بیماری "ارتفاع" چیست؟
بیماری ارتفاع یا ارتفاعزدگی ناشی از کاهش میزان اکسیژن هوا در ارتفاعات بالا است. این عارضه اغلب افرادی را که در ارتفاعات پایین زندگی و به ارتفاعات بالاتر از محل زندگی خود سفر میکنند، گرفتار میکند.
علایم و نشانههای بیماری ارتفاع شامل سردرد، تنگی نفس به دنبال فعالیت کم، خستگی، تهوع، خواب آشفته و بیاشتهایی است. البته یکسری علائم هم برای این بیماری شناخته شده که در صورت مشاهده آنها باید به سرعت و اورژانسی مورد رسیدگی قرار گیرند. یکی از این علائم اورژانسی مشکل تنفسی شدید است. باید بدانیم که بیماری ارتفاع زمانی رخ میدهد که فردی که در منطقهای با ارتفاع پایین زندگی میکند، سفری به نقطهای با ارتفاع بیش از ۲۴۰۰ متر داشته باشد. این بیماری معمولا چند ساعت پس از رسیدن به نقطه مرتفع اتفاق میافتد. اسکی بازان، کوهپیمایان یا سایر افرادی که از ارتفاعات پایین به دامنههای کوه سفر میکنند، دچار این حالات میشوند بویژه اگر به منطقهای مرتفع پرواز کنند.
بیماری ارتفاع تا چه حدی جدی است؟
بسیاری از افراد به شکل خفیف تا متوسط دچار علایم بیماری ارتفاع میشوند که معمولا بعد از مدتی با سازگاری بدن فرد با تغییرات موجود، علائم هم برطرف میشوند. البته گاهی این علایم تا چند روز ادامه پیدا میکنند. بهندرت هم برخی از افراد فرم شدیدتری از این بیماری را تجربه میکنند که ممکن است باعث تنگی نفس شدید یا بیماری مغزی شدید شوند. این حالت جزء اورژانسهای پزشکی است و در صورت عدم درمان میتواند مرگبار باشد.
نحوه درمان بیماری ارتفاع
باید توجه کرد که افزایش دریافت مایعات و مواد قندی (کربوهیدرات) میتواند علایم بیماری ارتفاع را کاهش دهد. استراحت هم برای بهبود این بیماری مفید است. اما در موارد شدید باید فرد گرفتار این بیماری را به ارتفاع پایینتر برده و در صورت امکان به او اکسیژن برسانید.
بنابر اعلام دفتر آموزش و ارتقاء سلامت معاونت درمان وزارت بهداشت، البته برای جلوگیری از وقوع بیماری "ارتفاع" راهکارهایی وجود دارد که عبارتند از:
- وقتی به منطقه جدید میروید، کمی صبر کنید تا بدنتان به شرایط جدید عادت کند. پس از رسیدن به مقصد، یک روز استراحت کنید تا بدنتان نسبت به ارتفاع سازگاری پیدا کند.
- در زمان کوهنوردی آرام آرام صعود کنید و به سمت ارتفاع بالاتر بروید. در صورت امکان از ارتفاع زیر ۱۸۰۰ متر شروع کنید.
- سخت نگیرید. هرگاه به نفس نفس افتادید یا خسته شدید، سرعتتان را کم کنید.
- در ارتفاعات پایینتر بخوابید. چنانچه در طول روز در ارتفاع بالاتری هستید، برای خواب به ارتفاع پایینتر از آن بیایید.
- سیگار و الکل مصرف نکنید. این مواد علایم بیماری ارتفاع را تشدید میکنند.
- به فکر دارو هم باشید. از پزشکتان بخواهید برایتان داروهایی که جلوی بروز این بیماری را گرفته یا نشانههای آن را کاهش میدهند، تجویز کند.
منبع: ایسنا