بهترین خمیر دندان برای دندان‌ها
به طور کلی یک خمیر دندان مناسب باید فرآیند زدودن و پاک کردن پلاک دندان را بدون آسیب به مینا یا عاج دندان تسهیل کند، از خاصیت تمیزکنندگی خوبی برخوردار باشد و زیبایی دندان را حفظ کند. همچنین باید با پوست و مخاط دهان سازگاری داشته و بزاق را زیاد کند و علاوه بر آن طعمش مطبوع باشد.
ترکیب خمیر دندان‌ها از زمان معرفی آنها، دستخوش تغییرات بسیاری شده است. با وجود این مساله، جزء تقریبا ثابت در ترکیب اکثریت خمیر دندان‌ها، ماده ساینده آن است. معمولا خمیر دندان‌های سفیدکننده حاوی درصد بیشتری از مواد ساینده هستند و در نقطه مقابل خمیر دندان‌های ضد حساسیت حاوی مواد ساینده کمتری هستند. خمیردندان‌های سفیدکننده رنگ دندان‌ها را از طریق سایندگی یا مکانیسم‌های شیمیایی از بین می‌برند. این نوع از خمیر دندان‌ها همچنین حاوی بعضی مواد شیمیایی سفیدکننده مانند پراکسیدها هستند. چیزی که باعث نگرانی است، این که استفاده مکرر از پراکسیدها یا محصولات حاصل از متابولیسم این است که می‌تواند به رشد ارگانیسم‌های مضر ازجمله قارچ‌ها و پیدایش بیماری‌هایی مانند زبان سیاه مودار منجر شود. پراکسیدها ممکن است باعث آسیب به پالپ یا بافت‌های نرم نیز بشوند. تأخیر در ترمیم زخم‌ها هم از دیگر عوارض استفاده طولانی‌مدت از خمیر دندان‌های سفیدکننده حاوی پر اکسیدها هستند.
خمیر دندان‌های ضدپوسیدگی حاوی مقادیر متفاوتی از فلوراید هستند. معمولا هر مقدار فلوراید بیشتری در خمیر دندان موجود باشد اثر ضدپوسیدگی بیشتر خواهد بود. سطح فلوراید فعال باید کافی و در تمام عمر خمیر دندان ثابت بماند. چنانچه این گونه خمیر دندان‌ها تا مدت زمان انقضای مندرج روی بسته‌بندی مصرف نشوند عملا خاصیت ضدپوسیدگی خود را از دست می‌دهند. خمیر دندان‌های ضدجرم و پلاک انواع دیگری از خمیر دندان‌ها هستند که با توجه به وجود مواد ضدعفونی‌کننده مانند کلر هگزیدین در آنها از تشکیل پلاک و همچنین بیماری‌هایی مانند التهاب لثه جلوگیری می‌کنند.
در افرادی که جرم بالایی دارند، استفاده هر روزه از خمیر دندان‌های ضدجرم برای جلوگیری از تشکیل جرم می‌تواند سودمند باشد. استفاده از این خمیر دندان‌ها نیاز به جرم گیری در مطب را کاهش می‌دهد. استفاده از خمیر دندان به میزان کمتر از 20 درصد در پاک کردن پلاک دندان مؤثر است، زیرا بیشترین تأثیر (80 درصد) مربوط به روش صحیح مسواک‌زدن است. بعضی افراد به خاطر حساس بودن دندان هایشان به گرما، سرما یا بعضی مواد خاص باید از خمیر دندان‌های ضد حساسیت استفاده کنند. این خمیر دندان‌ها حاوی ترکیباتی است که به مرور زمان موجب کاهش حساسیت دندانی می‌شوند. باید توجه داشت اثرگذاری این فرآورده‌ها بر حساسیت دندان مستلزم گذر زمان است.
اگر فردی دندان‌های خوب و سالم دارد و مخاط و لثه او نیز سالم است و مشکلی از حیث دهان و دندان ندارد، لزومی به تغییر خمیر دندان مصرفی خود ندارد؛ چراکه با هر شرایطی که خمیر دندان مصرفی او داشته است، دهان و دندان‌ها نسبتا تمیز و بدون مشکل هستند و اگر فردی مشکلی از لحاظ دهان و دندان دارد، باید نوع مشکل مشخص شود و خمیردندانی استفاده کند که مشکل عمده او رفع شود.
مثلا فردی که دچار پوسیدگی دندان است بهتر است از خمیر دندان‌های دارای مقادیر بالاتر فلوراید استفاده کند. همچنین برای فردی که سایش دندانی داشته و دندان هایش حساس است، خمیر دندانی که کمترین سایش را دارد توصیه می‌شود.
یکی از سؤالاتی که افراد همواره دارند این است که چه موقع خمیر دندان خود را عوض کنند؟ نظرات محققان در رابطه با استفاده متناوب از خمیر دندان‌ها متناقص است، اما خمیر دندان‌هایی مانند آنتی پلاک‌ها و سفیدکننده‌ها که جنبه درمانی دارند، بهتر است به طور متناوب استفاده شود. نکته آخر این که هنگام گذاشتن خمیر دندان روی مسواک، خمیر دندان را با فشار داخل موهای مسواک کنید تا نیمی از آن وارد برس‌های مسواک شود.
دکتر کاوه سالارمند؛ داروساز
