خطر مرگ بیماران بدلیل نبود دستگاه «پلاسموفرز» در استان مرکزی

خبر درگذشت یک مادر ۲۶ ساله در اراک پس از سزارین و طرح احتمال مرگ او به دلیل نبود دستگاه پلاسموفرز در اراک مورد پی‌گیری خبرنگار ایلنا در اراک قرار گرفته است.

به گزارش خبرنگار ایلنا، این خبر در حالی منتشر شد که سال‌هاست به دلیل فقدان این دستگاه در استان مرکزی، سازمان انتقال خون این شهر با بکارگیری دستگاه «پلاکت فرز» در هنگام نیاز به جای مراکز درمانی، نقش درمانی به تنها دستگاه جداکننده اجزای خونی‌اش داده است.

پلاسموفرز در لغت جداسازی پلاکت از خون معنا می‌دهد و دستگاه پلاسمو فرز وسیله‌ای است که علاوه بر انجام این فرایند بر روی خون اهداکنندگان، نقش درمانی هم دارد. در برخی از بیماری‌های عصبی و بیماری‌های سیستم ایمنی هم چنین در زنان باردار دارای سقط‌های مکرر و بیماران مبتلا به‌ ام اس پلاسموفرز یک کار درمانی است که در آن با تعویض پلاسما طی یک پروسه پلاسما از خون خارج شده و پلاسمای جدید جایگزین آن می‌شود. در برخی از بیماری‌ها که مواد خطرناک در چرخه خون ایجاد می‌شود، اگر تعویض پلاسما انجام نشود بیمار جان خود را از دست می‌دهد.

هر چند اکثر متخصصان در دانشگاه علوم پزشکی اراک بر این عقیده‌اند که موارد نیاز به این عمل بسیار نادر و در استان مرکزی شاید حداکثر ۲۰ مورد در طول سال باشد، اما با نبود این دستگاه احتمال به خطر افتادن جان این بیماران وجود دارد.

استان مرکزی با جمعیت بالای ۷۰۰ هزار نفر در آخرین سرشماری در حالی از فقدان یک دستگاه پلاسموفرز در بخش درمان رنج می‌برد که بالا‌ترین رشد بیماران‌ ام اس را در کشور داراست و علاوه به شهروندان این استان در بخش درمان میزبان بیماران نیازمند استان‌های هم جوارش نیز هست.

دکتر دلاور، معاون دارو و غذای دانشگاه علوم پزشکی اراک که از نبود این دستگاه در استان مطلع است با اشاره به اینکه در مراکز استان‌ها معاونت‌های درمان بر تهیه تجهزات درمانی نظارت دارند می‌گوید: تا آنجا که اطلاع دارم مشکلات اعتباری مانع خرید دستگاه پلاسموفرز بوده است. حتی با بنیاد امور بیماران خاص کشور نیز مکاتباتی انجام شد تا از طریق خیرین برای خرید اقدام شود.

به گفته معاون درمان دانشگاه علوم پزشکی اراک در استان مرکزی یک دستگاه پلاسموفرز وجود دارد اما خراب است. او از خبرنگار ایلنا می‌خواهد تا موضوع را از طریق سازمان انتقال خون دنبال کند.

دستگاه یک روز بعد از مرگ این مادر درست شد

سازمان انتقال خون استان تنها مرکزی است که دستگاه جداکننده فرآورده‌های خونی را دارد و از آن طبق آیین‌نامه داخلی سازمان باید در موضوع تعریف شده استفاده کند، نه در حوزه درمان. این مطلبی است که معصومی مسئول حراست این سازمان در استان به خبرنگار ایلنا می‌گوید.

به گفته او دستگاه پلاکت فرز سازمان کار جداسازی اجزای خون را انجام می‌دهد که با آن با یک تغییر در کار می‌توان پلاسما را هم به عنوان روش درمانی جدا کرد.

معصومی می‌گوید به دلیل نبود این دستگاه در حوزه درمان استان در مواردی که بیماران نیاز به پلاسمو فرز داشته باشند با هماهنگی بیماران به سازمان منتقل و به لحاظ اقدام انسان دوستانه برای حفظ جان بیماران(با آنکه خلاف دستورالعمل سازمان انتقال خون است) کار درمانی با این دستگاه انجام می‌شود.

او می‌گوید: با اینکه تعداد مراجعین در طول سال چندان زیاد نیست، اما همین مراجعات اندک هم به دستگاه آسیب زده است.

به گفته معصومی از سال ۸۷ که این دستگاه برای سازمان انتقال خون خریداری شده چند بار خراب شده است که آخرین بار آن از سه ماه قبل بوده و با تعمیر مجدد از ۱۵ فروردین(یک روز بعد از مرگ این مادر) کار با آن آغاز شده است.

او می‌گوید: دانشگاه علوم پزشکی و استانداری باید پیگیر خرید این دستگاه در حوزه درمان باشند و تا آن زمان سازمان از هیچ اقدام درمانی دریغ نمی‌کند مشروط بر اینکه دستگاه خراب نباشد.

اقدامی برای خرید دستگاه نشده است

در همین رابطه، دکتر طاهر احمدی، رئیس دانشگاه علوم پزشکی اراک که سابقه‌ای از پیگیری برای خرید دستگاه پلاسموفرز را در این دانشگاه نیافته، به ایلنا می‌گوید: شاید به علت اینکه موارد مراجعه درمانی در استان نادر بوده به تنها دستگاه سازمان انتقال خون بسنده شده است.

او می‌گوید: استان مرکزی به استان‌های هم جوار هم خدمات درمانی می‌دهد و وجود این دستگاه در بخش درمان ضروری است و نمی‌توان به تنها دستگاهی که به هر دلیل ممکن است خراب باشد اکتفا کرد و انتظار چنین اتفاقات دردناکی را نداشت. این پزشک امیدوار است با حمایت استانداری اعتبار برای خرید دستگاه پلاسموفرز تامین شود.

پرداخت ۵ میلیون تومان برای تعمیر دستگاه

خانم نکوئیان، مسئول دفتر بهداشت مدیرکل اجتماعی استانداری مرکزی اگرچه درباره خرابی این دستگاه اطلاع دارد اما از اتفاق اخیر که به مرگ مادری منجر شده بی‌اطلاع است..

او می‌گوید: آخرین بار یک نامه در اواخر بهمن سال گذشته از سازمان انتقال خون مبنی بر خراب شدن دستگاه دریافت کردیم که ۶ اسفند ماه مبلغ ۵ میلیون تومان برای انجام تعمیرات به این سازمان پرداخت شد.

نکوئیان می‌گوید: یک نامه هم در تاریخ ۲۶ / ۱ / ۹۳ دریافت کردیم، ولی در رابطه با خرابی در قبل از این تاریخ و فوت یک مادر اطلاعی داده نشده و درحال حاضر نیز درخواستی برای خرید دستگاه نرسیده است.

غذا و دارو: پیگیری می‌کنیم

دستگاه پلاسموفرز در حوزه درمان استان مرکزی وجود ندارد. هر چند برخی اخبار غیر رسمی در بیمارستان طالقانی از پیگیری برای خرید دستگاه به گوش می‌رسد، اما در پیگیری خبرنگار ایلنا هیچ مسئولی به این موضوع اشاره‌ای نکرد، در این میان به نقل از مقامات مسئول تنها یک ابراز امیدواری برای خرید دستگاه اظهار شد و بس. به همین دلیل خبرنگار ایلنا با مهدی هاشمی، مسئول روابط عمومی معاونت غذا و داروی وزارت بهداشت و درمان تماس تلفنی گرفت. هاشمی ضمن ابراز تآسف از حادثه مرگ مادر بدلیل فقدان دستگاه تغییر پلاسما در اراک، با بیان اینکه خرید و تامین تجهیزات پزشکی در سطح وزارت خانه بر عهده این معاونت است، قول داد موضوع را پی‌گیری کند.