دلایل خلط خون آلود
خون موجود در خلط سینه به طور معمول از ریهها سرچشمه میگیرد، اما در موارد کمتر رایج منشا آن میتواند معده یا دستگاه گوارش باشد.
وجود خون در خلط سینه رویدادی رایج در بسیاری از شرایط تنفسی خفیف تا شدید، از جمله عفونتهای دستگاه تنفسی فوقانی، برونشیت، و آسم است.
دلایل خلط خون آلود
مشاهده مقدار قابل توجهی خون در خلط سینه پس از سرفه یا مشاهده مکرر خون در مخاط میتواند هشدار دهنده باشد.
از کجا سرچشمه میگیرد؟
طیف گستردهای از عوامل میتوانند به وجود خون در خلط سینه منجر شوند. همچنین، خون ممکن است از بخشهای مختلف بدن سرچشمه بگیرد.
خون موجود در خلط سینه به طور معمول از ریهها سرچشمه میگیرد، اما در موارد کمتر رایج منشا آن میتواند معده یا دستگاه گوارش باشد. خلط خونی که از دستگاه گوارش سرچشمه میگیرد در پزشکی به نام هماتمسیس شناخته میشود.
از ریهها (هموپتیزی). اگر خون قرمز روشن، کف آلود، و گاهی اوقات در ترکیب با مخاط است، احتمالا از ریهها سرچشمه میگیرد و میتواند در نتیجه سرفه مداوم یا یک عفونت ریوی شکل گرفته باشد.
از دستگاه گوارش (هماتمسیس). اگر خون تیره است و به همراه آن ذرات غذا دیده میشود، احتمالا از معده یا مکانی دیگر در دستگاه گوارش سرچشمه میگیرد. این میتواند نشانهای از شرایطی جدیتر باشد.
دلایل و علائم
دلایل احتمالی وجود خون در خلط سینه شامل موارد زیر میشوند:
برونشیت. برونشیت مزمن اغلب در پس وجود خون در خلط سینه قرار دارد. این بیماری شامل التهاب پایدار یا عودکننده مسیرهای هوایی به همراه سرفه و تولید خلط است.
برونشکتازی. این شرایط به واسطه بزرگ شدن پایدار بخشهایی از مسیرهای هوایی ریه شکل میگیرد. برونشکتازی اغلب با یک عفونت، تنگی نفس و خس خس سینه همراه است.
سرفه مداوم یا شدید. این شرایط میتواند دستگاه تنفسی فوقانی را تحریک کرده و موجب پارگی رگهای خونی شود.
خون دماغ شدید. عوامل بسیاری میتوانند موجب خون دماغ شوند.
مصرف موادمخدر. مواد مخدرف مانند کوکائین، که از طریق بینی استنشاق میشوند میتوانند دستگاه تنفسی فوقانی را تحریک کنند.
داروهای ضد انعقاد خون. این داروها از لخته شدن خون پیشگیری میکنند که از آن جمله میتوان به وارفارین، ریواروکسابان، دابیگاتران و آپیکسابان اشاره کرد.
بیماری مزمن انسدادی ریه (COPD). بیماری مزمن انسدادی ریه به طور معمول موجب دشواری در تنفس، سرفه، تولید خلط و خس خس سینه میشود.
سینه پهلو. این بیماری و دیگر عفونتهای ریوی میتوانند موجب ایجاد خلطهای خون آلود شوند. سینه پهلو به واسطه التهاب بافت ریه، معمولا به دلیل یک عفونت باکتریایی، تعریف میشود. افراد مبتلا به سینه پهلو معمولا سینه درد هنگام تنفس یا سرفه، خستگی، تب، تعریق، و لرز را تجربه میکنند. افراد مسن ممکن است به واسطه این بیماری با سردرگمی نیز مواجه شوند.
آمبولی ریه. این شرایط به واسطه وجود لخته خون در یک سرخرگ ریه تعریف میشود. آمبولی ریه به طور معمول موجب سینه درد و تنگی نفس ناگهانی میشود.
ورم ریه. این شرایط به واسطه وجود مایع در ریهها شکل میگیرد. ورم ریه در افراد مبتلا به بیماریهای قلبی شایعتر است. این شرایط موجب شکل گیری خلط صورتی و کف آلود و همچنین تنگی نفس شدید و گاهی اوقات سینه درد میشود.
سرطان ریه. افراد بالای 40 سال و سیگاری احتمال بیشتری دارد به سرطان ریه مبتلا شوند. این شرایط میتواند موجب سرفه پایدار، تنگی نفس، سینه درد، و گاهی اوقات استخوان درد و سردرد شود.
سرطان گردن. این شرایط به طور معمول از گلو، حنجره، یا نای آغاز میشود. سرطان گردن میتواند موجب تورم یا دردی که بهبود نمییابد، گلو درد دائمی و بروز وصله های قرمز یا سفید در دهان شود.
فیبروز کیستیک. این بیماری ارثی به شدت به ریهها آسیب وارد میکند. فیبروز کیستیک معمولا موجب دشواری در تنفس و سرفه پایدار به همراه مخاط غلیظ میشود.
گرانولوماتوز با پلیآنژیت. این شرایط التهاب رگهای خونی در سینوسها، ریهها، و کلیهها را تعریف میکند. این شرایط به طور معمول موجب آبریزش بینی، خون دماغ، تنگی نفس، خس خس سینه، و تب میشود.
بیماری سل. یک باکتری موجب این عفونت ریوی شدید میشود که میتواند به شکل گیری تب، تعریق، سینه درد، احساس درد هنگام تنفس یا سرفه، و سرفه مداوم منجر شود.
تنگی دریچههای قلب. تنگ شدن دریچه میترال قلب میتواند موجب تنگی نفس، به ویژه هنگام اعمال زور یا زمانی که دراز کشیده اید، شود. از دیگر علائم میتوان به تورم پاها، تپش قلب و خستگی، به ویژه با افزایش فعالیت بدنی، اشاره کرد.
یک آسیب دیدگی جدی. آسیب دیدگی سینه میتواند موجب پدیدار شدن خون در خلط سینه شود.
چه زمانی به پزشک مراجعه کنیم؟
زمانی که سرفه موجب بالا آوردن مقدار قابل توجهی خون میشود یا به طور مکرر خون در مخاط سینه دیده میشود باید در کوتاهترین زمان ممکن به پزشک مراجعه کرد.
اگر خون تیره است و ذرات غذا در آن وجود دارد، بلافاصله به بیمارستان مراجعه کنید. این میتواند نشانهای از بروز مشکلی جدیتر در دستگاه گوارش باشد.
همچنین، اگر با هر یک از علائم زیر به همراه خلط خون آلود مواجه هستید به پزشک مراجعه کنید:
از دست دادن اشتها
کاهش وزن بی دلیل
وجود خون در ادرار یا مدفوع
سینه درد، سرگیجه، تب، یا سبکی سر
تشدید تنگی نفس
درمان
روشهای درمانی توقف خونریزی و بهبود دلیل زمینه ای که به شکل گیری خلط خون آلود منجر میشود را هدف قرار میدهند.
استروئیدها. اگر شرایطی التهابی دلیل خونریزی باشد، استروئیدها ممکن است مفید باشند.
آنتی بیوتیکها. آنتی بیوتیکها در موارد ابتلا به سینه پهلو یا بیماری سل استفاده میشوند.
برونکوسکوپی. این روش تصویری دقیق از منابع احتمالی خونریزی ارائه میکند. ابزاری به نام آندوسکوپ از طریق بینی یا دهان وارد مسیرهای هوایی میشود. ابزارهای دیگری میتوانند به انتهای آندوسکوپ متصل شوند. برخی از آنها برای توقف خونریزی طراحی شدهاند، در شرایطی که برخی دیگر، به عنوان مثال، میتوانند لخته خون را از بین ببرند.
آمبولیزاسیون. اگر یک رگ خونی اصلی دلیل خلط خون آلود باشد، پزشک ممکن است روشی به نام آمبولیزاسیون را توصیه کند. یک کاتتر وارد رگ خونی میشود، منبع خونریزی شناسایی میشود، و یک فنر فلزی، شیمیایی، یا قطعه ای از اسفنج ژلاتینی برای مهر و موم کردن آن استفاده میشود.
تزریق محصولات خون. اگر مشکلات انعقادی یا خون بیش از حد رقیق مسئول خلط خون آلود هستند، ممکن است به تزریق عناصر موجود در خون، مانند پلاسما، عوامل انعقادی، یا پلاکتها نیاز باشد.
شیمی درمانی یا پرتودرمانی. این موارد ممکن است برای درمان سرطان ریه به کار گرفته شوند.
عمل جراحی. این گزینه ممکن است برای حذف یک قسمت آسیب دیده یا سرطانی ریه مد نظر قرار بگیرد. عمل جراحی معمولا به عنوان آخرین راهحل در نظر گرفته میشود و گزینهای برای بهبود خونریزی شدید یا مداوم است.
چشم انداز
وجود خون در خلط سینه، به ویژه در مقادیر کم، به طور معمول جای نگرانی ندارد. با این وجود، در برخی افراد با سابقه پزشکی مشکلات تنفسی یا افرادی که سیگار میکشند، این شرایط به ارزیابی بیشتر نیاز دارد.
عفونتهای تنفسی، دیگر مشکلات ریوی، و در موارد کمتر شایع مشکلاتی در دستگاه گوارش میتوانند موجب خلط خون آلود شوند. برخی دلایل خفیف هستند و به خودی خود بهبود مییابند. در موارد دیگر، مداخله پزشکی ضروری است.
اگر پس از سرفه مقدار قابل توجهی خون بالا می آورید یا به طور مکرر خون در مخاط دیده میشود، بهترین گزینه مراجعه به پزشک برای بررسی دقیق شرایط است.
منیع: عصر ایران