مکی در گفتوگو با ایلنا:
کنشگری اعضای برجام نشان از احیای توافق هستهای دارد/ میتوان امیدوار بود که آمریکا گامهایی را در جهت کاهش تحریمها بردارد/ غرب حساسیت زیادی به سیاستهای گسترش نفوذ چین در خاورمیانه دارد
تحلیلگر ارشد مسائل بین الملل با اشاره به کمیسیون مشترک برجام و سخنان رئیس سازمان انرژی اتمی، تاکید کرد که کنشگری اعضای برجام نشان از احیای آن دارد؛ ضمن اینکه ممکن است این اقدامات برای جلوگیری از افتادن ایران در تور چین باشد.
مرتضی مکی در گفتوگو با خبرنگار ایلنا در تحلیل خبر حضور آمریکا در نشست کمیسیون مشترک برجام در هفته پیش رو و همچنین تاکید رئیس سازمان انرژی اتمی بر خروج از بنبست برجامی اظهار داشت: گفتوگوهای مجازی که بین ایران و ۱+۴ در روز جمعه برگزار شد حاکی از نشانههایی از توافق ضمنی میان ایران، گروه ۱+۴ و ایالات متحده مبنی بر چگونگی احیای برجام بود اما همین چگونگی نیز با اما و اگرهای زیادی روبرو است.
وی افزود: اظهارات خیلی خوشبینانه دکتر صالحی، رئیس سازمان انرژی اتمی ایران مبنی بر اینکه مذاکرات از بنبست خارج شده، شاید بر این مبنا باشد که هر دو طرف همزمان گامهایی را برای احیای برجام بردارند؛ از سوی دیگر تحلیل خوشبینانه مقامات آمریکایی از گفتوگوهای روز جمعه نیز نشان میدهد که آنها مواضعشان و شرط و شروطی که برای احیای برجام مبنی بر اینکه «ایران باید تعهداتش را اجرایی کند» تعدیل ایجاد کردهاند.
این کارشناس ارشد مسائل آمریکا و اروپا خاطر نشان کرد: با توجه به اینکه مذاکرات احیای برجام در دو ماه گذشته همواره با فراز، فرود؛ خوشبینی و بدبینی همراه بوده است و باز هم نمیتوان اظهار نظر قطعی درباره اینکه برجام چگونه احیا میشود، داشت باید منتظر مذاکرات روز سهشنبه بمانیم.
وی تصریح کرد: با این حال مجموع اظهارنظرهای مقامات ایرانی و آمریکایی و اعضای گروه ۱+۵ از یک سو، و همچنین از طرف دیگر سفر آقای لاوروف به ایران نشانههایی از احیای برجام را نشان میدهد. میتوان امیدوار بود که شاید آمریکا گامهایی را در جهت کاهش تحریمها بردارد اما اینکه انتظار داشته باشیم آمریکا بخواهد همه تحریمها را بردارد، بسیار خوشبینانه است.
مکی در پاسخ به این سوال که چه اتفاقی باعث شد که دو کشور که بر مواضع خودشان در مقابل دیگری تاکید داشتند، نظرشان را تغییر دادند، تاکید کرد: اظهارنظرهایی صورت گرفته است که به تحولات داخلی ایران باز میگردد و برخی از تحلیلگران آمریکا این نظر را مطرح کردهاند که ایالات متحده احساس کرده است شاید با دولت فعلی بهتر بتوان هم برجام را حفظ کرد و هم از آن به عنوان ابزاری برای فشار هدفمند علیه ایران استفاده کرد.
وی افزود: همچنین اظهارنظرهای دیگری نیز صورت گرفته که شاید این توافق در پی انعقاد توافق ایران و چین باشد؛ آمریکاییها و اروپاییها حساسیت زیادی به سیاستهای گسترش نفوذ چین در اقصی نقاط جهان به ویژه در خاورمیانه دارند و احساس کردهاند باید گامهای جدیتری را برای احیای برجام بردارند و از این طریق ایران را در شرایطی قرار ندهند که در تور چین بیفتد.
این کارشناس ارشد مسائل سیاست خارجی در پایان با بیان اینکه مجموع این اظهارنظرها با اما و اگرهای زیادی مواجه است، بیان کرد: اما آنچه که از سوی رسانهها مطرح شده است بیشتر به این موضوعات محدود میشود؛ ضمن اینکه باید تحولات داخلی ایالات متحده را نیز مدنظر قرار داد؛ اینکه آمریکاییها با مجموع سیاستهای متناقض و متفاوتی در اقصی نقاط جهان به ویژه در مواجهه با چین و روسیه مواجه هستند و شاید بر این تصور باشند که با احیای برجام بهتر بتوانند بر سیاستهای خودشان و کانونهای بحرانی دیگر متمرکز شوند.