اروپا پیشتاز سرمایه گذاری خارجی در ایران
به دلیل شرایط پیش آمده در دوران تحریم قبل از سال ۱۳۹۲ مشکلات و مسائل فراوانی جهت جذب سرمایهگذاری مستقیم خارجی به ویژه در بخش صنعت کشور وجود داشت به گونهای که در این سال شاهد کاهش جذب میزان سرمایهگذاری خارجی برای سومین سال پیاپی بودیم. و با به سرانجام رسیدن برجام رفته رفته بارقههای امید جهت جذب سرمایهگذاری خارجی چه در بخش صنعت و چه در بخش معدن با توجه به پتانسیلهای موجود در این حوزهها به وجود آمد.
روزنامه تجارت نوشت: هر چند که این مسئله نیازمند گذشت زمان، جذب اعتماد سرمایهگذاران خارجی و حل و فصل مشکلات بانکی بین ایران و سایر کشورها بود اما شاهد توفیق جدی در این زمینه نبودیم هرچند که این مسئله دور از انتظار نیز به نظر نمیرسید.
براساس اطلاعات اعلام شده در خصوص سرمایهگذاریهای خارجی مصوب در بخش صنعت و معدن، در سال ۱۳۹۵ بیشترین و در سال ۱۳۹۳ کمترین حجم سرمایهگذاری خارجی در کشور مد نظر قرار گرفته است. براساس اطلاعات وزارت صنعت، معدن و تجارت میزان سرمایهگذاری خارجی مصوب در بخش صنعت و معدن طی سالهای ۱۳۹۰ تا ۱۳۹۵ اعلام شده که به ترتیب حجم سرمایهگذاری خارجی مصوب در سال ۱۳۹۰ معادل ۱۵۹۷ میلیون دلار، در سال ۱۳۹۱ معادل ۲۲۶۰ میلیون دلار، در سال ۱۳۹۲ معادل ۱۱۰۲ میلیون دلار، درسال ۱۳۹۳ معادل ۷۱۵ میلیون دلار، در سال ۱۳۹۴ معادل ۲۸۵۸ میلیون دلار و طی ۱۰ ماهه سال ۱۳۹۵ معادل ۴۹۷۷ میلیون دلار بوده است.
با این حال با خروج کشور از لیست تحریمها، لزوم جبران خسارات وارده در سالهای تحریم بیش از پیش احساس میشود که در این بین جذب سرمایهگذار مستقیم خارجی به ویژه در بخش صنعت و معدن که با پتانسیلها و ظرفیتهای فراوانی در کشور همراه است، باید در دستور کار قرار گیرد. در سال ۱۳۹۵ میزان جذب سرمایهگذاری مستقیم خارجی در بخش صنعت و معدن معادل ۰.۷ میلیارد دلار بوده که بنابر هدفگذاری کمیصورت گرفته توسط محمد شریعتمداری، وزیر صنعت، معدن و تجارت قرار بر این است که این میزان با افزایش ۱۰ برابر به رقمیمعادل ۷ میلیارد دلار در سال ۱۴۰۰ برسد.
با این همه در دوران پساتحریم که انتظار میرود وضعیت اقتصادی کشور رو به بهبود حرکت کند، همچنان شاهد ریسک سرمایهگذاری در داخل و محیط ناشفاف سرمایهگذاری برای خارجیها هستیم به نحوی که به دلیل بورکراسیهای موجود در کشور کماکان بستر و آمادگی لازم برای حضور سرمایهگذار خارجی وجود ندارد علاوه بر این ابهامات موجود نیز در برخی موارد نیز مانع جدی برای جذب سرمایهگذار خارجی به شمار میرود. بنابراین باید منتظر ماند و دید آیا این وعده ۱۰ برابری با گذشت چهارسال از روی کار آمدن دولت دوازدهم در سال ۱۴۰۰ محقق خواهد شد و صنایع و معادن در کشور با کمک دولت خواهند توانست با جذب سرمایه ۷ میلیارد دلاری از سوی شرکتهای خارجی گامهای مهمیدر این دو بخش بردارند. در همین حال آنطور که وزارت صنعت، معدن و تجارت اعلام کرده است، پس از برجام ۱۲۰ طرح با حجم سرمایهگذاری هفت میلیارد و ۳۹۰ میلیون دلار در بخش صنعت، معدن و تجارت به تصویب رسید که این بخش سهم ۳۷ درصدی از کل حجم سرمایه گذاری خارجی کشور را به خود اختصاص داد.
از ابتدای فعالیت دولت تدبیر و امید تاکنون ۲۱۴ طرح با حجم سرمایهگذاری خارجی ۸ میلیارد و ۸۴۰ میلیون دلار در بخش صنعت، معدن و تجارت مورد تصویب هیأت سرمایهگذاری خارجی قرار گرفته که ۹۴ طرح آن اجرا، راهاندازی و به بهرهبرداری رسیده و ۱۲۰ طرح در مراحل اجرایی است.
با توجه به اینکه تعداد طرحهایی که در کل بخشهای اقتصادی کشور در این بازه زمانی (شهریور ۹۲ تاکنون) به تصویب رسید، ۳۴۶ طرح با میزان سرمایه گذاری ۲۴ میلیارد و ۹۵۰ میلیون دلار بود، بخش صنعت، معدن و تجارت سهم ۳۵ درصدی از حجم سرمایه گذاری خارجی را به خود اختصاص داد. همچنین پس از برجام و تا پایان نیمه اول مهر ماهامسال ۱۲۰ طرح با حجم سرمایهگذاری ۷ میلیارد و ۳۹۰ میلیون دلار مورد تصویب هیأت سرمایهگذاری خارجی قرار گرفته که ۴۵ طرح آن به بهرهبرداری رسیده و ۷۵ طرح در حال انجام مراحل اجرایی است. در این بازه زمانی (۲۵ دی ماه ۹۴ تاکنون) ۲۴۸ طرح با میزان سرمایه گذاری ۲۰ میلیارد و ۴۰ میلیون دلار در کل بخشهای اقتصادی کشور مصوب شد که صنعت، معدن و تجارت سهم ۳۷ درصدی از آن داشت.
در دولت یازدهم ۱۹۶ طرح با میزان سرمایه گذاری خارجی هفت میلیارد و ۷۴۰ میلیون دلار در بخش صنعت، معدن و تجارت مصوب شد که ۸۹ طرح آن به بهره برداری رسید و ۱۰۷ طرح دیگر هم اکنون در حال اجرا است. از سوی دیگر از ابتدای دولت دوازدهم تاکنون ۱۸ طرح با میزان سرمایه گذاری خارجی بیش از یک میلیارد دلاری به تصویب رسیده است که پنج طرح آن با خرید سهام و یا افزایش سرمایه موجود شرکت به بهره برداری رسیده و ۱۳ طرح دیگر در حال اجرا است.
براین اساس کشورهای اسپانیا، چین، آلمان، عراق و ایرلند به ترتیب پنج کشور نخست از لحاظ بیشترین حجم سرمایه گذاری و کشورهای افغانستان، ترکیه، چین، امارات و آلمان به ترتیب پنج کشور نخست از لحاظ تعداد سرمایه گذاری بودند. همچنین محصولات پلیمری، فلزات و مصنوعات چوبی، تجارت، نیرومحرکه و استخراج معادن به ترتیب پنج گروه نخست از لحاظ حجم سرمایه پذیری بودند. از لحاظ تعداد سرمایه پذیری نیز محصولات پلیمری، فلزات و مصنوعات چوبی، محصولات غذایی، ماشین سازی و تجهیزات آن و همچنین محصولات کانی غیرفلزی به ترتیب بیشترین تعداد سرمایه پذیری را به خود اختصاص دادند.
ترامپ در رابطه ایران و اروپا دخالت نمیکند
گروه بین الملل : فشارهای بین الملل به خصوص متحدین اروپایی آمریکا پس از سخنان تند دونالد ترامپ درباره توافق هسته ای ایران و 1+5 به جایی رسیده که مقامات کشورهای اروپایی مجددا در دفاع از برجام برآمدند وتاکید بر اجرای توافق هسته ای توسط ایران به نگارش نامه مقامات اتحادیه اروپا به کنگرهامریکا رسیده است.
این تنش باعث شد تا وزیر خارجهامریکا در مصاحبه ای تاکید کند که دولت ترامپ نمیخواهد مانع تجارت اروپا و ایران شود.به گزارش وال استریت ژورنال، رکس تیلرسون وزیر خارجهامریکا اعلام کرد که دولت ترامپ قصدی برای منع تجارت اروپا و ایران ندارد.
هفته گذشته دونالد ترامپ از تایید پایبندی ایران به برجام خودداری کرده بود.تیلرسون گفت: ترامپ به طور کاملا شفاف اعلام کرده است که نمیخواهد در مبادلات تجاری ایران و اروپا که بسیاری آن در راه است، مداخله کند.وی افزود: شما (اروپاییها) میتوانید چیزی را که میخواهید انجام دهید.این در حالی است که سران کشورهای انگلیس، فرانسه و آلمان و همچنین اتحادیه اروپا همواره اعلام کردهاند در صورت خروج آمریکا از برجام نیز به این توافق متعهد خواهند ماند. وزیر خارجهامریکا این سخنان را پیش از آغاز سفر هفت روزه خود به منطقه خلیج فارس، هند، پاکستان و سوییس بیان کرد. تیلرسون که سفر خود را به این کشورها دیروز آغاز کرد .وزارت خارجه ایالات متحده اعلام کرده است که تیلرسون در دیدارهای خود با سران کشورهای منطقه در مورد ایران، جنگ یمن و مقابله با تروریسم نیز گفتگو خواهد کرد. وزیر خارجهامریکا قرار است در ریاض در نخستین نشست شورای هماهنگی عربستان و عراق شرکت کند.سخنان تیلرسون درحالی است که سناتور لیندسی گراهام از تلاش اعضای جمهوریخواه کنگرهامریکا برای تصویب قانونی جهت بازگرداندن تحریمهای هستهای ایران خبر داد.
برجام جزئی از منافع کلیدی اتحادیه اروپا
سران اتحادیه اروپا در جریان نشست دیروز خود در بروکسل در بیانیه ای گفتهاند که از توافق اتمیبا ایران حمایت کامل دارند.رهبران سه کشور انگلیس، فرانسه و آلمان بر لزوم حفظ توافق هستهای ایران تاکید کردند.به گزارش رویترز، آنگلا مرکل صدر اعظم آلمان اعلام کرد که با ترزا می، نخست وزیر انگلیس و امانوئل ماکرون، رئیس جمهور فرانسه دیدار کرده و همگی بر لزوم حفظ توافق هستهای ایران تاکید کردهاند.مرکل پیشتر نیز در نشست بروکسل از توافق هستهای ایران حمایت کرده است.
مرکل تاکید کرد: میدانید که سران آلمان، فرانسه و انگلیس با صدور بیانیه مشترکی در این باره آشکارا همانند وزرای خارجه ما این مساله را روشن کردند که ما از این توافقنامه حمایت میکنیم.امانوئل مکرون رئیس جمهور فرانسه هم روز پنجشنبه از آژانس بین المللی انرژی اتمیخواست پایبندی کامل به توافق هسته ای سال ۲۰۱۵ ایران را تضمین کند.دفتر مکرون پس از دیدار وی با یوکیا آمانو مدیر کل آژانس بین المللی انرژی اتمیدر بیانیه ای اعلام کرد مکرون از آژانس بین المللی انرژی خواست پایبندی کامل به مفاد این توافقنامه را در همه ابعاد آن تضمین کند.با وجود آنکه آژانس بین المللی انرژی اتمیتاکنون هشت بار پایبندی ایران به برجام را تایید کرده است، اما هفته گذشته ترامپ از تایید پایبندی ایران به برجام خودداری کرد.
فدریکا موگرینی ، مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا نیز اعلام کرد: وزیران خارجه ۲۸ کشور عضو اتحادیه اروپا پیامیبسیار قوی و روشن در خصوص اجرای کامل توافقنامه هستهای ایران دادند. فدریکا موگرینی مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا در بدو ورود به اجلاس سران اروپا در مقر شورای اروپا در بروکسل گفت: ما درباره توافقنامه هسته ای ایران بحث و گفتوگو خواهیم کرد. همانطور که دیدید، وزرای خارجه بیست و هشت کشور عضو اتحادیه اروپا پیامیبسیار قوی و روشن در این خصوص دادند.وی ادامه داد: ما همچنان به طور کامل به اجرای کامل این توافقنامه توسط همه طرفهای (امضا کننده) قرارداد متعهد هستیم. ما این توافقنامه را جزء منافع کلیدی اتحادیه اروپا و منطقه میدانیم. ما همین موضع را از طرف دیگر شرکا در جهان از روسیه تا چین تا اتحادیه آفریقا و بقیه جامعه بین المللی شاهدیم؛ بنابراین ما انتظار داریم امروز رؤسای دولتها از این موضع حمایت و آن را تقویت کنند یعنی پیامیقوی برای تداوم و تاکید بر حفظ این توافقنامه از طرف اتحادیه اروپا بدهند.
باراک اوباما و جورج بوش از ترامپ انتقاد کردند
باراک اوباما و جورج بوش، روسای جمهور سابق آمریکا سیاستها و عملکرد ترامپ را مورد انتقاد شدید قرار دادند. باراک اوباما که برای اولین بار از زمان پایان دوره ریاست جمهوری اش اخیرا وارد مبارزات انتخاباتی شده در سخنانی در جمع هواداران حزب دموکرات در نیوجرسی از رایدهندگان آمریکایی خواست تا آنچه را که وی "سیاست تفرقه" خواند نفی کنند.
جرج دبلیو بوش، رئیسجمهوری اسبق آمریکا بدون نام بردن از ترامپ علیه "منزوی سازی، ناسیونالیسم و دروغ" سخن گفت و تاکید کرد که سیاست آمریکا نباید مبتنی بر این چیزها باشد. باراک اوباما نیز در سخنانی از ترامپ انتقاد کرد. اوباما گفت که این سیاست "دموکراسی آمریکا را تهدید میکند. "طی هفتههای آینده، انتخابات محلی در دو ایالت نیوجرسی و ویرجینیا برگزار میشود و باراک اوباما به نفع نامزدهای حزب دموکرات در این انتخابات تبلیغ میکند. سخنرانی باراک اوباما ساعاتی پس از آن ایراد شد که جورج دبلیو. بوش، رئیس جمهوری پیشین هم در یک سخنرانی در همایش "گفتگوی ملی در مورد آزادی، بازار آزاد و امنیت" که توسط موسسه بوش در نیویورک برگزار شده بود، تلویحا به انتقاد از سیاستهای دونالد ترامپ پرداخت. بوش و ترامپ هر دو اعضای حزب جمهوریخواه هستند.جورج بوش، که به ندرت در گردهماییهای سیاسی ظاهر میشود، در سخنان خود از کاربرد "قلدری و تعصب" به عنوان ابزار سیاسی به شدت انتقاد کرد.