشتند. به گفته این سایت، از ابتدای سال تاکنون حداقل پنج جلسه از این دست برگزار شده است.

در حالی که گفت‌وگوهای محرمانه عمدتاً به جنگ یمن متمرکز بود اما اوضاع سوریه و لبنان را نیز در بر می‌گرفت. این مذاکرات شامل مقامات ارشد امنیتی کشورهای مختلف، از جمله جلسه‌ای بین فرمانده نیروی قدس ایران، اسماعیل قاآنی و خالد الحمیدان ، رئیس اطلاعات عربستان بوده است.

واضح است که این گفت‌وگوها همچنان در مرحله اولیه است و این احتمال وجود دارد که آنها نتوانند شکاف بین ایران و دشمنان عرب آن را برطرف کنند. هنوز هم چندین عامل نشان دهنده پتانسیل این گفت‌وگوها برای تغییر نه تنها مسیر روابط سعودی و ایران بلکه همچنین وضعیت امنیتی گسترده تر در منطقه است.