شهید فخری‌زاده مهرماه از لیست تحریم‌ها بیرون آمده بود/ خروج از پروتکل الحاقی نیاز به تصمیم فراقوه‌ای دارد/ طرح مجلس خروج از برجام است نه رفع تحریم‌ها

محمود صادقی در گفت‌وگو با خبرنگار ایلنا، درباره خروج ایران از پروتکل الحاقی، که روز گذشته طرح دو فوریتی‌اش در صحن مجلس شورای اسلامی به تصویب رسید گفت: باید دید نظر کارشناسان انرژی اتمی، کارشناسان تخصصی، وزارت خارجه و شورای امنیت ملی چیست. ظاهرا طراحان این طرح بر اساس بند‌های ۲۶ و ۳۶ که در برجام پیش‌بینی شده است دست به نوشتن چنین طرحی زده‌اند. آنها همچنین به نامه رئیس جمهور که به طرف‌های باقی مانده در برجام اعلام می‌کند که اگر تا ۱۸ اردیبهشت ۹۸ به تعهدات خود عمل نکنند جمهوری اسلامی اقدام متقابل از جمله خروج از پروتکل الحاقی و برجام را انجام می‌دهد نیز استناد می‌کنند.

این نماینده سابق مجلس شورای اسلامی با تشریح ۹ ماده طرح اقدام راهبردی در برابر تحریم‌ها گفت: آن چیزی که دو فوریت آن در صحن مجلس شورای اسلامی تصویب شد، عملاً و صریحاً توقف اجرای پروتکل الحاقی بیان می‌شود و بر طبق آن دولت جمهوری اسلامی ایران از تاریخ تصویب این قانون، اجرای داوطلبانه پروتکل پیمان منع سلاح هسته‌ای را باید خاتمه دهد در حالی که در طرح قبلی آمده بود اقدامات فراتر از پروتکل منع می‌‌شود اما در طرح جدید عملاً تصویب کردند خود پروتکل الحاقی باید متوقف شود.

وی افزود:آن چیزی که در تفاوت طرح اولیه و طرح تصویب شده مشاهده می‌شود بحث پروتکل الحاقی است. ماده ۶ طرح اصلی می‌گوید دولت جمهوری اسلامی ایران موظف است در خصوص بندهای ۳۶ و ۳۷ برجام بعد از ۹ ماه دسترسی‌های فراتر از پروتکل الحاقی بر اساس برجام را متوقف اما طرح جدید بیان می‌کند اصل پروتکل باید متوقف شود. 

این فعال سیاسی اصلاح طلب بیان کرد: بحث اصلی در این میان این است که آیا با اجرای این طرح عملا توافق هسته ای برجام حفظ می شود یا  این که به طور کلی از آن خارج می‌شویم ؟ که نکته بسیار مهمی است. من دغدغه نمایندگان را درک می‌کنم اما باید دید با این اقدام ما مجددا به قطعنامه‌های شورای امنیت که بعضا ًفصل هفتمی هستند بر می‌گردیم یا خیر؟ آن هم در حالی که حدود ۵ سال محدودیت‌های برجامی را اجرا کرده‌ایم و در سال ۱۴۰۴ زمان  انقضاء و خاتمه محدودیت‌ها فرا خواهد رسید.در این صورت به نظر می‌رسد با اجرای این طرح دیگر نمی‌توانیم به برجام استناد کنیم.

وی خاطر نشان کرد: ما می‌توانیم با برخی از اقدامات به طرفهای دیگر اخطار و هشدار بدهیم و اگر دولت هم بتواند در مذاکراتش از سیاست چماق و هویچ ( فشار برای رسیدن اهداف ) استفاده کند، بسیار خوب است. 

نماینده مردم تهران در مجلس دهم خاطر نشان کرد: نکته دیگر آن است که  آیا با اجرای این طرح ما هم مانند آمریکا که از  برجام خارج شد، خارج می‌شویم یا خیر. چرا که در بحث استفاده از مکانیزم ماشه مشاهده کردیم چون امریکا عضو برجام نبود نتوانست دیگر به برجام استناد کند و دیگر نه کشورهای طرف برجام با وی همراهی کردند و نه شورای امنیت کنارش ایستاد.

صادقی با بیان این که ایران عملا تعهدات و تکالیف ناشی از برجام را انجام داده و به نظر می رسد با این طرح خودمان را از مزایای برجام محروم می‌کنیم و به عبارتی هم چوب و هم پیاز را با هم خواهیم خورد، گفت: براساس ضمیمه قطع‌نامه ۲۲۳۱ از ۲۷ مهر ماه محدودیت‌های ایران در خصوص تسلیحات نظامی خاتمه پیدا کرد که این یکی از امتیازات برجام بود در صورتی که اگر ما قبل از این تاریخ از برجام خارج شده بودیم اساسا به این امتیاز دست پیدا نمی‌کردیم.

این فعال سیاسی اصلاح تاکید کرد: علاوه بر برداشتن تحریم تسلیحاتی،  همزمان نام ۲۳ نفر از کسانی که تحت تحریم بودند از جمله شهید دکتر فخری‌زاده، تحریم های ناظر به محدودیتهای سفرشان خاتمه پیدا کرد  و تنها تحریم‌های نقل و انتقالات مالی‌شان باقی ماند که در مرحله بعدی از آن نیز خارج خواهند شد.

وی یادآور شد: شهید دکتر فخری زاده سال ۸۶ تحریم شدند، حال جالب است که مخالفان برجام می‌گویند ایشان و برخی دیگر از دانشمندان با برجام تحریم شدند در حالی که برجام در مرحله اول و بلافاصله پس از تصویب، ۳۳ نفر و در مرحله دیگر در ۲۷ مهر سال جاری ۲۳ نفر از افراد دیگری که قبلا طی سال های ۸۵ تا ۹۱ تحریم شده بودند را از تحریم خارج کرد.

صادقی با بیان این که نمایندگان اختیارات و وظایفی دارند که باید انجام دهند، اظهار داشت:دوستانی که طرح مذکور را امضاء کردند حسن نیت داشتند و به با توجه به عنوان طرح دنبال رفع تحریم ها هستند اما چرا عنوان طرح می‌گوید راهکارهای خروج از تحریم ها اما طرحی که تصویب شد عملا ممکن است موجب محروم کردن خودمان از مزیت‌های برجام باشد چرا که ماده به ماده طرح جدید عملا خروج از برجام است.

وی با اشاره به این که در بعضی از بندهای طرح خروج از پروتکل الحاقی به برجام استناد می‌شود اما عملا این طرح به معنای خروج از برجام تلقی می‌شود که تبعاتی را برای کشور به دنبال خواهد داشت، بیان کرد: نکته مهم این است که باتوجه به رفتار طرف مقابل، ایران در ۵ مرحله تعهدات خود را کاهش داد و از نظر فنی این طرح به تعبیر حقوقی تحصیل حاصل است.

این نماینده سابق مجلس شورای اسلامی بیان کرد: ایراد دیگری که این طرح دارد این است که برای متخلفین مجازات کیفری گذاشته است درحالی اولاً این در شأن قانون‌گذار نیست، ثانیا درباره شخصیت حقوقی موضوعیت ندارد و نیز نشان می‌دهد که ظاهراً قانون‌گذار امیدی به اجرای قانون ندارد و می‌خواهد با زور مجازات دستگاههای ذیربط را وادار به اجرای آن کند.

صادقی گفت: مسئله اصلی این است که طراحان طرح مذکور در هدف‌شان اعلام کردند قصد لغو برجام را ندارند در حالی که به نظر می‌رسد مفاد طرح عملا خروج از برجام است و در حقیقت به این ترتیب ما خودمان را دچار تحریم خواهیم کرد.

وی تاکید کرد: اگر برجام و پروتکل الحاقی بخواهد متوقف شود، سابقه نشان داده که این اقدامات از جنس تصمیمات فراقوه‌ای است که آثار سیاسی و بین‌المللی دارد بنابراین نیازمند موافقت و هماهنگی با شورای عالی امنیت ملی و رهبری است.

این فعال سیاسی گفت: تصویب این طرح می‌تواند کل نظام تصمیم‌گیری را دچار چالش کند مضاف بر اینکه اگر بر خلاف ادعای طراحان این طرح باعث رفع تحریم‌ها نشود، آثار اجتماعی و اقتصادی از جمله تأثیر در بازارهای مالی و اقتصادی را به دنبال خواهد داشت و در واقع با دست خودشان بازار را دچار یک التهاب جدید می‌کنند.