قوم‌شناسی دیجیتالی مورد توجه قرار گیرد

قائم مقام وزیر تعاون، کار و رفاه اجتماعی گفت: تحولات سریع ناشی از فضای مجازی می‌تواند بر نهاد خانواده اثر بگذارد.

به گزارش خبرنگار ایلنا، ابوالحسن فیروزآبادی در نشست تاثیر شبکه‌های اجتماعی بر خانواده که ظهر امروز در وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی برگزار شد٬ گفت: فضای مجازی به معنای مجاز در برابر حقیقت نیست تا از اهمیت آن کاسته شود بلکه این فضا در فضای حقیقی شکل می‌گیرد و مربوط به ارتباط انسان و دستگاه‌ها با هم است.

وی ادامه داد: در این فضا ارتباط سنتی انسان که پیش‌تر یک به یک بوده و در قرن بیستم ارتباط یک به n تبدیل شده است٬ امروز به صورت یک به یک، یک به n و n به n درآمده و پیچیدگی‌هایی را ایجاد کرده است که شکل اعلای این پیچیدگی‌ها رسانه‌های اجتماعی است.

قائم مقام وزیر کار و تعاون با بیان اینکه تغییر و تحول در حوزه ارتباط در یک بستر تاریخی ایجاد شده٬ گفت: این تغییرات در دهه اخیر سرعت بسیاری پیدا کرده به صورتی که در حال حاضر از دوره ارتباط خارج و به دوره اتصال وارد شدیم.

وی با تاکید بر اینکه شالوده ذهن بشر امروز با گذشته متفاوت است٬ گفت: فضای مجازی مولفه‌هایی دارد که شبکه‌ای شدن یکی از این موارد است٬ به این معنا که انسان‌ها می‌توانند در شبکه‌هایی با آ‌رایش‌های متفاوت ظهور کنند.

وی افزود: تعاملی شدن از دیگر مولفه‌های فضای مجازی است و به دلیل اینکه فضای تولید شده در این حوزه بزرگ‌تر از فضای فیزیکی و حقیقی است در این فضا می‌توانیم هویت‌های فیزیکی متعدد داشته باشیم.

فیروزآبادی خاطرنشان کرد: مولفه دیگر تصویر زمان و مکان است٬ به این معنا که انسان در گذشته اسیر زمان و مکان بوده یعنی اتفاقات قابل تکرار و بازسازی نبوده و از نظر مکانی هم به ابزاری که از آن استفاده می‌کرده محدود بوده است.

قائم مقام وزیر کار و تعاون ادامه داد: ‌خصلت دیگر این فضا دانش‌پایگی است که باعثشده تکنولوژی که نوعی ابزار است٬ برای انسان توانایی مبتنی بر دانش ایجاد کند.

وی با بیان اینکه افزایش سرعت پردازش‌ها از دیگر مولفه‌های فضای مجازی است٬ گفت: انسان امروز با استفاده از این فضا می‌تواند پردازش داشته و نتیجه علمی به دست آورد. همچنین مولفه‌ای دیگر خدماتی شدن اقتصاد است که در جوامع پیشرفته بخش خدمات از بخش‌های کشاورزی و صنعتی بزرگ‌تر شده است.

فیروزآبادی با بیان اینکه این مولفه‌ها پیامدهایی به دنبال دارد٬ اظهار کرد: یکی از این پیامد‌ها تفاوت در حوزه ارتباط است که بسیار قابل توجه بوده این تفاوت به معنای تبدیل ارتباط به اتصال است.

وی با اشاره به استفاده ۷ میلیارد انسان در جهان از دستگاه‌های ارتباطی گفت: از این تعداد سه میلیارد نفر از فناوری ۳G استفاده می‌کنند و در ارتباط هستند که استفاده از خدماتی مانند وایبر تانگو و واتس آپ از این دست است.

قائم مقام وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی با تاکید بر اینکه این اتفاق آثار فرهنگی و اجتماعی در پی دارد گفت: برخی از آن‌ها قابل پیش‌بینی بودند چنانچه یکی از پژوهشگران پیش‌بینی کرده بود که با توسعه شبکه‌های اطلاعاتی گروه‌های تکفیری شکل خواهد گرفت.

وی تصریح کرد: در دنیا با خودکشی‌های متعددی مواجه هستیم که این تعداد داوطلب مرگ نشان بروز یک اتفاق است چنانکه بیشتر افرادی که جذب این گروه‌های تکفیری می‌شوند عضو شبکه‌های اجتماعی هستند که اگر این نوع ارتباط نبود شاید این حوادثرخ نمی‌داد.

فیروابادی تصریح کرد: از ویژگی‌های فضای مجازی سرعت تحولات است که این سرعت اینقدر بالاست که باعثشکل‌گیری امپراطوری‌های مجازی همچون فیس بوک، گوگل و… شده است و با توجه به سرعت تحولات افرادی که این فضا‌ها را طراحی می‌کنند نمی‌دانند چه اتفاقی خواهد افتاد.

قائم مقام وزیر تعاون، کار و رفاه اجتماعی با اشاره به تفاوت در ادراک گفت: ادراکی که بشر امروز نسبت به پدیده‌ها دارد به دلیل توانمند شدن در فضای مجازی با ادراک انسان ۳۰ سال پیش متفاوت است بنابراین ابزار ادراکی و محیط ادراکی متفاوت شده است.

وی افزود: از دلایل تفاوت در ادراک نمایشی شدن فضا است چنانکه ما امروز در معرض لگو‌ها و برندهایی هستیم که جنگ بزرگی را برای ذهن انسان می‌سازد یعنی ذهن انسان را شرطی می‌کنند و زمانی که لگویی را می‌بینید مطالب زیادی در ذهن شکل می‌گیرد. این بدان معناست که انسان امروز در فضای مجازی می‌تواند موارد زیادی را شبیه سازی کند.

فیروزآبادی اظهار کرد: مجموعه این عوامل و پیامد‌ها در بستر تاریخی غرب و با توجه به شرایط جامعه غربی شکل گرفته است در حالی که در جامعه ما وارد شده است.

وی خاطرنشان کرد: در دوران مدرنیته تلاش شد انسان‌ها شهر نشین شده، رسانه‌ها شکل گرفتند، سکولاریسم توسعه یافت و پوزیتیویسم ایجاد شد و علوم معنوی دست دوم شده‌اند.

وی با بیان اینکه مسایلی همچون نسبت گرایی ساختار شکنی و تکثرگرایی تحت عنوان پسا مدرن شکل گرفتند٬ تصریح کرد: توسعه فضای مجازی این موارد را گسترش داده و به عدم ثبات فکری در غرب انجامید.

فیروزآبادی یادآور شد: تکنولوژی در کشورما وارداتی و تحولاتی همچون صنعتی‌شدن مهاجرت از روستا به شهر و توسعه رسانه‌ها در مدت کمی یعنی ۵۰ سال اخیر اتفاق افتاد.

وی افزود: این مسایل تحولاتی در جامعه ایجاد می‌کند که یکی از آن‌ها تحول در مسایل نهادی است یعنی نهاد‌ها به شدت در معرض تغییر قرار می‌گیرد و آنچنان این تحول عمیق و سریع است که فکر می‌کنید از اول این نوع ارتباط وجود داشته که این موضوع می‌تواند بر نهاد خانواده اثرگذار باشد.

فیروزآبادی تاکید کرد: زمانی که نهاد خانواده مورد تعرض قرار گیرد آسیب‌هایی همچون طلاق، خودکشی، اعتیاد، اعتیاد اینترنتی و ازدواج‌های اینترنتی اتفاق می‌افتد که دلیل آن نیز ایجاد تغییرات اساسی بر مرجع‌های اجتماعی است.

قائم مقام وزیر تعاون، کار و رفاه اجتماعی با اشاره به شکل گیری قوم‌شناسی دیجیتالی در فضای مجازی گفت: در این فضا رفتاری که اقوام و ملیت‌های مختلف نشان می‌دهند متفاوت است چنانکه زمانی که وبلاگ آمد ما رده هفت را در این حوزه در سطح جهان به دست آوردیم اما در تمام دنیا وبلاگ محلی برای تضارب آرا بود اما در ایران وبلاگ‌نویسان تنها متکلم‌وحده هستند یا مثلا در ژاپن بیش از هر کشور دیگری در وبلاگ‌ها از اسم مستعار استفاده می‌کنند که این موارد باید در حوزه آسیب‌ها مورد توجه قرار گیرد.

وی با بیان اینکه سرمایه‌های اجتماعی در فضای مجازی بیشترین تاثیرپذیری را دارند٬ گفت: بحثدیگر در این حوزه شکل‌گیری هویت‌هاست که در فضای مجازی گروه‌های جدید شکل می‌گیرد و گروه‌های ناشناخته در این فضا رشد پیدا کرده و خرده‌فرهنگ‌ها ایجاد می‌شوند.

وی افزود: این هویت‌ها بسیار معتبر بوده و برخی از آن‌ها به اندازه هویت‌های ۱۰۰ ساله می‌توان تاثیر گذار باشند٬ چنانکه ادیان جدید نیز با کمک فضای مجازی شکل می‌گیرد.

فیروزآبادی با اشاره به اینکه آمار جرایم و تخلفات در جامعه آمار خوبی نیست تاکید کرد: باید با این موضوع عقلانی برخورد کرده و از افراط و تفریط بپرهیزم به این معنا که نه از پدیده‌های جدید پرهیز کرده و نه این پدیده‌ها را به حال خود‌‌ رها کنیم و باید با این پدیده‌ها بدون هر نوع پیش‌داوری برخوردکرد.

قائم مقام وزیر تعاون، کار و رفاه اجتماعی با بیان اینکه فضای کشور درحوزه مدیریت فضای مجازی خیلی به سامان نیست٬ گفت: درحال حاضر شوراهای متعددی وجوددارد که شورایعالی مجازی به دستور مقام معظم رهبری نیز تشکیل شده و امیدواریم این شورا بتواند مشکلات موجود را به صورت اساسی حل کند.