هنرِ حقشناسی
پاسداشت مشاهیر و بزرگان عرصه فرهنگ و هنر، سیاست، اجتماع و قهرمانان ملی و آنانی که در دفاع از آیین و سرزمین جانبازی و فداکاری کردهاند، علاوه بر وجه اخلاقی واجد همگرایی و همبستگی اجتماعی است.
به گزارش ایلنا، حسین نقاشی معاون ارتباطات و امور بین الملل شورای اسلامی شهر تهران در یادداشتی در شماره این هفته نشریه صدا نوشت: این همگراییهای اجتماعی عموما حول یک هویت مشترک موجب همبستگی بیشتر میشود. ملتی با بیشتر دانستن درباره آثار و خدمات مشاهیرش، علاوه بر افزودن بر داناییش، دارای حس عزت در برابر اغیار شده و از وادادگی در برابر ذخایر مادی و معنوی دیگران بری میشود.
از این رو است که این قبیل پاسداشتها علاوه بر وجه اخلاقی، صورتی دیگر نیز مییابد و در راستای "منافع ملی" یک کشور و ملت می تواند ارزیابی شود. ملت بیگذشته، حال و روز خوبی نخواهد داشت و در تندباد حوادث شیرازه اش فرو خواهد ریخت و تسلیم خواهد شد.
سعدی-رضی الله عنه- در کتاب فاخر بوستان می گوید:
چو خواهى که نامت بود جاودان
مکن نام نیک بزرگان نهان
سنت حسنه قدرانی از بزرگانِ درگذشته و حاضر چنین فواید شیرین و حاصل خیزی دارد و باید بر آن اهتمام کرد. شورای اسلامی شهر تهران در دوره پنجم که برخاسته از رای و نظر اکثریتی از شهروندان تهرانی و بر خاستگاه اصلاحطلبیِ فرهنگی و سیاسی استوارند، تلاش کرده است که در حد وسع خود در این وادی گام بردارد. کمیسیون نام گذاری شورای شهر تهران که متولی نام گذاری معابر و بناهای شهری است،با توجه به همین سلوک پیش گفته و با توجه به اینکه پاسداشت مشاهیر عرصه مختلف و قهررمانان ملی و میهنی اوجب حسنات است،اقدام کرده است.از نام گذاری معابر و میادین بی نام به نام شهدای گرتنقدر جنگ تحمیلی 8 ساله گرفته تا نصب سردیس برای یک استاد دانشگاه شهیر(دکتر قانعیراد) و کارگردان "دلیران تنگستان".
در ادامه نیز نامگذاری خیابان نفت به نام محمد مصدق نخست وزیر و رهبر نهضت ملی نفت، گامی دیگر در این مسیر بود. با گفتگو و هماندیشی با شاعران و اهالی سینما و مذاکرات صورت گرفته در کمیسیون نامگذاری شورا در چند ماه گذشته جمعی از بزرگان عرصه ادبیات، سینما، خوشنویسی و موسیقی کشور با رای اعضای کمیسیون برای نام گذاری بر خیابانهای شهر انتخاب شدند. بزرگانی چون نصیریان، کشاورز، رشیدی و علی حاتمی از سینماگران و غلامحسین امیرخانی از خوشنویسان و سیمین بهبهانی، فروغ فرزاد، حسین منزوی، هوشنگ ابتهاج، عمران صلاحی و سپانلو... از شاعران و نویسندگان و محمدرضا شجریان از موسیقیدانان. پس از تصویب این اسامی در کمیسیون نامگذاری، طرح در صحن علنی شورای اسلامی شهر تهران برای کسب رای و نظر اعضای شورا نیاز بود که با رای قاطع همگی حاضرین به تصویب رسید.
واکنشهای تا به امروز نشان از حمایت از اقشار مختلف مردم به خصوص هنرمندان و اهالی فرهنگ دارد. البته اندک کسانی نیز با نگاهی فرهنگ ستیز و سیاستزده نسبت ببه طرح برخی از نامها که با نام و نشان و سبک و سیاق زندگی و بینشان مخالفت دارند، به طعن حتی تمسخر دست یازیدند. ندانسته است یا دانسته بر ضمیر و قلوبشان آگاه نیستیم لیکن باید گفت که چنین نارواداریهایی در برابر مشاهیر فرهنگ و هنر این آب و خاک سم مهلک است.
ممکن است با سبک و سلوک فرهیخته ای یا بزرگی که مورد احترام و عزت است مخالف باشیم، اما فرهنگ و آیین تنها در گررو یافتههای ما نیست. فرهنگ ایران زمین از تعاطی اندیشهها و هنرورزیهای کسانی رشد یافته که یکی سر در ساحت فقه و شریعت داشته و دیگری سر بر آستان طریقت و سلوک عرفانی داشته و آن دیگری به فلسفه و کلام پرداخته و دیگری ای نیز دل به غزل و ساز و آواز داده است و گاهی برخی از این مشاهیر چون فارابی یا ابنسینا و ...جامع چند فن و علم بوده اند. باید در حق اینان حقشناس بود نه نابردبار چون که هنر و فرهنگ ما تا به امروز در تصنیف ها و تعلیم ها و سخت کوشی هایی این چنین سرآمدانی بوده است.
درهر حال مَثل اینان که بزرگداشت بزرگانی را بر نمی تابند و میزان "شهرت" و "بزرگی" را از دریچه تنگ سیاست و اندیشه و سبک و سلوک زیستی خود میدانند، مَثل آن کسی که سعدی دربارهشان گفته "بر شاخ مینشینند و بن میبرند"! و الحق که به قول حافظ باید گفت:
کس نمیگوید که یاری داشت حق دوستی
حق شناسان را چه حال افتاد یاران را چه شد
و اما نگاهی بر روال و فرایند امور در کمیسیون نامگذاری شورای اسلامی شهر تهران را بخواهم برای خوانندگان این سطور روایت کنم باید بگویم که این کمیسیون متشکل از 5 عضو اصلی شامل 3 نفر از اعضای شورای اسلامی شهر تهران(محمدجواد حقشناس، حجت نظری و حسن خلیلآبادی)، رئیس مرکز ارتباطات شهرداری و معاون ارتباطات و امور بین الملل شورای اسلامی شهر تهران به عنوان اعضا حق رای دار و 2 نفر عضو بدون حق رای که نماینده بنیاد شهید و امور ایثارگران و نماینده فرهنگستان زبان و ادب فارسی هستند، است. دبیرخانه کمیسیون نیز در مرکز ارتباطات و امور بین الملل شهرداری مستقر است و رییس این مرکز دبیر این کمیسیون محسوب میشود.
روند بررسی درخواستها در این کمیسیون از 3 طریق انجام می شود
روند اول، درخواستهای مردمی است که به صورت نامه به شورای اسلامی شهر تهران ارسال می شود.
در نوع دوم، شرکتها و اشخاص حقوقی درخواستهای خود را به شورا یا دبیرخانه کمیسیون ارسال میکنند.
در روند سوم نیز، شهروندان اگر درخواستی دارند، آن را به کمیته نامگذاری مناطق شهرداری ارسال می کنند. این کمیته که متشکل از شهردار منطقه، مدیر روابط عمومی منطقه، نماینده بنیاد شهید و امور ایثارگران منطقه، نماینده شورایاری محله و یکی از معتمدین محلات است، پس از بررسیهای اولیه مانند جانمایی صحیح درخواست و تکراری نبودن درخواست را بررسی و صورت جلسه مذکور را با امضای شهردار منطقه به دبیرخانه کمیسیون نامگذاری شورای شهر تهران ارسال میکنند.
دراین مرحله نیز پس از جمع آوری درخواستها در دبیرخانه، کارشناسان کمیسیون نامگذاری، درخواست را از وجوه تکراری بودن و سنخیت نام پیشنهادی با معبر بررسی می کنند و پس از آن نیز، درخواست در دستور کار کمیسیون قرار میگیرد.
پس از مطرح شدن در جلسه کمیسیون درخواست باید 3 رای موافق کسب کند. پس از آن نیز صورت جلسه با امضا رئیس کمیسیون و اعضا به رئیس شورا ارسال می گردد که هیاترئیسه شورا آن را در دستور جلسات صحن قرار می دهد. پس از طرح در صحن در صورت عدم تصویب یا کلا این درخواست رد می شود و یا برای بررسی بیشتر به کمیسیون بازمیگردد.
در صورت تصویب درخواست نیز مانند دیگر مصوبات بههمراه صورت جلسات و مستندات به فرمانداری ارسال میگردد. پس ار بررسی و تایید در فرمانداری و بازگردانده شدن آن به شورا، رئیس شورا آن را به شهردار تهران اعلام میکند و شهردار تهران نیز به تفکیک مناطق، پیشنهادات تصویب شده را به شهرداران مناطق ارسال میکند. شهرداران مناطق موظف هستند ظرف مدت 15 روز ار تاریخ ابلاغ توسط شهردار تهران، مراسم رونمایی از پلاک جدید را طبق آییننامه برگزاری در سطوح محلی، منطقهای و ملی برگزار کنند.