فشار خون بالا؛ علل، علائم و روش درمان

به گزارش ایلنا، بسیاری از افراد در سراسر جهان مبتلا به پر فشاری (هیپرتانسیون؛ hypertension) یا افزایش فشار خون هستند که اصطلاحا به آن «فشار خون» یا «فشار خون بالا» هم گفته می‌شود. علائم فشار خون، به طور معمول قابل مشاهده نیستند و ممکن است تا سال‌ها در بدن پدیدار نشوند و حتی بعد از پدیدار شدن این علائم به بیماری‌های دیگر نسبت داده شوند. برای درمان فشار خون بالا، شما می‌توانید با یک سری عادات و رفتارها و مصرف دارو با مشورت پزشک سلامت خود را به دست آورید.

محدوده‌های فشار خون طبیعی و فشار خون بالا:

علائم بالا بودن فشار خون

ممکن است فرد مبتلا به فشار خون بالا هیچ علائمی را متوجه نشود، بنابراین افراد اغلب آنرا "قاتل ساکت" می‌نامند. اگر فشار خون بالا تشخیص داده نشود، می‌تواند به قلب، رگ‌های خونی و سایر ارگان‌ها مانند کلیه آسیب برساند. از همین جهت بررسی فشار خون به طور مرتب ضروری است. در موارد نادر و شدید، فشار خون بالا باعث تعریق، اضطراب، مشکلات خواب و سرخ‌شدن می‌شود. با این حال بیشتر مبتلایان به فشار خون بالا هیچ علائمی را تجربه نخواهند کرد. اگر فشار خون بالا به یک بحران فشار خون تبدیل شود، ممکن است فرد دچار سردرد و خونریزی بینی شود.

برخی از علائم فشار خون بالا عبارتند از:

بالا رفتن دمای بدن (گرگرفتگی)

• درد در ناحیه سینه؛
• وجود لکه خون در ادرار؛
• به سختی و غیر شمرده نفس کشیدن؛
• سردرد غیر منتظره؛

علائمی دیگری نیز وجود دارند که در اندکی از بیماران این علایم بروز پیدا می‌کند:

• تعریق بیش از حد معمول؛
• اضطراب شدید؛
• مشکلاتی در خوابیدن؛
• سرخ شدن رنگ پوست؛

در وضعیتی که این بیماری خطرناک و بحرانی می‌شود علائم زیر پدیدار می‌شوند:

• خون‌ریزی از بینی بدون داشتن جراحت؛
• سرگیجه و سردردهای مداوم و پر درد؛

علل فشار خون بالا

اگر یک بیماری زمینه‌ای برای افزایش فشار خون باشد، پزشکان این فشار خون بالا را ثانویه می‌نامند. فشار خون ثانویه دلایل خاصی دارد و نتیجه بیماری دیگری است به عنوان مثال: بیماری مزمن کلیه (CKD) یک علت شایع فشار خون بالا است، زیرا کلیه‌ها دیگر مایعات را فیلتر نمی‌کنند. این مایع اضافی منجر به فشار خون بالا می‌شود.

شرایطی که می‌تواند به فشار خون بالا منجر شود عبارتند از:

• دیابت، به دلیل مشکلات کلیوی و آسیب عصبی؛
• بیماری کلیوی؛
• فئوکروموسیتوم، یک سرطان نادر یک غده فوق کلیوی است.
• سندرم کوشینگ که داروهای کورتیکواستروئید می‌تواند ایجاد کند.
• هایپرپلازی مادرزادی آدرنال، اختلال در غدد فوق کلیه ترشح کننده کورتیزول؛
• پرکاری تیروئید یا غده تیروئید بیش فعال؛
• هایپرپاراتیروئیدیسم، که بر کلسیم و فسفر تأثیر می‌گذارد.
• بارداری؛
• آپنه خواب؛

عوامل خطر برای فشار خون بالا

برخی عوامل خطر وجود دارد که می‌توانند در ایجاد فشار خون بالا نقش داشته باشند، مانند:

• سن؛
• اضافه وزن؛
• مصرف الکل و دخانیات؛
• سبک زندگی کم تحرک؛
• رژیم غذایی سرشار از نمک و پر چرب؛
• مصرف پتاسیم کم؛

مدیریت و درمان فشار خون بالا

اصلاح سبک زندگی اولین گزینه برای مدیریت و درمان فشار خون بالا است که باید انجامش دهید. همچنین روش‌های دیگری نیز برای درمان فشار خون وجود دارد، مانند:

• ورزش منظم؛
• کاهش استرس؛
• دارو (فقط با تجویز پزشک)؛
• رژیم غذایی؛
• کاهش مصرف نمک؛
• تعدیل مصرف الکل؛
• خوردن میوه و سبزیجات بیشتر و چربی کمتری؛
• مدیریت وزن بدن؛
• استفاده از رژیم DASH (مصرف مکمل های پروبیوتیک)؛

اگر به نکاتی که در بالا ذکر شده‌اند اهمیت نمی‌دهید ممکن است مبتلا به فشار خون بالا شوید. پس سعی کنید برای دوری از این بیماری حتما این رفتارها را در زندگی خود پیاده‌‌سازی کنید و سلامت کلی بدن خود را به دست آورید. فشار خون بالا اگر در مراحل ابتدایی قرار داشته باشد با این اعمال می‌تواند کنترل و درمان شود و مشکلی را برای شما به وجود نیاورد.

نقش تغذیه در کنترل فشار خون بالا

غذایی که می‌خوریم تأثیر زیادی بر سلامت کلی ما دارد. انجمن قلب آمریکا پیشنهاد می‌کند که خوردن رژیم غذایی سرشار از میوه و سبزیجات و پرهیز از غذاهای با نمک و چربی زیاد می‌تواند به کنترل فشار خون کمک کند.

مواد نگهدارنده، مواد افزودنی و آب

محققان طی یک مطالعه برروی تاثیر غذاها و محصولات محلی نسبت به محصولات حاوی مواد نگه دارنده دریافتند که پس از گذشت 6 ماه، افرادی که غذاهای محلی مصرف می کنند، سطح کمتر چربی احشایی، بهبود وضعیت افسردگی و کاهش فشار خون سیستولیک داشتند.

در یک مطالعه دیگر دانشمندان به بررسی مواد معدنی آب پرداختند. در مناطقی که آب شوری بیشتری دارد، آب حاوی مقادیر بیشتری سدیم است که می‌دانیم فشار خون را افزایش میدهد. با این حال، همین آب همچنین شامل منیزیم و کلسیم بیشتری است که هر دو فشار خون را کاهش می‌دهند.

بهداشت دهان

دانشمندان طبق تحقیقات خود نتیجه گرفتند که دهانشویه دهان "باکتری‌های خوب" را در دهان می‌کشد. این باکتری‌های خوب اکسید نیتریک (NO) تولید می‌کنند که برای سلامتی رگ‌های خونی مهم است.

مصرف روی

آخرین تحقیق، نقش اصلی در تعامل بین روی و فشار خون را نشان می‌دهد. به گفته محققین، انتقال‌دهنده کلرید سدیم ( NCC) در کلیه لینچپین است. NCC مسئول پمپاژ سدیم به بدن است، از این طریق از دفع آن در ادرار جلوگیری می‌کند. روی با NCC تداخل دارد: هنگامی که روی وجود دارد، NCC فعال‌تر است، به این معنی که بدن سدیم کمتری را حفظ می‌کند. این مهم است زیرا مقادیر زیاد سدیم (از جمله مصرف نمک زیاد) فاکتورهایی در افزایش خطر فشار خون هستند.

عوارض طولانی مدت فشار خون بالا

فشار خون طولانی مدت می‌تواند باعث ایجاد عوارض از طریق آترواسکلروز شود که پلاک در دیواره رگ‌ها ایجاد می‌شود و باعث باریک شدن آنها می‌شود. این باریک شدن فشار خون را بدتر می‌کند زیرا قلب برای گردش خونِ باید با فشار بالا، خون را پمپاژ کند.

آترواسکلروز مربوط به فشار خون بالا می‌تواند منجر به:

• نارسایی قلبی و حملات قلبی؛
• آنوریسم یا برآمدگی غیر طبیعی در دیواره شریان؛
• نارسایی کلیه؛
• سکته مغزی؛
• قطع عضو؛
• رتینوپاتی فشار خون بالا در چشم، که می‌تواند منجر به کوری شود.

عوارض احتمالی فشار خون بالا که در صورت عدم درمان آن روی می‌دهند عبارتند از:

• گسیختگی آئوت؛
• آسیب دیدگی رگهای خونی؛
• آسیب مغزی؛
• نارسایی احتقانی قلب؛
• آسیب دیدگی کلیه ها؛
• نارسایی کلیه؛
• حمله قلبی؛
• سکته مغزی؛
• کاهش بینایی؛