علت و علائم وجود گلبول سفید در ادرار چیست؟

به گزارش ایلنا،  گلبول‌های سفید مرکز سیستم ایمنی بدن هستند و وظیفه آن‌ها محافظت از بدن در برابر عوامل خارجی از جمله میکروب‌ها و بیماری‌های عفونی است. زمانی که سطح این سلول‌ها در بدن زیاد می‌شود، نشانه آن است که سیستم ایمنی در حال تلاش برای مبارزه با نوعی عفونت است و وجود مقادیر زیاد آن در ادرار از عفونت یا سایر مشکلات التهابی خبر می‌دهد. در ادامه به بررسی علت‌های وجود گلبول سفید در ادرار و دانستنی‌های مربوط به آن می‌پردازیم. با ما همراه باشید.

۱. عفونت دستگاه ادراری و دفع گلبول سفید
یکی از شایع‌ترین علل وجود گلبول سفید در ادرار عفونت ادراری (UTI) است. UTI می‌تواند بر هر بخشی از سیستم ادراری از جمله مثانه، مجرای ادراری و کلیه تأثیر بگذارد. این عفونت در اکثر موارد به دستگاه ادراری تحتانی به ویژه مثانه و مجرای ادرار حمله می‌کند. عفونت دستگاه ادراری در صورت عدم پیگیری گسترش می‌یابد و به مجرای ادرار و کلیه آسیب می‌رساند.

درمان عفونت دستگاه ادراری
در برخی شرایط مانند عفونت ادراری، درمان آنتی‌بیوتیکی سریعاً مشکل را برطرف می‌کند. اگر دائم دچار عفونت ادراری می‌شوید، پزشک ممکن است یک دوره طولانی مصرف آنتی‌بیوتیک‌ها و آزمایش‌های مربوطه را توصیه کند تا علت را بیابد. علاوه بر مصرف آنتی‌بیوتیک، افزایش مصرف مایعات و موارد زیر این عفونت را کم کم از بدن خارج می‌کند:

مصرف استامینوفن و ایبوپروفن
نوشیدن حدود ۸ لیوان آب در هر روز
پرهیز از الکل و اجتناب از رابطه جنسی تا زمان بهبود
نوشیدن آب آلبالو
مصرف پیریدیوم

۲. عفونت مثانه عامل گلبول سفید در ادرار
این التهاب زمانی اتفاق می‌افتد که باکتری‌ها خود را از مجرای ادرار به مثانه می‌رسانند و در این اندام تجمع می‌کنند. جالب است بدانید که خانم‌ها بیشتر از آقایان در معرض ابتلا به عفونت مثانه هستند و تقریباً نیمی از خانم‌ها در طول عمر خود حداقل یک دوره با این عارضه دست و پنجه نرم می‌کنند. سوزش ادرار نشان دهنده التهاب و عفونت مثانه هستند.

۳. سندرم مثانه دردناک و دفع سلول سفید خون در ادرار
سندرم مثانه دردناک (سیسیت بینابینی) به سبب التهاب جداره مثانه اتفاق می‌افتد و از نشانه‌های آن می‌توان به تکرر ادرار و درد زیر شکم اشاره کرد. سندرم مثانه دردناک همانند عفونت مثانه اکثراً خانم‌ها را درگیر می‌کند و از عوامل وجود گلبول سفید درون ادرار است.

۴. سنگ کلیه و وجود گلبول سفید در ادرار
گاهی وجود مقادیر بالای گلبول سفید درون ادرار، زنگ خطر سنگ کلیه است. شخص مبتلا علائمی، چون درد، حالت تهوع و استفراغ، تب و لرز را تجربه می‌کند. اگر سنگ کلیه به مجرای ادرار برسد، می‌تواند جریان ادرار را مختل کند؛ همچنین تجمع باکتری‌ها سبب عفونت می‌شود.

درمان سنگ کلیه
اگر نوعی انسداد مانند تومور یا سنگ کلیه منجر به بالا رفتن سطح گلبول‌های سفید شود، ممکن است به جراحی نیاز باشد. در حالی که برای دفع سنگ‌های کوچک کلیه، افزایش میزان آب مصرفی تا حد زیادی اثربخش است. سنگ‌های بزرگ‌تر با استفاده از امواج صوتی شکسته شده یا با جراحی خارج می‌شوند. در نهایت اگر انسداد ناشی از رشد تومور باشد، گزینه‌های درمانی ممکن است شامل جراحی، شیمی‌درمانی یا پرتودرمانی بشود.

۵. عفونت کلیه گلبول سفید ادرار را افزایش می‌دهد
در صورت وجود عفونت کلیوی، میزان گلبول‌های سفید در ادرار افزایش خواهد یافت. عفونت کلیه اغلب در دستگاه ادراری تحتانی شیوع می‌یابد؛ سپس به کلیه‌ها سرایت می‌کند. گاهی جریان خون برخی از انواع باکتری‌ها را از سایر قسمت‌های بدن به کلیه‌ها می‌رساند. در صورت ضعف سیستم ایمنی یا استفاده از سوند ادراری، احتمال بروز عفونت کلیوی بسیار بیشتر است.

درمان عفونت کلیه
مصرف آنتی بیوتیک یک گزینه موثر برای درمان عفونت کلیه است:

مصرف آنتی‌بیوتیک خوراکی
تزریق آنتی‌بیوتیک وریدی در بیمارستان

۶. انسداد دستگاه ادراری
انسداد دستگاه ادراری می‌تواند ناشی از آسیب‌دیدگی، سنگ کلیه، ظهور تومور یا سایر عوامل خارجی باشد. این عارضه با عوارض زیر همراه است:

وجود گلبول سفید در ادرار
هماچوری یا وجود خون در ادرار
هیدرونفروز یا ورم کلیه
درمان انسداد دستگاه ادراری
درمان موقت مانند یک کاتتر یا استنت جهت کاهش درد
جراحی رفع انسداد مثل لاپاروسکوپی

۷. نگه داشتن ادرار
نگه داشتن ادرار مثانه را ضعیف و در نهایت عمل تخلیه را دشوار می‌کند. اگر ادرار برای مدتی در مثانه نگه داشته شود، احتمال تجمع باکتری‌ها، بروز عفونت و در نهایت افزایش گلبول‌های سفید در ادرار وجود دارد.

۸. گلبول سفید در ادرار در دوران بارداری
عفونت ادراری بیشتر در کمین خانم‌های باردار است. تغییرات هورمونی این دوره دفع ادرار را سخت می‌کند؛ به طوری که در هر عمل تخلیه، مقداری از ادرار در مثانه می‌ماند و زمینه عفونت را فراهم می‌آورد. از این جهت می‌توان گفت وجود سلول‌های سفید خون در آزمایش ادرار دوره بارداری طبیعی است.

جلوگیری از عفونت ادراری در بارداری
روزانه حداقل ۸ لیوان آب بنوشید.
پس از ادرار خود را از جلو به عقب خشک کنید.
لباس زیر پنبه‌ای بپوشید.
بیشتر دوش بگیرید.

سایر دلایل وجود گلبول سفید در ادرار
تا به اینجا صرفاً به برخی از مهم‌ترین علل دفع گلبول سفید اشاره شد، اما موارد دیگری هم هستند که ممکن است سطح سلول‌های دفاعی مایع ادرار را زیاد کنند، از جمله:

برخی از انواع سرطان مانند سرطان پروستات، سرطان مثانه یا سرطان کلیه
بیماری‌های خونی مانند کم‌خونی داسی شکل
مصرفی برخی از دارو‌های مسکن یا دارو‌های رقیق‌کننده خون
بزرگ شدن پروستات
دیابت
اسهال التهابی
بیماری التهابی روده

علائم وجود گلبول سفید درون ادرار
علائم دفع گلبول سفید در افراد متفاوت بوده و مهم‌ترین و شایع‌ترین نشانه آن ادرار ابری و کدر است. علائم دیگر شامل تکرر ادرار، درد یا سوزش هنگام تخلیه ادرار یا وجود خون در ادرار است، در کنار:

تب و لرز
کمردرد و درد پهلو
درد حاد لگن
حالت تهوع یا استفراغ
رابطه جنسی دردناک

گلبول سفید را در ادرار چگونه تشخیص دهیم؟
میزان نرمال گلبول‌های سفید در جریان خون چیزی بین ۴۵۰۰ الی ۱۱۰۰۰ عدد در هر میکرولیتر است؛ این عدد در ادرار به مراتب کمتر است. اگر بیمار مشکوک به عفونت ادراری باشد، پزشک از او نمونه ادرار می‌گیرد و میزان گلبول‌های سفید، گلبول‌های قرمز، باکتری و سایر ریزموجودات دیگر را بررسی می‌کند.

حتی در ادرار افراد سالم مقداری از این سلول‌های دفاعی وجود دارد؛ اما اگر میزان آن بیشتر از ۵ دسی لیتر برآورد شود، فرد به عفونت مبتلا است.

درمان گلبول سفید در ادرار
برای درمان این مسئله ابتدا باید علت را یافت و وجود عفونت را بررسی کرد. برای عفونت‌های شدیدتر یا مواردی که به راحتی برطرف نمی‌شوند، به درمان پزشکی جدی‌تر نیاز است. جدا از راه‌های درمانی ذکر شده در این مقاله، احتمالاً پزشک آزمایش کشت ادرار را توصیه کند.

چگونه از ظهور گلبول سفید در ادرار جلوگیری کنیم؟
گاهی با تغییر شیوه زندگی می‌توان از شرایطی که باعث ورود گلبول‌های سفید به ادرار می‌شود، اجتناب کرد. از جمله:

نوشیدن آب بیشتر
تخلیه ادرار به موقع
حفظ سبک زندگی سالم
خوردن زغال اخته و نوشیدن آب‌میوه‌ی آن خطر ابتلا به UTI را کاهش می‌دهد.
مصرف استامینوفن، ایبوپروفن یا دارو‌های تجویزی به منظور کاهش درد دستگاه ادراری