سنگ بزرگی به قیمت جان مردم

غلامرضا رحیمی- مشاور مدیریت در جهان اقتصاد نوشت: لابد شما هم در مورد مزیت صادراتی خدمات فنی و مهندسی کشور شنیده‌اید و البته آنجایی هم که این صادرات ممکن شده منافع بسیاری برای صادرکنندگان آنکه بیشتر آنها هم شرکت‌های دولتی  و یا خصولتی بوده‌اند، داشته است.

دلیل اصلی این مزیت را هم نرخ پایین دستمزد مهندسی در ایران می‌دانند. موضوعی که به تدریج و طی چند دهه رکود و رشد نسبتا پایین اقتصاد عمرانی کشور همزمان با افزایش غیرعادی  تعداد مراکز آموزشی و فارغ‌التحصیلان رشته‌های مختلف  مهندسی و افزایش تعداد شرکت‌های دولتی و خصولتی پیمانکاری و مهندسی روی داد.

کار بجایی رسید که امروزه در این صنعت سهم بخش‌های دولتی و خصولتی بیشتر از سهم بخش خصوصی علیرغم نزدیک به هفتاد سال تجربه اینان است. طرفه آنکه بسیاری از شرکت‌های بخش خصوصی تا چند دهه پیش در بسیاری از کشورهای امروزه صنعتی شرق آسیا پروژه‌های نفتی اجرا می‌کردند.

من اینجا قصد ندارم در مورد پایداری و واقعی بودن این مزیت صحبت کنم فقط اشاره کنم که بطور معمول دستمزد در پروژه‌های عمرانی حدود پانزده درصد هزینه‌هاست. اما به نظر می‌رسد این موضوع دست آویز خوبی شد برای مدیری که همه اسلاف خود را در امر خانه‌دار کردن مردم، بی‌عرضه می‌دانست و برای اثبات توانایی خود سنگ بزرگی برداشت.

سنگی که با سقوط روی اقتصاد کشور، موجب رکود تورمی سنگین چند ساله اخیر شد. یعنی مدیر پهلوان که از همه اسلاف دولتی و خصولتی خود تواناتر بود همه منابع مالی کشور را که هیچ، درآمدهای چند ساله پس از خود را هم برای این سنگ بزرگ نیاز داشت، پس باید به هزینه‌های اجرای این زورآزمایی فشار می‌آورد.

این فشار به ترتیبی شد که حتی کلیه بخشنامه‌های فهرست بها مثل ضریب منظقه‌ای و بالاسری را هم ملغی کرد که بتواند حرف خود را با ارزان نشان دادن کار به اثبات برساند.

حالا روشن است که بخشی از خسارات زلزله اخیر هم نتیجه همین فشار بوده. کیفیتی که با قیمت تعیین شده این مدیر بدست آمد، شد بلای جان مردم.