صادرات زیر آوار

به گفته عضو اتاق مشترک بازرگانی ایران و عراق، در تردد کامیون‌های باری تجاری ایران به این کشور مشکلاتی ایجاد شده که می‌تواند صادرات ایران به عراق را که طی روزهای اخیر با کاهش روبه‌رو شده با کندی بیشتری روبه‌رو کند‌.

از این‌رو با توجه به اینکه عراق یکی از شرکای تجاری مهم ما در منطقه به شمار می‌رود، این امر تجارت خارجی کشور را که در حال حاضر با وضعیت نامطلوبی روبه‌رو است، دو چندان خواهد کرد‌.

این در حالی است که طی روزهای گذشته عراق با چند اقدام علیه تجار و فعالان اقتصادی ایران نشان داد که همچنان شریک تجاری مطمئنی برای کشور ما نیست و حتی کشورهایی مثل عربستان را برای تجارت و همکاری مشترک، به ایران ترجیح می‌دهد‌.

بر این اساس طی ماه‌های اخیر در بازار سیمان و لبنیات ایران در این کشور همسایه مشکلاتی ایجاد شده است، چراکه طی ماه‌های اخیر عراق تعرفه واردات سیمان از ایران را از هفت به ۲۰ درصد رساند، چندی پیش نیز تعرفه گمرکی برای خرید محصولات لبنی ایران (که حدود ۸۰ درصدش به مقصد عراق صادر می‌شود) را از 5/15 به ۴۰ درصد رسانده است‌.

در این میان طی چند روز گذشته گمرک عراق در مرز شلمچه، ابلاغیه‌ای مبنی بر ممنوعیت صادرات برخی کالاها از ایران به عراق و همچنین شرایطی برای ورود خودروهای عبوری و اثاثیه منزل همراه مسافر به این کشور صادر کرد که از سوی گمرک ایران برای پیگیری و اجرا ابلاغ شده است‌.

مشکل در تجارت

این مشکلات در حالی وجود دارد که زلزله اتفاق افتاده در مرز ایران و عراق نیز به تمام موانعی که بر سر راه تجارت دو کشور به وجود آمده بود، دامن زد به‌طوری‌‌که حتی می‌توان گفت صادرات به عراق به‌طور حتم با کاهش چشمگیری مواجه خواهد شد‌.

در همین خصوص عضو اتاق مشترک بازرگانی ایران و عراق به تشریح آخرین وضعیت رفت و آمد کامیون‌های تجاری در مرزی عراق بعد از زلزله یکشنبه‌شب گذشته پرداخت و گفت: در ۷۲ ساعت آینده رفت و آمد ماشین‌ها در مرزهای عراق با مشکل مواجه می‌شود و پس از آن صادرات‌مان در بخش کالاهای مصرفی به دلیل نیاز موجود پس از زلزله در عراق، به این کشور بیشتر خواهد شد‌.

جهانبخش سنجابی‌شیرازی درباره آخرین وضعیت رفت و آمد کامیون‌های تجاری در مرز عراق توضیح داد: طبق آخرین خبرهای رسیده در راه‌های اصلی، تردد در جریان است و در مرزهای غربی رفت و آمد انجام می‌شود‌.

اما به دلیل تردد ماشین‌های امدادی، مقررات ترافیکی بر آن قسمت‌ها حاکم شده است و قطعا با افت محسوس تردد کامیون‌های باری تجاری مواجه شده‌‌ایم که باعث می‌شود تجارت‌مان با عراق تحت تاثیر قرار بگیرد‌.

عضو اتاق مشترک بازرگانی ایران و عراق افزود:‌ از سوی دیگر در راه‌های غیر بزرگراه هم در سمت داخل یعنی راه‌های روستایی و هم در آن طرف مرز همچنان انسداد در تعدادی از مسیرها برقرار است و عبور و مرور در این جاده‌ها در جریان نیست‌. اما اکنون اولویت با خودروهای امدادرسان است و اولویت با خودروهای تجاری نیست‌.

سنجابی‌شیرازی درباره وضعیت صادرات ایران به عراق در روزهای آینده گفت: به نظر می‌رسد تا این دوره حاد یعنی ۷۲ ساعت آینده، ممکن است افت صادرات به عراق را داشته باشیم و طبیعتا در شرایط فعلی که همه جاده‌ها هنوز به شرایط طبیعی برنگشتند تجارت‌مان با مشکل مواجه است‌.

وی اضافه کرد: اما بعد از ۷۲ ساعت باید به روال عادی خودش بر‌گردد. حتی ممکن است یکی دو هفته‌ به دلیل وضعیت نیاز به کالاهای مصرفی در عراق صادرات ما در این بخش با افزایش هم مواجه شود‌.

سنگ‌اندازی به شیوه‌های مختلف

بحران تجارت به دلیل زلزله پیش‌آمده در حالی است که رییس اتاق مشترک بازرگانی ایران و عراق معتقد است عراقی‌ها تحت این عنوان که می‌خواهند در سیمان خودکفا شوند، حتی پروژه‌های عمرانی خود را به ایرانی‌هایی که در مزایده‌ها برنده می‌شوند هم نمی‌دهند‌.

این در حالی است که بازار عراق در سال‌های اخیر همواره یکی از مقاصد مهم صادرات برای تجار ایرانی بوده و این کشور در زمینه‌های مختلف، محصولات مورد نیازش را از ایران تهیه کرده اما اخیرا اما و اگرهایی از سوی این مقصد صادارتی ایجاد شده است‌.

یحیی آل‌اسحاق اظهار کرد: با توجه به شرایط بازسازی در عراق، عراقی‌ها نیاز قابل توجهی به سیمان دارند و در داخل هم خیلی از واحدهای سیمان ما بسیج شدند و امکانات فراهم کردند که به عراق سیمان صادر کنند‌.

وی افزود: عراقی‌ها تحت این عنوان که می‌خواهند در صنعت سیمان خودکفا شوند، حتی وقتی به توافق هم می‌رسیم بازهم سنگ‌اندازی می‌کنند، یعنی اول می‌پذیرند که ایرانی‌ها در کارخانه‌های عراق سرمایه‌گذاری کنند اما بعد می‌گویند امکان‌پذیر نیست‌.

دست رد عراقی‌ها

همچنین در حالی که طی هفته‌های گذشته عراقی‌ها برای صادرات لبنیات ایران به کشورشان تعرفه‌های بیشتری وضع کرده‌ و مسوولان ایرانی از رایزنی برای حل این مشکل خبر داده بودند، دبیر انجمن صنایع لبنی اعلام کرد با توجه به رایزنی‌های صورت گرفته و دست ردی که عراقی‌ها به سینه مسوولان ایرانی زده‌اند، امیدی برای حل این مشکل وجود ندارد‌.

رضا باکری در این خصوص گفت: امیدی به حل این مشکل وجود ندارد، چراکه بر اساس اطلاعات به دست آمده، با وجود پیگیری و رایزنی مسوولان ایران، دولت عراق متقاعد به کاهش تعرفه نشده و اعلام کرده که مصوبه آنها در این زمینه چهار ساله بوده و قابل بازگشت نیست‌.

دبیر انجمن صنفی صنایع لبنی افزود: در حال حاضر شرکت‌های صادرکننده محصولات لبنی عراق، صادرات خود را متوقف نکرده‌اند و طبق همان روند سابق کارشان را ادامه می‌دهند به امید اینکه این مشکل حل شود اما در شرایط کنونی که به نظر می‌رسد تعرفه‌های افزایش یافته عراقی‌ها برای محصولات لبنی ایرانی قابل بازگشت نیست‌. به نظر می‌رسد بهترین راهکار این است که دولت مابه‌التفاوت این تعرفه‌ها را به کارخانه‌های صادرکننده بدهد تا صادرات لبنیات به ایران به‌عنوان بزرگ‌ترین مشتری این محصولات ادامه پیدا کند، چراکه کارخانه‌های صادرکننده زحمات و هزینه‌های بسیاری را متحمل شده‌اند تا این بازار را پیدا کنند‌.

منبع: روزنامه جهان صنعت