رییس سازمان انرژی اتمی در گفتوگو با العالم؛
۱ + ۵ راهی جز تفاهم ندارد
بهرهای که از این مذاکرات بردیم این است که با افکار عمومی جهان اتمام حجت کردیم که ما تمام مسیرهای ممکن را برای رسیدن به تفاهم طی کردیم اما طرف مقابل اهل تفاهم نبوده است.
رییس سازمان انرژی اتمی کشورمان اعلام کرد جمهوری اسلامی ایران آخرین نسل سانتریفیوژ(IR۸) را در اختیار دارد، ولی هنوز به آن گاز تزریق نشده است.
به گزارش ایلنا، علیاکبر صالحی در گفتوگو با برنامه من طهران شبکه خبری العالم گفت: ما اکنون سانتریفیوژهای نسل دوم خودمان را داریم که حدود هزار عدد آنها نصب شده است و حدود یک زنجیره ۱۶۴ تایی آنها به صورت آزمایشی کار میکند.
وی تأکید کرد: ما سانتریفیوژهای «IR۴» و «IR۶» و «IR۸» را هم داریم که این «IR۸» آخرین نسل سانتریفیوژ است که قریب به «۲۴ سو» قدرت غنی سازی آن است. ما به این سانتریفیوژ گاز تزریق نکردهایم و این کار هم داوطلبانه است و تا زمانی که مذاکرات ادامه دارد، قرار نیست که به «IR۸» گاز تزریق کنیم.
وی ادامه داد: ما این را به عنوان حسننیت خودمان به طرف مقابل نشان میدهیم البته تستهای مکانیکی در حال انجام است و تستهای متنوعی باید انجام گیرد و از جمله تستهای مکانیکی درحال انجام است ولی به سانتریفیوژ «IR۸» فعلا تا زمانی که مذاکرات ادامه دارد قصد تزریق گاز اکتیو یعنی «یو اف ۶» نداریم.
صالحی تأکید کرد: ما اکنون قریب به ۲۰ هزار سانتریفیوژ نصبشده داریم که قریب به ۹ هزار و اندی از اینها کار میکند و تقریبا ۹ هزار تا از آنها فعلا درحال نصب است ولی کار نمیکند. تا زمانی که مذاکرات ادامه دارد، ما قصد راه اندازی آن ۹ هزار دستگاه بعدی را نداریم. این یک نوع تفاهمی است که با هم انجام دادهایم هرچند نانوشته اما ما مقید به این هستیم. این حتی از دولت گذشته هم اینطور بوده است فقط برای اینکه ما حسننیت خودمان را نشان دهیم که بدنبال حل موضوع هستیم نه به دنبال تحریک مسأله یا پیچیدهتر کردن آن. بنابراین ما با همین ۹ هزار دستگاه فعلا کار میکنیم، تا ببینم که سرانجام این مذاکرات چه خواهد بود.
صالحی تأکید کرد: راه دیگری جز تعامل و تفاهم باقی نمانده است، و هر دو طرف باید به توافق برسند از این رو من به حصول توافق خوشبین هستم، چون اگر اتفاق دیگری بیفتد به نفع هیچ کس نیست.
وی افزود: جمهوری اسلامی ایران در این مدت حکمت سیاسی و عقلانیت خود را نشان داده است، بر خلاف تصویری که آنها از ما در جهان ارائه کردهاند که لجاجت میکنیم و اهل مذاکره نیستیم.
صالحی با بیان اینکه تا آنجا که جا داشته از خود انعطاف نشان دادهایم اظهار داشت: افکار عمومی جهان نسبت به اقدامات ما روشن شده و اگر قرار باشد که خدای نکرده به تفاهم نرسیم همه میدانند مقصر کیست و حداقل استفاده و بهرهای که از این مذاکرات بردیم این است که با افکار عمومی جهان اتمام حجت کردیم که ما تمام مسیرهای ممکن را برای رسیدن به تفاهم طی کردیم اما طرف مقابل اهل تفاهم نبوده است.
وی تأکید کرد: بنابراین من فکر میکنم که برای طرف مقابل هم راهی جز تفاهم باقی نمانده البته ما هم همانطور که آقای رئیس جمهور گفتند به دنبال تفاهم برد - برد هستیم یعنی اینطور نیست که بخواهیم همه امتیازات را بگیریم و آنها هم برای افکار عمومی خودشان حرفی برای گفتن نداشته باشند.
صالحی خاطرنشان کرد: بنده با اطلاعاتی که دارم فکر میکنم در مجموع امکان رسیدن به تفاهم بسیار بالا است.
صالحی با اشاره به حضور نمایندگانی از سازمان انرژی اتمی در گروه مذاکره کننده، اظهار داشت: بحثآب سنگین، فوردو، غنی سازی و تحریمها مطرح شده که به صورت کلی عرض میکنم در این موارد خیلی به هم نزدیک شدهایم و در بعضی موضوعات پرونده بسته شده.
وی ادامه داد: اول از بعد فنی و سپس از بعد حقوقی به هم نزدیک شدهایم و فقط میماند بعد سیاسی که مستلزم یک اراده است که اگر طرف مقابل این اراده را کرده باشد، احتمال رسیدن به تفاهم خیلی بالا است، و اگر هنوز این اراده شکل نگرفته باشد دیگر این مشکل آنها است زیرا ما این اراده را داریم و از روز اول هم به گونهای وارد مذاکره شدیم که به نتیجه برسیم ما به دنبال مذاکره برای مذاکره نیستیم و امیدواریم اراده سیاسی آنها هم بر این قرار گرفته باشد که بخواهند با توجه به تفاهمهایی که در بعد فنی و حقوقی صورت گرفته و تا حدود زیادی به هم نزدیک شدهایم، با اراده سیاسی آن مختصر باقی مانده را هم تمام کنیم و انشالله موضوع را ببندیم.
رئیس سازمان انرژی اتمی کشورمان گفت: برداشت من این است که در آمریکا نیز آراء سیاسی مختلفی هست، و مخصوصا فشار لابی صهیونیستی که کاملا مشهود است و خود نتانیاهو چند روز قبل رسما اعلام کرد که باعثشده مذاکرات در وین به سرانجام نرسد.
صالحی افزود: کری هم اعلام کرد که آمریکا همه چیز را با اسرائیلیها هماهنگ میکند. رژیم صهیونیستی هم طبیعتا ترجیح میدهد این پرونده ساختگی بین المللی حل نشود و ادامه داشته باشد و به عنوان کانون فشار بر ایران از آن استفاده شود.
وی ادامه داد: اما من عرض میکنم، جمهوری اسلامی ایران بحمدالله در موقعیتی است که اگر موضوع حل شود که چه بهتر ولی اگر حل نشود ما چیز زیادی از دست ندادهایم و راه خود را ادامه میدهیم البته موضوع تحریم دیگر نمیتواند به شرایط سابقش برگردد و به قول دکتر روحانی ترک خورده ضمن آنکه تجربه و آگاهی ما نسبت به حل مشکلاتمان بیشتر شده و روشهای مختلفی را اندیشیدهایم تا آثار تحریم را کمتر کنیم و امور اقتصادی خودمان را با جامعه بین الملل به پیش ببریم.
وی گفت: لذا بنده احساس میکنم در آمریکا این فشار بر دولت آمریکا وجود دارد. یعنی بنده برداشت شخصی خودم است که احتمالا آقای اوباما و آقای کری علاقمند هستند که این مسأله حل شود، اما دیگرانی هستند که دلشان نمیخواهند این مسأله حل بشود.
صالحی افزود: این امر را در نظر بگیرید که اگر این موضوع حل شود، برای آقای اوباما یک امتیاز بسیار بزرگی خواهد بود و او را در زمره روسای جمهور مشهور آمریکا قرار خواهد داد برای اینکه توانسته است که یک پرونده - هرچند ساختگی - ولی یک پرونده بین المللی را حل و فصل کند و این یک امتیاز بزرگ برای او است.
وی تصریح کرد: جمهوری اسلامی ایران هم همه تلاش خودش را کرده است که این بحثگفتوگوی با ۱ + ۵ به یک سرانجام درستی برسد. امیدوارم که آمریکاییها از این فرصت پیش آمده حسن استفاده را بکنند زیرا ممکن است که این فرصت دیگر پیش نیاید و ما برمی گردیم به گذشته. یک بار هم این اتفاق افتاد و دیدید که آن زمانی که جمهوری اسلامی ایران چند ده سانتریفیوژ بیشتر نداشت و ما فعالیتهای هستهای خودمان را بیش از دوسال و نیم تعلیق کردیم ولی متاسفانه آنها به تعهدات خودشان پایبند نشدند و ما مجبور شدیم مجددا فعالیتهای خودمان را آغاز کنیم و دیدید که چه رشد و پیشرفتی داشتیم و الان بیش از ۲۰ هزار سانتریفوژ در ایران نصب است و فعالیتهای جمهوری اسلامی ایران طبق روال خودش پیش میرود. بخصوص که ما قراردادی اخیرا با روسها بستیم و اصلا ایران در این عرصه وارد فاز جدیدی شده است.
صالحی درپاسخ به این سوال که اگر مذاکرات با غرب شکست بخورد آیا ایران از نظر فنی به قبل از توافقنامه اصولی ژنو بازخواهد گشت؟ گفت: ببینید این امر در خود تفاهم نامه ژنو و اقدام مشترک آمده است که اگر به نتیجه نرسد، هرکسی کار خودش را انجام میدهد این امر واضح است.
صالحی افزود: قرار نیست که اگر به تفاهمی نرسیم، به همین سبک ادامه بدهیم یعنی بعضی کارهایمان را تعلیق کنیم، مثل عدم نصب تجهیزات عمده اراک یا حفظ سطح میزان تولید غنی سازی اورانیوم خودمان. قرار نیست ما اینها را به همین سبک ادامه بدیم. ما براساس آنچه مصلحت باشد و منافع ما را در نظر بگیرد و نیاز ما باشد، عمل میکنیم. اینطور نیست که خواسته باشیم همه چیز را برگردانیم. تصمیم مناسب را در زمان مقتضی خواهیم گرفت.
وی در پاسخ به سوال دیگری درباره توافق با روسیه درخصوص ساخت دو نیروگاه هستهای در ایران و جزئیات مربوط به آن و موضع کشورهای غربی گفت: ما قریب به یک یا دو هفته پیش مسکو بودیم و قراردادی را با آنها برای دو نیروگاه جدید دیگر در محل نیروگاه بوشهر امضا کردیم و این دو نیروگاه ساخت و تحویل آن قریب به۱۰ سال طول میکشد. اولین نیروگاه هشت سال و نیم دیگر و دومین نیروگاه قریب دو سال بعد از آن(تحویل خواهد شد).
صالحی افزود: یادداشت تفاهمی هم با روسها درخصوص امکان همکاری در تامین سوخت این نیروگاهها به صورت مشترک امضا کردهایم که به صورت مشترک در ایران، ما سوختهای مورد نظر را بسازیم و تولید کنیم و در نیروگاه از آن استفاده کنیم.
صالحی تصریح کرد: در خصوص کشورهای دیگر، جالب است که برخی کشورهای اروپایی با ما تماس داشتند و گفتند که در عقد قراردادها عجله نکنید و ما علاقمند هستیم که با شما وارد همکاری ساخت نیروگاههای جدید هستهای شویم، و ما هم استقبال کردیم زیرا ما قرار است طبق تکلیفی که مجلس محترم به دولت کرده است، ۲۰ هزار مگاوات نیروگاه هستهای داشته باشیم یعنی قریب به ۲۰ نیروگاه مثل بوشهر.
صالحی ادامه داد: خوب ما اکنون نیروگاه بوشهر را داریم و دو قرارداد هم بستهایم و برای نیروگاههای جدید خیلی جا داریم.
صالحی با اشاره به اعلام آمادگی برخی از کشورهای آسیایی برای همکاری با کشورمان در زمینه ساخت نیروگاههای جدید گفت: ما از این پیشنهاد استقبال کردیم. اما منتظر نمیمانیم تا آنها ادعا کنند که باید شرایط آماده شود تا با ایران همکاری کنیم بلکه ما براساس منافع ملیمان عمل میکنیم.
صالحی افزود: در حال حاضر ما با روسها این قرارداد را بستهایم که قرارداد بسیار خوبی است. به همین دلیل از دولت و سازمان انرژی اتمی روسیه تشکر میکنیم. زیرا آنها کمک کردند تا در حالی که هیچ کشوری به ما در زمینه ساخت نیروگاه اول بوشهر جواب مثبتی نمیداد، این نیروگاه را بسازیم.
رئیس سازمان انرژی اتمی در پاسخ به سؤالی درباره رضایت یا عدم رضایت ایران درباره عملکرد نیروگاه هستهای بوشهر گفت: ما از کار نیروگاه بوشهر بسیار راضی هستیم و امیدواریم تا پایان سال جاری مسئولیت بهره برداری کامل نیروگاه بوشهر به طرف ایرانی واگذار شود.
وی نیروگاه بوشهر را یکی از بهترین و ایمنترین نیروگاههای دنیا دانست و گفت: بالاترین استانداردهای ایمنی در آن رعایت شده است. زیرا در زمان ساخت این نیروگاه با آژانس بین المللی انرژی اتمی در ارتباط بودیم و کنسرسیومی متشکل از ایران، روسیه و آژانس در خصوص مسائل ایمنی این نیروگاه به طور مستمر نظارت میکردند.
صالحی در پاسخ به سؤالی درباره همکاری مشترک ایران و روسیه در زمینه تولید سوخت هستهای و ادعاهای غربیها مبنی بر انتقال سوخت هستهای ایران به خاک روسیه و کار بر روی آن در خاک آن کشور گفت: اگر قرار بود ما جای دیگری، سوخت هستهایمان را بسازیم یا مواد اولیه آن را به کشور دیگری منتقل کنیم، که این پیشنهاد از سالها پیش بوده است. بلکه چالش ما این است و قرار است که کلیه فرایند سیکل سوخت را در داخل خاک جمهوری اسلامی ایران انجام بدهیم و سوخت را در داخل کشور تولید کنیم.
رئیس سازمان انرژی اتمی کشورمان، درباره برخی اخبار منتشر شده مبنی بر درخواست عربستان برای دستیابی به امتیازاتی مشابه آنچه ایران براساس توافق نامه ژنو در صورت امضای آن، گفت: ما خوشحال میشویم که هر کشور اسلامی یا هر کشور در حال توسعه دیگری، براساس حقوقی که در ان پی تی و در اساسنامه آژانس برای آنها ترسیم شده است، از تمامی امکانات مذکور در این، سند حقوقی بین المللی استفاده کند. خواه این کشور عربستان سعودی یا امارات باشد، ما هیچ گونه نگرانی از این بابت نداریم.
صالحی افزود: کشورها در این زمینه حق دارند و ما پیشتاز و پرچمدار این امر هستیم و برای حقوق کشورهای در حال توسعه برای استفاده کامل از همه حقوق به رسمیت شناخته شده در ان پی تی و اساسنامه آژانس، مبارزه میکنیم. ما از ورود آنها به عرصه فعالیتهای صلح آمیز هستهای استقبال میکنیم.
وی با اشاره به پیشنهاد کشورمان برای همکاری کشورهای حوزه خلیج فارس در زمینه هستهای، گفت: در حال حاضر امارات در حال ساخت چهار نیروگاه است و سایر کشورهای حاشیه خلیج فارس نیز برای ساخت نیروگاههای هستهای در کشورهایشان اعلام آمادگی کردهاند. ما از همکاری با این کشورهای همسایه استقبال میکنیم و آمادهایم تا تجربیات بسیار ارزندهای که به دست آوردهایم در اختیار آنها قرار بدهیم و پیشنهاد کردهایم تا مانند آمریکای لاتین یا آسیای جنوب شرقی، شورای مشترک انرژی هستهای تشکیل بدهیم و آمادهایم تا درباره مسائل ایمنی و امنیتی و علمی، تکنوژیکی یک شورای مشترک تشکیل بدهیم و از تجارب یکدیگر استفاده کنیم.